|
28 Mart 1966
|
TBMM Genel Kurulu'nda, Sıhhi Kurulun Cumhurbaşkanı
Cemal Gürsel'in görevini yapmasına tıbben imkan olmadığı yolundaki
raporun okunup onaylanmasından sonra kontenjan senatörü Cevdet Sunay,
cumhurbaşkanlığa seçildi.
|
|
9 Nisan 1966
|
30 Sendika Türk-İş'e karşı, "İstanbul ve
Marmara Bölgesi İşçi Sendikaları Birliği (Hür-İş Birlik) adı altında
güçlü bir sendikalar birliği" kurulmasını kararlaştırdılar.
|
|
20 Nisan 1966
|
Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası'ndaki grev Bakanlar
Kurulu kararıyla 30 gün süreyle ertelendi.
|
|
4 Mayıs 1966
|
Türkiye'de geçen yılın vergi rekortmeni Vehbi Koç bu
yıl da 13 milyon 883 bin liralık gelir vergisiyle rekor kırdı.
Mükelleflerin bu yıl 1 milyar 173 milyon lira gelir vergisi
ödeyecekleri açıklandı. Gelir Vergisi tahakkukunda geçen yıla göre 199
milyon liralık artış sağlandı.
|
|
12 Mayıs 1966
|
Belediyeler "Levha Resmi" alamayacak.
Anayasa Mahkemesi, belediyelerin levha resmi almasını anayasaya aykırı
buldu. İptal kararı 6 ay sonra yürürlüğe girecek.
|
|
18 Mayıs 1966
|
Paşabahçe'de işveren ve işçi temsilcileri uzlaştı.
İşveren Konfederasyonu ve Türk-İş aracıları uzlaştırma kararını kabul
etti ve karar toplu sözleşme hükmünü kazandı.
|
|
21 Mayıs 1966
|
Sanayi Bakanı Mehmet Turgut, yaptığı açıklamada ilk
yerli otomobilin Otosan firması tarafından Kasım ayında piyasaya
çıkarılacağını ve 26 bin 800 liradan satılacağını bildirdi. İlk yıl
otomobilin yüzde 45'i ikinci yıl da yüzde 65'i yerli malzeme ile imal
edilecek. Aylardan beri devam eden çimento sıkıntısı had safhaya girdi.
Fabrikadan bayilere 775 kuruştan verilen çimentonun torbası karaborsada
12-14 liradan satılıyor. Sıkıntıyı önlemek için Sovyet Rusya'dan ithal
edilecek çimentonun torbası 11 liradan satılacak.
|
|
27 Mayıs 1966
|
Almanya, Türkiye'ye 176 milyon mark kredi verdi. 25
yıl vadeli kredinin faizi yüzde 3 olacak.
|
|
3 Haziran 1966
|
Çelik Sanayileri İşçileri Sendikası, 12 bin işçinin
çalıştığı Türkiye Demir Çelik İşletmesi'nde "ücret
anlaşmazlığı" nedeniyle greve gitme kararı aldı.
|
|
5 Haziran 1966
|
23 ilde yapılan senato kısmi seçimleri ile 1 ilde
yapılan milletvekili seçimini AP farkla kazandı.
|
|
12 Haziran 1966
|
3 milyar 100 milyon liraya çıkacak olan Dünya'nın
13. büyük barajı Keban'ın ana gövde inşaatına bugün törenle başlandı.
|
|
14 Haziran 1966
|
Kredili konutlar 100 metrekareyi geçmeyecek.
Bakanlar Kurulu kararına göre bundan böyle ipotek karşılığı banka
kredisiyle veya kamu sektörünce yaptırılacak olan konutların inşaat
sahası 100 metrekareyi aşmayacak. Karar, bugün yürürlüğe girdi.
|
|
15 Haziran 1966
|
Cumhuriyet tarihinin 20 liralık ilk banknotları
tedavüle çıkarıldı.
|
|
16 Haziran 1966
|
Tanınmış işadamı Şakir Zümre vefat etti. Varna'da
dünyaya gelen ve Bulgar parlamentosunda Türk azınlığı temsilen
milletvekili olarak görev yapan Şakir Zümre ilk "Sanayi Harbiye ve
Madeniye Fabrikatörü"ydü. 1920 yılından bu yana Türkiye'de yaptığı
yatırımlarla tanınan ve son olarak "Şakir Zümre Madeni Eşya
Fabrikası"nı kuran Şakir Zümre'nin adını taşıyan sobalar, bir
dönemin en gözde ısınma aracıydı. İzmir'de kurulu BMC Kamyon Fabrikası
yetkilileri TM 135 tipi kamyonların Haziran ayı sonunda piyasaya
çıkarılacağını açıkladılar.
|
|
18 Haziran 1966
|
Tunçbilek Termik Santralı'nın kapasitesini 60 bin
kilovatsaatten 120 bin kilovatsaate çıkaran ek tesisleri Başbakan
Süleyman Demirel tarafından törenle açıldı. Demirel ayrıca Kütahya Suni
Gübre Fabrikası'nın kapasitesini üç kat artıracak ek tesisin temelini
attı.
|
|
30 Haziran 1966
|
Ankara Çimento Fabrikası'nın kapasitesini 180 bin
tondan 600 bin tona yükseltecek ek inşaatın temeli Cumhurbaşkanı Cevdet
Sunay'ın da katıldığı törenle atıldı.
|
|
4 Temmuz 1966
|
Karadeniz Çimento A.Ş kuruldu. Trabzon'da faaliyet
gösteren ve çimento üreten fabrika özelleştirme sonucu 1991 yılında
Uzan Grubu'na satıldı.
|
|
8 Temmuz 1966
|
Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, müebbet hapse mahkum
Celal Bayar'ı Anayasa'nın 97. maddesine dayanarak affetti.
|
|
14 Temmuz 1966
|
Bursa Çimento AŞ bir kamu kuruluşu olarak faaliyete
başladı. Kuruluş halen Bursa'da çimento üretimi yaparak Marmara
bölgesinin ihtiyacını karşılıyor. Kuruluş çimento ve klinker üretimi
yapmaktadır.
|
|
18 Temmuz 1966
|
Millet Meclisi 20-21 Mayıs ayları hükümlerinin kısmi
affıyla ilgili kanunu, AP çoğunluğu ile kabul etti.
|
|
23 Temmuz 1966
|
TCDD- Wagon-Li (Yataklı Vagonlar Şirketi) ile olan
mukavelesini feshetti.
|
|
25 Temmuz 1966
|
Türkiye'de Fiat marka otomobillerin yapımı için
görüşmelere başlandı. Bir yetkilinin belirttiğine göre Fiat
otomobilleri 25 bin liraya malolacak ve halka ayda 400 lira taksitle
satılacak. Fiat marka otomobillerin yapımı için kurulacak şirketin
sermayesi başlangıçta 150 milyon lira olacak. Bu sermayenin yüzde
35'ini İtalyan Fiat firması, yüzde 35'ini Makine Kimya Endüstrisi
Kurumu kalan yüzde 30'unu da özel teşebbüs ve bankalar karşılayacak.
|
|
29 Temmuz 1966
|
Avrupa Yatırım Bankası, Fırat Nehri üzerine inşa
edilecek Keban Barajı ve Hidroelektrik Santralı'nın bir kısmının
finanse edilmesi için Türkiye'ye 30 milyon dolar kredi verdi. Barajın
337 milyon dolara çıkacağı sanılıyor.
|
|
1 Ağustos 1966
|
Batıçim Batı Anadolu Çimento Sanayii kuruldu.
Kuruluş çimento, mıcır ve beton üretiyor.
|
|
4 Ağustos 1966
|
Nuh Çimento Fabrikası İzmit'in Körfez ilçesinde
kuruldu. Çimento ve beton üretimi yapan kuruluş faaliyetini sürdürüyor.
|
|
8 Ağustos 1966
|
Koç Grubu yakında piyasaya çıkarılacak ilk Türk
otomobilinin adı için "İsmi Ne Olsun" kampanyası başlattı.
Gazetelerde yayınlanan ilanlarda belirtildiğine göre en uygun ismi
bulana 10 lira mükafat verilecek.
|
|
11 Ağustos 1966
|
Dünya Bankası Türkiye'ye 15 yıl vadeli yüzde 6
faizli 25 milyon dolarlık kredi açtı. Krediyle ilgili anlaşma
Washington'da imzalandı.
|
|
13 Ağustos 1966
|
Fransa'da imal edilen, Denizcilik Bankası'nın ilk
feribotu İstanbul Limanı'na geldi. 3 bin tonluk Truva,
İzmir-Brindizi-Venedik hattında çalışacak ve bir seferde 100 oto ile
584 yolcu taşıyabilecek.
|
|
19 Ağustos 1966
|
Deprem Doğu Anadolu Bölgesi'nde özellikle Varto ve
Hınıs ilçelerinde büyük can ve mal kaybına yol açtı. Saat 14.25'te
meydana gelen 8 şiddetindeki deprem sonucu 2394 kişi öldü, 232 kişi
yaralandı. 4056 ev yıkıldı.
|
|
30 Ağustos 1966
|
Keban'a dış yardım kredileri açıldı. Maliye Bakanı
Gürsan ve Amerikan Büyükelçisi Mr. Hart arasında imzalanan son anlaşma
ile 3.5 milyar liraya çıkacak Keban Barajı'nın 1.5 milyar liralık dış
kredi taahhüt anlaşması yürürlüğe girdi.
|
|
1 Eylül 1966
|
Karabük Demir ve Çelik Fabrikası Çelik Konstriksiyon
tesisleri hizmete girdi.
|
|
2 Eylül 1966
|
Akın Tekstil kuruldu. Firma mamul kumaş üretimi
yapıyor.
|
|
11 Eylül 1966
|
Egeli sanayiciler büyük küpürlü paraların tedavülden
kaldırılmasını istedi.
|
|
12 Eylül 1966
|
Eczacıbaşı'nın yeni sıhhi tesisat fabrikası Sanayi
Bakanı Mehmet Turgut tarafından törenle açıldı. 1942 yılında 8 işçi ve
küçük bir atölyeyle kurulan fabrika yeni hizmete giren fırınları ile
üretim kapasitesini 9 bin tona çıkardı. 840 işçinin çalıştığı fabrika
yılda 4 milyon dolar döviz tasarrufu sağlayacak.
|
|
13 Eylül 1966
|
Türkiye ile Avrupa Yatırım Bankası arasında
Zonguldak'ın Çaycuma ilçesinde kurulacak kağıt ve kraft fabrikasının
finansmanı ile ilgili anlaşma imzalandı.
|
|
14 Eylül 1966
|
Türkiye'nin dördüncü Cumhurbaşkanı 27 Mayıs
ihtilalinin lideri Cemal Gürsel, 219 gün süren komadan sonra Ankara
Gülhane Hastanesi'nde sabah saat 6.45'de hayata gözlerini yumdu.
|
|
20 Eylül 1966
|
Yarımca Bölgesi'nde kurulacak olan "Petro Kimya
Sanayii"nin temeli törenle atıldı.
|
|
22 Eylül 1966
|
Beko Elektronik Bekoteknik adıyla kuruldu. Koç
Topluluğu içerisinde yer alan şirket, elektronik ürünler alanında
faaliyet gösteriyor.
|
|
26 Eylül 1966
|
İskenderun-Batman arası Pipe-Line işyerlerinin 1200
işçisinin almış olduğu grev kararı "Milli Güvenliği bozucu"
nitelikte görüldüğünden Bakanlar Kurulu kararıyla 30 gün ertelendi.
Emek Sigorta İstanbul'da kuruldu. Kuruluş tüm branşlarda sigortacılık
yapıyor.
|
|
28 Eylül 1966
|
Hükümetin petrol boru hattı inşaatı işçilerinin
grevini ertelemesine rağmen 1000 işçi kanunsuz greve başladı.
|
|
1 Ekim 1966
|
Danıştay Dava Daireleri Kurulu, hükümetin petrol
hattı işçilerinin grevinin ertelenmesi için aldığı kararla ilgili
olarak "Dava sonuna kadar yürütmenin durdurulmasına" karar
verdi. Danıştay'ın verdiği kararla bugüne kadar kanunsuz olan grev
kanuni hale geldi.
|
|
5 Ekim 1966
|
Almus Hidroelektrik Santralı Başbakan Süleyman
Demirel tarafından açıldı.
|
|
7 Ekim 1966
|
İlk Türk Otomobiline "Anadol" adı kondu.
|
|
8 Ekim 1966
|
Batman-İskenderun boru hattı grevinde taraflar
anlaşmaya vardılar.
|
|
26 Ekim 1966
|
Zonguldak Ereğli Kömürleri İşletmesi Kozlu Üretim
Bölgesi'nde çalışan 6700 işçi, Zonguldak Maden İşçileri Sendikası'nın
tutumunu protesto için ocağa inmedi.
|
|
6 Kasım 1966
|
Yurtdışında çalışan Türk işçilerinin tasarruflarını
değerlendirmek amacını taşıyan "Türksan İşçi Emeği Anonim
Şirketi", Almanya'nın Köln kentinde 3 bin ortağın katılımıyla
yapılan toplantıda kuruldu. Şirketin sermayesi 10 milyon lira.
|
|
8 Kasım 1966
|
"SASA" Suni ve Sentetik Elyaf Sanayi AŞ
kuruldu. Kurucuları Hacı Ömer Holding, Güney Sanayi ve Akbank. Kuruluş suni,
sentetik elyaf ve iplik üretiyor.
|
|
14 Kasım 1966
|
İstanbul'un Anadolu yakasında en sona bırakılan
Üsküdar-Kadıköy ve Kadıköy-Hasanpaşa tramvay hatları da kaldırıldı.
|
|
29 Kasım 1966
|
Adalet Partisi Büyük Kongresi'nde yapılan seçim
sonucu Süleyman Demirel 1239 oyla yeniden başkanlığa seçildi.
|
|
3 Aralık 1966
|
Bakanlar Kurulu, bankalarca dağıtılan tasarrufu
teşvik ikramiyelerine 1967 yılı içinde uygulanacak esasları tespit
etti. Buna göre bankalar bir kura numarasına 100 bin liranın üzerinde
ikramiye vermeyecek. Her türlü vergi kazanana ait olacak.
|
|
8 Aralık 1966
|
Yurtdışında çalışan Türk işçilerinin tasarruflarını
değerlendirmek amacıyla kurulan dünyadaki ilk işçi şirketi
"Türksan"ın sözleşmesi İstanbul Birinci Asliye Ticaret
Mahkemesi tarafından tescil edildi.
|
|
11 Aralık 1966
|
Sarıyer Barajı Elektrik Santralı'nın gücünü 60 bin
kilovat'tan 160 bin kilovata çıkaran iki ek tesis Başbakan Demirel
tarafından açıldı.
|
|
19 Aralık 1966
|
Koç Grubu'na bağlı Otosan tarafından imal edilen ilk
Türk otomobili "Anadol" bugün 26 bin 800 lira peşin fiyatla
satışa çıkarıldı.
|
|
23 Aralık 1966
|
Ankara'da 1959 yılında yapımına başlanan lüks
"Ankara Oteli" açıldı.
|
|
28 Aralık 1966
|
Ambarlı Termik Santralı'nın 110 bin kilovatlık
birinci ünitesi açıldı. Burada üretilecek enerji İstanbul ve Edirne'ye
verilecek.
|
|
31 Aralık 1966
|
1966 yılına ait bazı göstergeler 1966'da 12
aylık ortalamaya göre toptan eşya fiyatlarındaki artış İstanbul Ticaret
Odası Yüzde 7.1, Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı yüzde 4.8, Tüketici
fiyatları endeksi DİE (Ankara) yüzde 4.4, Hazine Dış Ticaret
Müsteşarlığı (Ankara) yüzde 5.5.
|
|
4 Ocak 1967
|
494 kilometre uzunluğundaki
"Batman-İskenderun" petrol boru hattı, Cumhurbaşkanı Sunay
tarafından törenle açıldı.
|
|
24 Ocak 1967
|
Hayat pahalılığı durmadan artıyor. Geçen yıl en çok
patates, vita ve et fiyatları artış gösterdi. Sadece pirinç
fiyatlarında yüzde 16 oranında düşüş görüldü.
|
|
28 Ocak 1967
|
Ete Mensucat AŞ Bursa'da kuruldu. Temelleri 1927'de
Sait Efe tarafından atılan şirket konfeksiyon üretimi yapıyor.
|
|
1 Şubat 1967
|
Tekel ürünlerine ortalama yüzde 15 oranında zam
yapıldı.
|
|
6 Şubat 1967
|
Geçen yıl ithalat rekoru kırıldı. İthalatımız bir
önceki yıla oranla yüzde 25 artarak 143 milyon dolar fazlalıkla 715
milyon dolara çıktı. İhracatımız ise yüzde 5 gelişerek 489 milyon dolar
oldu. Dış ticaret açığımız bir misli artarak 226 milyon dolara çıktı.
|
|
7 Şubat 1967
|
Şekerin kilosuna 50, tuzun kilosuna 7 kuruş zam
yapıldı. Zamların bütçeye 25 milyon liralık ek gelir sağlayacağı
bildirildi. TPAO'nun Batman ve Malatya tesislerinde çalışan petrol
işçilerinin Bakanlar Kurulu kararıyla 3 ay grevi bir süre dolduktan
sonra tekrar başladı.
|
|
12 Şubat 1967
|
Son bir hafta içinde 42.5 milyon lira değerinde 5
tona yakın altın satıldı. Merkez Bankası'na yakın çevreler altın elden
çıkarmanın, dövizle altın alacak durumda olmayan Hazine'nin güç durumda
bulunduğunu gösterdiğini bildirdiler.
|
|
13 Şubat 1967
|
"Damga Resmi Kanunu" yürürlüğe girdi.
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu" (DİSK) kuruldu.
Konfederasyon Türkiye Maden-İş, Lastik-İş, Gıda-İş, Basın-İş ve Türk
Maden-İş sendikalarından oluşuyor.
|
|
14 Şubat 1967
|
Uluslararası Para Fonu, Türkiye'ye 27 milyon dolar (243
milyon lira) kredi açtı. Bu kredi, 31 Aralık 1967 tarihine kadar Türk
hükümetinin emrine hazır bulundurulacak.
|
|
16 Şubat 1967
|
Elektrik, demir ve kömüre zam yapıldı. Yapılan
zamlarla bütçeye ortalama 230 milyon lira ek gelir bekleniyor.
|
|
21 Şubat 1967
|
Polylen AŞ kuruldu. Bursa'daki tesislerinde sentetik
iplik üreten firma Nergis Holding'e bağlı. Kuruluş polyester iplik
üretiyor.
|
|
27 Şubat 1967
|
Batman'ın Çelikli Bölgesi'nde TPAO'ya ait 6 numaralı
petrol sondaj kuyusundan bol miktarda yüksek graviteli petrol fışkırdı.
Kuyuda 3280 metre derinlikte fışkıran petrolün gravitesi 34,5.
|
|
1 Mart 1967
|
3.5 milyar liraya malolacak Keban Projesi'nin beheri
176 bin kilovat gücünde dört tirbünün yapımı müteahhide ihale edildi ve
bu konudaki anlaşma DSİ Genel Müdürlüğü'nde imzalandı.
|
|
8 Mart 1967
|
Marmaris Martı Otel İşletmeleri açıldı. Kuruluş otel
ve tatil köyü işletmesi alanında çalışma yapıyor.
|
|
9 Mart 1967
|
Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk defa inşa edilecek
Refakat muhribinin omurgası törenle kızağa konuldu.
|
|
20 Mart 1967
|
Amerika'nın konsorsiyum çerçevesinde 1967 yılı için
Türkiye'ye vereceği 65 milyon dolarlık krediyle ilgili anlaşma
imzalandı. Kredi Türkiye'nin 1967 yılı içinde yapacağı ithalat için
kullanılacak.
|
|
25 Mart 1967
|
Almanya'da kurulan ilk Türk işçi şirketi
"Türksan" Almanya'dan 80 milyon mark kredi aldı. Alınan kredi
Türksan ile Etibank'ın ortaklaşa kuracakları Karadeniz Bakır
Tesisleri'nin yapımında kullanılacak ve 5 yılda geri ödenecek.
Türk-Sovyet İktisadi Anlaşması imzalandı. Anlaşma gereğince Sovyetler
Birliği Türkiye'de bir alüminyum fabrikası, bir asit sülfürik
fabrikası, yılda 1 milyon ton kapasiteli demir-çelik fabrikası ile
yılda 3 milyon ton ham petrol işleyebilecek bir rafineri kurulmasına
yardımcı olacak. Türkiye, bu Sovyet kredilerini tarım ürünleri ve
hammadde satışı ile ödeyecek.
|
|
31 Mart 1967
|
Netaş Northern Electric Telekomünikasyon şirketi
kuruldu. Kuruluş iletişim araçları üretimi yapıyor.
|
|
9 Nisan 1967
|
Akaryakıta zam yapıldı. Zamdan sonra İstanbul'da
benzinin litresi 108 kuruş oldu ve böylece benzin ilk kez 1 lira
sınırını aştı.
|
|
17 Nisan 1967
|
"Hacı Ömer Sabancı Holding" kuruldu.
Ortaklarını Sabancı ailesi fertlerinin oluşturduğu kuruluşun ilk
sermayesi 50 milyon lira.
|
|
30 Nisan 1967
|
"Deniz-İş Kanunu" Resmi Gazete'de
yayınlanarak yürürlüğe girdi. Kanuna göre, gemi adamına çalışma
karnesi, kimlik karnesi, yıllık izin ve hafta tatili izni vermeyen
işveren veya vekili para cezasına çarptırılacak. CHP'den 33
milletvekili ile 15 senatör istifa etti. İstifa edenler yeni parti
kuracak.
|
|
4 Mayıs 1967
|
İşadamı Vehbi Koç ve 204 arkadaşı 100'er lira
vererek "Türk Eğitim Vakfı"nı kurdular.
|
|
4 Mayıs 1967
|
İşadamı Vehbi Koç bu yıl da 16.5 milyon lira vergi
ödüyor. İstanbul'da vergi tahsilatı rekor seviyeye çıkarak 850 milyon
114 bin lirayı buldu.
|
|
8 Mayıs 1967
|
100 kw uzun dalga Erzurum Radyo Verici İstasyonu
yayına başladı. Yüksek Planlama Kurulu ikinci Beş Yıllık Plana
televizyon, İstanbul Boğaz Köprüsü, Alüminyum Tesisleri, Üçüncü Demir
Çelik Tesisi, İstanbul-İskenderun anayolu, bakır tesisleri, suni gübre
tesisleri, dördüncü rafineri projelerini dahil etti. Tekel Genel
Müdürlüğü'nün İktisadi Devlet Teşekkülü haline gelmesi hususu da karara
bağlandı.
|
|
12 Mayıs 1967
|
CHP'den ayrılan Turhan Feyzioğlu ve arkadaşları
"Güven Partisi"ni kurdular.
|
|
16 Mayıs 1967
|
Türkiye'de yüzde 50 yerli malzeme kullanılarak imal
edilen ilk Türk TV alıcısı 3375 lira fiyatla satışa çıkarıldı.
"Phillips" marka ve 650 parçanın biraraya getirilmesiyle imal
edilen TV alıcısının ekran genişliği 59 santim ve 12 kanallı.
|
|
17 Mayıs 1967
|
"İkinci Beş Yıllık Plan" açıklandı. 111.5
milyar liralık yatırımı öngören planda TV ve Boğaz Asma Köprüsü'yle
birlikte 10 büyük tesisin yapımı yeralıyor. Plan ayrıca vergi
politikası yönünden de önemli değişiklikler getiriyor.
|
|
28 Mayıs 1967
|
Ankara'nın 110 kilometre güneydoğusunda Kızılırmak
Nehri üzerinde inşa edilen Kesikköprü Barajı ve Hidroelektrik Santralı
hizmete girdi. 8 yılda tamamlanan baraj 250 milyon liraya mal oldu.
|
|
4 Haziran 1967
|
Almanya, Türkiye'ye Yardım Konsorsiyum'u 1967
programı içinde 184 milyon mark veriyor. Bu paranın 119 milyonu eski
borçların tescili ve faizlerinde kullanılacak. 65 milyonu da plan ve
program yardımı için harcanacak.
|
|
9 Haziran 1967
|
Bedelsiz otomobil ithali yasaklandı. Dövize
çevrilebilir mevduat uygulamasına başlandı.
|
|
12 Haziran 1967
|
Kalkınma Planı gereğince İzmir'de yapılması
öngörülen 4. Rafineri yapım antlaşması Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nda,
Sovyetler Birliği yetkilileriyle imzalandı. Yapılacak rafineri yılda 3
milyon ton hampetrol işleyecek.
|
|
12 Haziran 1967
|
Atlas Halıcılık AŞ kurularak Kayseri'de faaliyete
geçti. Makine halısı üreterek ihraç ediyor.
|
|
24 Haziran 1967
|
Yeni İhracat Rejimi Resmi Gazete'de yayınlanarak
yürürlüğe girdi. 29 Haziran 1966 tarihli ihracat rejimi yürürlükten
kaldırıldı.
|
|
25 Haziran 1967
|
Sakarya Nehri üzerinde kurulacak "Gökçekaya
Baraj ve Hidroelektrik Santralı"nın temeli atıldı.
|
|
2 Temmuz 1967
|
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile yabancı
petrol şirketleri arasında yapılan anlaşma uyarınca ithal edilen
hampetrolde varil başına 360 kuruş (40 cent) indirim yapılması
kararlaştırıldı.
|
|
3 Temmuz 1967
|
İzmir'deki Dewilux Boya, Sentetik Reçine ve
Polyester Fabrikası sabaha karşı çıkan yangın sonucu tamamen yandı.
Fabrika 6 milyon liraya sigortalı.
|
|
4 Temmuz 1967
|
Vergi rekortmenleri açıklandı. Geçen yıl 13 milyon
284 bin 822 lira vergi ödeyen işadamı Vehbi Koç bu yıl 3 milyon
fazlasıyla 16 milyon 391 bin 440 lira 29 kuruş vergi ödüyor. İkinci
sırada ise işadamı Selahattin Beyazıt 4 milyon 660 bin 537 lira ile
yeralıyor. Kurumlar Vergisi'nde ise en yüksek vergiyi 16 milyon 504 bin
999 lira ile U.S. Royal Firması verdi.
|
|
6 Temmuz 1967
|
Birleşik Amerika Yardım Teşkilatı (AID) Ereğli Demir
ve Çelik Fabrikaları TAŞ'nin genişletilmesinde kullanılmak üzere 22.3
milyon dolarlık kredi verdi. Kredi 10 yılı ödemesiz olarak 40 yılda ve
yüzde 1 faizle ödenecek.
|
|
9 Temmuz 1967
|
Almanya'daki Türk işçilerinin katkılarıyla kurulan
TÜRKSAN'ın yatırımı olan Ambarlı Kağıt ve Kaplama Tesisleri'nin temeli
Başbakan Süleyman Demirel tarafından atıldı. 3,5 milyon lira sermayeli
yeni kuruluşun ilk imalatı okul defterleri olacak ve piyasaya göre
yüzde 30 ucuza satılacak. Ambarlı Termik Santralı'nın ikinci ünitesi
hizmete açıldı, üçüncü ünitesinin temeli atıldı. PE-RE-JA Kolonya
Tesisleri'nin açılışı yapıldı. Sümerbank'a ait Bolu Formika Fabrikası
üretime başladı.
|
|
11 Temmuz 1967
|
Türk Tuborg Bira ve Malt Sanayi İzmir'de kuruldu.
Kuruluş Danimarka patentli Tuborg markasıyla bira, malt ve soda üretimi
yaparak pazarlıyor.
|
|
16 Temmuz 1967
|
Ünlü milyarder Rotchild'nin sahibi olduğu kulübün
kiraladığı "Foça Tatil Köyü" törenle açıldı. Club
Mediterranee'ye yıllığı iki milyon liradan 15 yıl süreyle kiralanan 700
yataklı tatil köyünde bar, pavyon, lokanta ve çeşitli sosyal tesisler
yeralıyor. Burada para yerine boncuk geçiyor.
|
|
19 Temmuz 1967
|
Enerji Bakanlığı ile yabancı petrol şirketleri
prensip anlaşmasına vardı. Petrol ithal fiyatı indirildi. Varil başına
4 liralık indirim yapıldı. Böylece daha öncekilerle birlikte indirim
oranı yüzde 20'yi buldu.
|
|
20 Temmuz 1967
|
Samsun Makine Sanayi A.Ş kuruldu. Aydıner Grubu'na
bağlı olarak pompalı vana üreten şirket ortadoğu ülkelerine önemli
miktarda ihracat gerçekleştiriyor.
|
|
22 Temmuz 1967
|
Adapazarı ve Mudurnu'da gece 7.2 şiddetinde deprem
oldu. 173 kişi öldü, 1078 ev hasar gördü.
|
|
27 Temmuz 1967
|
Doğu'da deprem Gece saat
21.30 sıralarında meydana gelen depremde Tunceli ve Pülümür'de ilk anda
108 kişi öldü, 200 kişi yaralandı.
|
|
28 Temmuz 1967
|
İş Kanunu TBMM'de kabul edildi.
|
|
4 Ağustos 1967
|
Toplu sözleşme görüşmelerindeki anlaşmazlıklar
nedeniyle SSK'nın 18 şubesinde greve başlandı. SSK'nın 18 şubesi ve
bunlara bağlı işyerlerinde 7 bin memur ve hizmetlinin katıldığı grev 56
bin işyerini ve 533 bin sigortalı işçiyi etkiliyor.
|
|
5 Ağustos 1967
|
Konya Akınapa Barajı Başbakan tarafından açıldı.
|
|
7 Ağustos 1967
|
Bursa Çimento Fabrikası'nın temeli Başbakan Demirel
tarafından atıldı. Fabrika 61 milyon liraya mal olacak.
|
|
10 Ağustos 1967
|
Samsun'da 450 milyon liraya malolacak Karadeniz
Bakır Kompleksi ile Kimyevi Gübre Fabrikası'nın temelleri Başbakan
Süleyman Demirel tarafından atıldı.
|
|
14 Ağustos 1967
|
Giresun Kağıt Fabrikası, Sanayi Bakanı Mehmet Turgut
tarafından üretime açıldı.
|
|
17 Ağustos 1967
|
İzmir Aliağa Rafinerisi'nin temeli Başbakan Demirel
tarafından atıldı. 1970 yılında hizmete girecek tesis için 4 milyon
metrekarelik yer alındı. TPAO'nun Aliağa'da kuracağı rafineri yılda
asgari 3 milyon ton ham petrol işleyecek. Tesisin girmesinden sonra
yılda 120-180 milyon lira tutarında döviz tasarrufu bekleniyor. Tesis
530 milyon liraya mal olacak.
|
|
21 Ağustos 1967
|
75 milyon liraya mal olacak Batı Anadolu Çimento
Fabrikası ile Türk Tuborg Bira ve Malt Sanayi AŞ, tarafından kurulacak
Bira Fabrikası'nın temelleri atıldı. TARİŞ Alkol Fabrikası törenle
açıldı.
|
|
28 Ağustos 1967
|
Porselen ve seramik eşya ithali Bakanlar Kurulu
kararıyla yasaklandı.
|
|
3 Eylül 1967
|
Teba kuruldu. İzmir'deki tesislerinde beyaz eşya
üretiminin yanı sıra birçok yabancı markanın distrübitörlüğünü yapıyor.
|
|
5 Eylül 1967
|
Devlet Planlama Teşkilatı hükümete verdiği özel
tedbirler raporunda enflasyona karşı kısmi tedbirler yerine Türkiye
ekonomisinin şartlarına uygun temel tedbirler alınmasını istedi.
|
|
10 Eylül 1967
|
DPT "Yeterli Etüd Yapılmadığı"
gerekçesiyle televizyonu, 1968 yılı icra programına almadı. Türkiye'de
TV'nin gerçekleşmesi 1970 yılına kaldı. Ancak program dışı olup Alman
yardımı ile Ankara'da yaptırılan bölge istasyonu ile Ankara TV'si 1968
yılında faaliyete geçecek.
|
|
22 Eylül 1967
|
Harp-İş Federasyonu İncirlik'ten sonra bu sabah da
Ankara'da Amerikalılar'a ait 7 işyerinde greve başladı. Greve 600 işçi
katılıyor.
|
|
28 Eylül 1967
|
2 Ekim 1964'de onarımına başlanan ve 3 milyon lira
harcanarak turistik tesis haline dönüştürülen Galata Kulesi, Belediye
Başkanı Haşim İşcan tarafından açıldı. Kulenin üst katında gece kulübü
ve lokanta bulunuyor. Kuleye 5 liraya girilebiliyor.
|
|
3 Ekim 1967
|
Tat Konserve Sanayi kuruldu. Koç Holding
kuruluşlarından birisi olan Tat'da salça, konserve ve dondurulmuş gıda
üretiliyor.
|
|
5 Ekim 1967
|
Harp-İş grevi anlaşmayla bitti.
|
|
10 Ekim 1967
|
Otomobil lastiği fiyatlarda yüzde 15 oranında
indirim yapılması konusunda anlaşmaya varıldı.
|
|
26 Ekim 1967
|
Sümerbank'da pamuklu kumaş satış fiyatları
indirildi.
|
|
27 Ekim 1967
|
Magirus otobüslerinin satış fiyatları yüzde 15
oranında indirildi.
|
|
30 Ekim 1967
|
Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu, çelik
mamullerinin fiyatlarında yüzde 10 oranında indirim yaptı.
|
|
31 Ekim 1967
|
Kıbrıs Türk Topluluğu Lideri Rauf Denktaş, Kıbrıs'ta
Rum yönetimi tarafından tutuklandı. İstanbul Meşrubat Sanayi (İMSA)
İsveç'e Coca Cola konsantresi ihracına başladı. Bu Türkiye'den yapılan
ilk meşrubat ihracatı oluyor.
|
|
11 Kasım 1967
|
Denktaş'ın tutuklanması Ankara, İstanbul, Eskişehir
ve Diyarbakır'da düzenlenen mitinglerde protesto edildi.
|
|
12 Kasım 1967
|
Lefkoşe Cezaevi'nden Türkiye'ye dönmek şartıyla
serbest bırakılan Kıbrıs Türk Cemaati Başkanı Rauf Denktaş Ankara'ya
geldi. Denktaş "Enois fiilen olmuştur. Yeni bir siyaset takip
etmek lazım. Beklemekle birşey elde edemeyiz" dedi.
|
|
15 Kasım 1967
|
Kıbrıs'ta Grivas Komutasındaki Yunan, Rum birlikleri
ağır silahlarla stratejik önemi büyük olan Boğaziçi ve Geçitkale Türk
köylerine saldırarak işgal etti. Türk Silahlı Kuvvetleri alarm halinde.
Çarpışmalar sürüyor. Kamyon ve minibüs satış fiyatları indirildi.
|
|
17 Kasım 1967
|
Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümete "Lüzum,
hudut şumulu hükümetçe takdir ve tayin olunacak şekilde Türk Silahlı
Kuvvetlerini yabancı ülkelere gönderme" yetkisini verdi.
|
|
18 Kasım 1967
|
Türkiye savaşa hazır Askeri yığınak
tamamlandı. Türk jetleri Kıbrıs üzerinde 4 ihtar uçuşu yaptı. Atina'ya
Kıbrıs'daki Yunan askerleri çekilmezse aynı sayıda Türk askerinin adaya
gönderileceğini bildirdik.
|
|
20 Kasım 1967
|
Kriz hızla tırmanıyor. Yunan Cuntası, Türk notası
karşısında olumsuz tavır aldı. Atina, Türkiye'nin isteklerine
"Hayır" diyor.
|
|
20 Kasım 1967
|
Sterlinin yeni alış ve satış kurları açıklandı. 1
İngiliz Sterlini 21.60 Türk Lirası'na ve 1 Amerikan Doları 0.416667
İngiliz Sterlini'ne eşit. İngiliz Sterlini'nin asgari alış ve azami
satış fiyatları da belirlendi. Buna göre İngiliz Sterlini'nin asgari
değeri 20.95, esas fiyatı 21.60, azami satış bedeli 22.24 Türk Lirası.
|
|
21 Kasım 1967
|
Kriz dorukta Yunanistan
adaya silah yığıyor. Yunan Genelkurmay Başkan Yardımcısı, hazırlıkları
kontrol için Lefkoşa'ya geldi.
|
|
22 Kasım 1967
|
Başkan Johnson, Kıbrıs anlaşmazlığı nedeniyle bir
Türk-Yunan çatışmasının çıkmasını önlemek amacıyla özel temsilcisi
Cyrus Vance'ı uçakla Ankara'ya gönderdi.
|
|
26 Kasım 1967
|
Türkiye ile Yunanistan arasında anlaşma oldu. Atina
adada bulunan anlaşma dışı askerlerini BM Barış Gücü kontrolünde ve 1.5
ay içinde çekmeyi kabul etti. Böylece Kıbrıs buhranı Yunanistan'ın,
Türkiye'nin isteklerini kabul etmesiyle sona erdi.
|
|
5 Aralık 1967
|
Tekel Diyarbakır İçki Fabrikası kuruldu. Rakı
üretimi yapan fabrika, 26 ilin rakı ihtiyacını karşılıyor.
|
|
7 Aralık 1967
|
Ortak Pazar'da bize güçlükler çıkarıldı. Türkiye ile
Ortak Pazar ülkeleri Ortaklık Konseyi'nin son toplantısında, Ortak Pazar'a
dahil altı ülkenin Türkiye'den indirimli gümrük tarifesine tabi 12 yeni
kalem ihraç maddesi alması kabul edildi. Ancak Fransa, İtalya ve
Hollanda zeytinyağı ihracatımız konusunda Yunanistan'a büyük avantajlar
sağlandığı halde aynı avantajın Türkiye'ye sağlanmasını ertelettiler.
Bu nedenle zeytinyağının Ortak Pazar üyesi ülkelere ihracı meselesi
sonuca bağlanmadı.
|
|
11 Aralık 1967
|
Hazine'nin nakit açığı 3 milyar lirayı aştı. 1968
programında ek finansman ihtiyacı 1 milyar 265 milyon lira. 1968 bütçe
kanun tasarısının gerekçesinde ilk plan döneminde yüzde 6.5'lik
kalkınma hızı sağlandığı belirtildi.
|
|
29 Aralık 1967
|
Kıbrıs'ta "Geçici Türk Yönetimi" ilan
edildi. Kıbrıs Türk Cemaati, Makarios'un Kıbrıs Anayasası'nı ve
anlaşmaları ihlal ederek yarattığı fiili durum karşısında Geçici Türk
Yönetimi'ni kurdu. Türk yönetim başkanlığına Dr. Fazıl Küçük,
yardımcılığına ise Rauf Denktaş getirildi. Türk milletvekilleri bir
Meclis oluşturdu ve bunlar 10 kişilik bir yürütme kurulu seçti.
|
|
1 Ocak 1968
|
Tofaş Türk Otomobil Fabrikaları kuruldu. Kuruluş
otomobil ve yedek parça üretimi yapıyor.
|
|
12 Ocak 1968
|
Feniş Alüminyum Sanayi Şirketi kuruldu. Alüminyum
profil ile İtalyan Hydro lisansı ile Aldom isimli doğrama sistemi
İngiltere'den aldığı Alcan lisansla radyatör üretiyor.
|
|
15 Ocak 1968
|
Bakanlar Kurulu, ilaç fiyatlarına yüzde 20 ile 50
arasında indirim yapılmasını kararlaştırdı. Kararname 1 Mart'ta
yürürlüğe girecek.
|
|
23 Ocak 1968
|
İstanbul Boğaz Köprüsü'nün projesi Freman Fox
adındaki İngiliz firması tarafından yapılacak. Bu husustaki anlaşma
Londra'da Türk Hükümeti yetkilileri ve firmanın yetkilileri arasında
imzalandı. Firma köprü projesini 1 milyon sterline (Yaklaşık 22 milyon
lira karşılığı) yapacak, köprü ise 9 milyon sterline çıkacak.
|
|
27 Ocak 1968
|
Türkiye'ye yardım konsorsiyumunun Paris'te yaptığı
istediği. Bunun 100 milyon doları proje yardımı, 214 milyon doları
program yardımı. Geçen yıl Konsorsiyumun yaptığı yardımın üçte ikisini
sağlayan Amerika, talep hakkında herhangi bir taahhüde girmek istemedi.
|
|
27 Ocak 1968
|
Jantaş AŞ kuruldu. Manisa'da jant ve jant kapakları
üretimi gerçekleştiriyor.
|
|
31 Ocak 1968
|
Ankara TV'si bu akşam saat 19.30'da deneme yayınına
başladı. TV Müdürü Mahmut Tali Öngören'in açılış konuşmasından sonra,
Prof. Afet İnan'ın hazırladığı "Türk Devrim Tarihi" adlı
program izlendi. Bu programda Kurtuluş Savaşı'na ait filmler
gösterildi. Son bölümde ise Atatürk'ün Cumhuriyet'in onuncu yıl nutku
yer aldı. Haberler programında ise Libya'dan dönen C. Sunay'ın
karşılanışına ilişkin film gösterildi. Haber programını Zafer Cilasun
sundu. 1.5 saat süren bu ilk yayını halk, mağazalardaki TV
alıcılarından izledi. Ankara TV'si şimdilik Salı, Çarşamba, Cuma
günleri yayın yapacak.
|
|
6 Şubat 1968
|
Ereğli Kömürleri İşletmesi'nin Kozlu üretim
bölgesindeki ocaklarda çalışan 4 bin işçi işbaşı yapmadı. Bu hareket,
akşam saatlerinde diğer bölgelere de sıçradı ve gece 10 bin işçi şehre
yürüdü. Maden-İş Sendikası önünde toplanan işçilere polis müdahale
etmedi. İşçiler gece saat 1.30'da sessizce dağıldı.
|
|
7 Şubat 1968
|
Burçelik Bursa Çelik Döküm Sanayi kuruldu. Firma
çelik döküm makina ve vana imalatı yapmaktadır.
|
|
9 Şubat 1968
|
EKİ'de üç gündür sürmekte olan olaylar bugün sona
erdi, işçiler ocağa indi. Toplam zararın 10 milyon lirayı bulduğu
açıklandı. Bu arada olaylar sırasında işçileri tahrik ettiği iddiasıyla
yakalanan 2 işçi tutuklandı.
|
|
11 Şubat 1968
|
3306 üyesi olan Türk-İş'e bağlı Metal-İş Sendikası
yaptığı olağanüstü kongrede kendisini feshedip DİSK'e bağlı Maden-İş
Sendikası'na katılma kararı aldı.
|
|
17 Şubat 1968
|
Gümrük ve Tekel Bakanlığı, Türkiye'de yapılan
malların yurtdışından ithalatını yasakladı. Resmi Gazete'de yayınlanan
listeye göre Boraks-küçük dizel motorlar, radyo, pikap, çamaşır
makineleri, dikiş makinesi, pil, tükenmez ve dolma kalem, mobilya,
yapma bebekler, sosyete oyunlarına ait eşyalar, giyim eşyası, likit
gazların ithali yasaklandı.
|
|
22 Şubat 1968
|
Maden işçilerine, imzalanan yeni toplu iş sözleşmesiyle
sağlanan sosyal haklar dışında, 1968 iş programı gereğince 38 milyon
838 bin lira tutarında prim dağıtılacağı açıklandı. Sosyal yardımların
tutarı ise 87 milyon lirayı buldu.
|
|
27 Şubat 1968
|
1 Mart'ta yürürlüğe girecek yeni tasarruf bonosu sistemine
göre 1 milyon 400 bine yakın memur, işçi ve müstahdem 10-40 lira
arasında daha fazla maaş alacak. Maaşı 1363 lirayı geçmeyenlerden
tasarruf bonosu için para kesilmeyecek.
|
|
1 Mart 1968
|
Seçim Kanunu'ndan "Milli Bakiye" sistemini
kaldıran değişiklik Millet Meclisi'nde AP'lilerin oylarıyla kabul
edildi.
|
|
3 Mart 1968
|
300 kilowatlık Çukurova Radyosu deneme yayınlarına
başladı.
|
|
4 Mart 1968
|
"Turist Kuru" ihdas edildi. Bakanlar
Kurulu'nun bugün Resmi Gazete'de yayınlanan kararına göre bundan böyle
yabancı turistlere, bozduracakları her dolar için 12 lira ödenecek.
Öteki dövizlerin alış fiyatlarında da yüzde 33 oranında bir artış
olacak.
|
|
6 Mart 1968
|
İstanbul'da mimarlar odasında yapılan basın
toplantısında Boğaz Köprüsü'nün bugün için gereksiz olduğu öne sürüldü
ve Asma Köprü "Özellikle otomobil sahiplerinin kullanacakları ve
keyiflenecekleri dev bir oyuncak" olarak nitelendi. Toplantıda
ayrıca "İstanbul köprüsünün politik tercihlerle alınan kararlara
bağlı olarak yürütülmesi yakın bir gelecekte dönüşü olmayan tam bir
felaket dönemi açacak, köprünün çevre yolları etrafında 15 ile 30
milyar liralık bir arazi spekülasyonu başlayacaktır" denildi.
|
|
8 Mart 1968
|
Türk Siemens Kablo Elektrik San AŞ Bursa'da kuruldu.
Dünyaca ünlü Siemens firması ortaklığı ile kurulan şirket halen oto
elektrik sistemleri ve kablo üretimi gerçekleştiriyor.
|
|
17 Mart 1968
|
PTT ile Northern Electric Firması işbirliğiyle
kurulan telefon fabrikasında yapılan ilk yerli telefonlar 157 liradan
satışa çıkarıldı. Kırmızı, bej, fildişi ve yeşil renkli telefonların
bir özelliği de yere düştüğü zaman kırılmaması.
|
|
18 Mart 1968
|
Amerika Türk Hükümeti'ne başvurarak boğaza yapılacak
köprünün denizden 22 metre daha yüksek olmasını istedi. Ön projede 45
metre yükseklikte olması öngörülen köprünün yüksekliği Amerikalılar'ın
isteği kabul edildiği takdirde 67 metreyi bulacak. Amerika
"Interprise" gibi uçak gemilerinin, 45 metre yükseklikteki
köprünün altından geçemeyeceğini bildirdi. Bu istek kabul edilirse
köprünün faturası 60 milyon lira daha artacak.
|
|
22 Mart 1968
|
Türkiye ile Bulgaristan arasındaki göç antlaşması
imzalandı. Antlaşmaya göre, 1952 yılına kadar Türkiye'ye göçenlerle
yakın akrabalık bağları olanlar anavatana gelebilecek. Göç hakkı kazananlar
her yıl Nisan ve Kasım ayları arasında 300'er kişilik gruplar halinde
Türkiye'ye gelebilecek.
|
|
24 Mart 1968
|
Ankara Radyosu, 3. programı FM bandından yayın
yapmaya başladı.
|
|
27 Mart 1968
|
Taksim Belediye Gazinosu'nun yerine yapılacak olan
Taksim Oteli'nin temeli Başbakan Demirel tarafından atıldı. Denizden
yüksekliği 87 metreyi bulacak olan otelin yapımı 4 yıl sürecek ve 130
milyon liraya mal olacak. 21 katlı otelde 459 oda bulunacak.
|
|
27 Mart 1968
|
Yarımca Sümerbank Seramik Fabrikası törenle açıldı.
İPRAŞ'ın ikinci bölümünün temeli Başbakan Demirel tarafından atıldı.
|
|
29 Mart 1968
|
İngiltere, 62.5 milyon lira (2.5 milyor sterlin)
faizsiz borç verdi. Bu para ikinci beş yıllık kalkınma planında
kullanılacak.
|
|
2 Nisan 1968
|
109 ton altınımızın 98 tonu rehinde. 1966 yılında
132.5 ton olan altın stoğumuz 109 tona düştü. Bunun 98 tonu ise rehinde
bulunuyor. Son altı yıl içinde altın rezervimiz 14.9, serbest altın
miktarı ise 30.1 ton azaldı. Yetkililer ise altınların rehin verilip
döviz alındığını bildirdiler.
|
|
3 Nisan 1968
|
Boğaz Köprüsü'nün yüksekliğinin 69 metre olması
kesinleşti. Bu arada köprü konusunda senato araştırması istemi
reddedildi.
|
|
4 Nisan 1968
|
Akaryakıt fiyatları yüzde 30 oranında ucuzlatıldı.
|
|
6 Nisan 1968
|
Türkiye Maden-İş Sendikası'nın olağanüstü
kongresinde DİSK'ten ayrılma kararı alındı.
|
|
8 Nisan 1968
|
Oruçoğlu Yağ Fabrikası kurularak faaliyete geçti.
Oruçoğlu Holding bünyesinde Afyon'da üretim yapan firma, ürettiği
ayçiçek yağını Oruçoğlu markasıyla piyasaya sunuyor.
|
|
10 Nisan 1968
|
Hakkari'de iki ortak tarafından açılan "Oto
tamir atölyesi" kent tarihinine sanayi ile ilgili olarak kurulan
ilk tesis olarak geçti. Halk Bankası'nın teşvik ve yardımlarıyla açılan
atölyeden bütün motorlu araçlar onarılıyor.
|
|
16 Nisan 1968
|
İşadamı Vehbi Koç 19 milyon lira ile yeni bir vergi
rekoru kırdı. Geçen yıl 16 milyon 571 bin 440 lira vergi ödeyen Koç, bu
yıl da rekoru kimseye bırakmadı. Politikacılardan İnönü 116 bin,
Demirel 24 bin lira vergi ödeyecek.
|
|
17 Nisan 1968
|
Maliye Bakanlığı, Türk Lirası'nın kıymetini koruma
hakkındaki kararda yaptığı bazı değişikliklerle yurtdışına gidenlerin
1000 liralık eşya getirme hakkını kaldırdı. Ayrıca turizm tedavi ve
öğrenim için yurtdışına gidenler otomobil getiremeyecek.
|
|
8 Mayıs 1968
|
Türkiye'de Fiat Lisansı ile otomobil imal edilmesini
öngören kararname Bakanlar Kurulu'nda imzalandı. Kararnameye göre bu
amaçla kurulacak şirketin yüzde 42.5 hissesi İtalyanlar'a, yüzde 57.5
hissesi de Türkler'e ait olacak. Şirketin Türk ortakları arasında
Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (Yüzde 25), Koç Holding (Yüzde 22)
yer alıyor. İtalyanlar sermaye üzerinden azami yüzde 16.5 kâr
sağlayacak.
|
|
8 Mayıs 1968
|
Çinkur AŞ kuruldu. Kayseri'de devlet tarafından
kurularak çinko üretimi gerçekleştiren firma iki yıl önce
özelleştirildi.
|
|
15 Mayıs 1968
|
Banvit Bandırma Vitaminli Yem Sanayi kuruldu. Banvit
piliç eti üretimi, kesimi ve pazarlamasını yapıyor.
|
|
23 Mayıs 1968
|
Arıza yüzünden ATAŞ Rafinerisi'nde üretim yirmi
günden beri durmuş vaziyette. Rafineriden mal alan yabancı petrol
şirketlerin, petrol ithaline gidilmesi teklifi kabul edilmedi.
Şirketler ihtiyaçlarını Petrol Ofisi'nden sağlıyor.
|
|
2 Haziran 1968
|
Kısmi senato seçimleri olaylı geçti. 20 ayrı yerde
çıkan kavgalarda 15 kişi öldü, 26'sı ağır olmak üzere 47 kişi de
yaralandı. Seçim sonuçları AP 38, CHP 13,
GP 1, MP 1 senatörlük. Ayrıca açık bulunan 5 milletvekilliği
için yapılan seçimde AP 5 milletvekilliğini de kazandı.
|
|
5 Haziran 1968
|
Mobil şirketine yeni petrol arama izni verildi.
Siirt'te 3507 hektarlık arazide petrol arama için Mobil ile Panoil'e
verilen iznin süresi 40 yıl. İşletmede yüzde 80 hisse Mobil'e, yüzde 20
hisse de Panoil şirketine ait olacak.
|
|
13 Haziran 1968
|
Üniversitelerde başlayan boykot ve işgal eylemleri
hızla yayılıyor. İstanbul'dan sonra Ankara'da da 10 fakülte öğrencileri
dersleri boykot etti. Ankara Fen Fakültesi işgal edildi.
|
|
14 Haziran 1968
|
Sekiz yıl önce Dicle Nehri üzerinde yapımına
başlanan 220 metre uzunluğundaki Dicle Köprüsü ulaşıma açıldı. 6.5
milyon liraya mal olan köprüden Türkiye'yi İran ve Irak'a bağlayacak
olan anayol geçecek.
|
|
2 Temmuz 1968
|
Kömüre yine zam yapıldı. Kok, taş ve linyit
kömürleri ile sanayi kömürüne yapılan zam 10-25 lira arasında
değişiyor. (Ton başına.)
|
|
3 Temmuz 1968
|
Boğaz Köprüsü Projesi'nin yapımı bir İngiliz
firmasına ihale edildi. Bayındırlık Bakanı Orhan Alp uzunluğu 22
kilometreyi bulacak çevre yolu, kavşak ve köprülerle birlikte toplam 1
milyar 250 milyon lira harcanacağını bildirdi.
|
|
9 Temmuz 1968
|
4 Temmuz'da başlayan Derby Lastik Fabrikası'ndaki
işgal ve boykot, tarafların anlaşmaya varmasıyla sona erdi. Taraflar
Lastik-İş Sendikası'nın biran önce toplu sözleşme görüşmelerine
başlamasında ayrıca işgale katılan işçilerden hiçbirinin işten
çıkarılmamasında anlaştılar.
|
|
17 Temmuz 1968
|
Dünya Bankası'ndan 150 milyon dolar kredi istedik.
Hayvancılık ve gıda endüstrisinde kullanılacak bu kredi ile ihtiyacımız
yüzde 200 oranında artacak.
|
|
20 Temmuz 1968
|
Beş ay içinde 202 bin senet protesto edildi.
Protesto edilen senet sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 53
oranında arttı. Senetlerin parasal değeri 533 milyonu buluyor.
|
|
1 Ağustos 1968
|
Türkiye'de ilk kez bir toplu iş sözleşmesi tartışma
ve anlaşmazlık konusu olmadan Türkiye Teknisyen Gazeteciler Sendikası
ile Hürriyet Gazetesi arasında imzalandı. İşveren daha önceki toplu
sözleşme hükümlerine ek olarak işçilere izin ikramiyesi vermeyi, ayrıca
kış aylarında yakacak yardımında bulunmayı kabul etti.
|
|
2 Ağustos 1968
|
Federal Almanya, Türkiye'nin 1968 yılı içinde vadesi
gelen 95 milyon mark tutarındaki borç faizini ertelemeyi, ayrıca 80
milyon mark kredi vermeyi kabul etti. Verilen kredi 7 yılı ödemesiz
dönem olmak üzere 25 yıl vade ile ödenecek, yıllık faizi yüzde 3
olacak.
|
|
5 Ağustos 1968
|
Bolu Çimento Fabrikası kuruldu. Fabrika çimento ve
hazır beton alanında üretim yapıyor.
|
|
23 Ağustos 1968
|
Olmuksa Mukavva Sanayi ve Ticaret AŞ. kuruldu.
|
|
25 Ağustos 1968
|
Koç Grubu'nun Servis Turistik AŞ. tarafından kredi
kartı ile alışveriş yöntemi bizde de kuruldu. Dünyanın birçok ülkesinde
uygulanan "Diners Club" kredi kartıyla alışverişte kulüp
üyeleri para ödemeyecek. Ordu Yardımlaşma Kurumu ile İsveç Volvo
Şirketi'nin Bursa'da kuracakları Volvo Otomobil Fabrikası'nın temeli
Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından atıldı. 700 bin metrekarelik alan
üzerine kurulacak fabrika 350 milyon liraya mal olacak ve iki yıl sonra
faaliyete geçerek yılda 20 bin otomobil imal edecek. Fabrikada 4 bin
işçi çalışacak.
|
|
9 Eylül 1968
|
Kavel Kablo Fabrikası, işçiler tarafından işgal
edildi. İşgal bir gün sonra anlaşmayla sona erdi.
|
|
11 Eylül 1968
|
Yabancılara dolar 12 liradan bozuluyor. Yeşilköy
Havaalanı'nın yeni pist ve tesislerinin yapımı 85 milyon liraya
Fritzpatrick İngiliz Şirketi'ne ihale edildi.
|
|
15 Eylül 1968
|
"Halkın küçük tasarruflarını harekete geçirmek
ve değerlendirmek amacıyla" 100 milyon lira sermayeli HASTAŞ AŞ,
(Daha sonra holding) kuruldu. HASTAŞ hisselerinin yüzde yüzü halka açık
ve bu haliyle yurdumuzda ilk gerçek anonim ortaklık. Politika dışında
olan kuruluş eğitim, sağlık, turizm ve sanayi alanlarında yatırım
yapacak.
|
|
16 Eylül 1968
|
İhracatı teşvik tedbirleri açıklandı. Buna göre
ihracat için açılacak krediden hiçbir vergi alınmayacak. İhraç edilecek
malların ambalaj maddeleri için döviz verilecek.
|
|
22 Eylül 1968
|
Yurtdışındaki işçilerin tasarruflarıyla kurulan
İŞBİR'in Balıkesir'de yaptıracağı Sentetik Dokuma Fabrikası'nın temeli
atıldı. Türünde Türkiye'de ilk kurulan fabrika 15 milyon liraya mal
olacak, 1969 yılında çalışmaya başlayacak olan fabrikada yılda 10
milyon sanayi tipi çuval yapılacak.
|
|
23 Eylül 1968
|
İzmit'te Kimya-İş Sendikası ile Mutfakgaz Fabrikası
işvereni arasında iki yıl süreli yapılan toplu sözleşme ile işçiler
Türkiye'de ilk kez fabrika yönetimine yarı yarıya katıldı. Beş kişilik
yönetim kurulunda iki işçi, iki işveren temsilcisi ve bir de tarafsız
başkan bulunmakta. Türkiye'de ilk kez dış hatlarda çalışacak olan bir
feribotun yapımına İstanbul Cami Altı Tersanesi'nde başlandı. Truva
Feribotu'nun benzeri olan gemiye "Efes" adı verildi.
|
|
8 Ekim 1968
|
Boğaz Köprüsü ile ilgili olarak İstanbul Belediyesi
mevzii planının iptali için Mimarlar Odası Danıştay'a başvurdu.
Mimarlar odası başvurusunda Boğaz Köprüsü çevre yolları mevzii planının
bakanlıkça onaylanmasından sonra bir ay süreyle belediyede askıya
çıkarılması ve ilan edilmesi gerekirken bunun yapılmadığı belirtilerek,
planın iptali istendi.
|
|
13 Ekim 1968
|
Avustralya'ya da işçi göndermeye başladık 167 kişilik
ilk işçi kafilesi Avustralya'ya hareket etti.
|
|
18 Ekim 1968
|
Deniz Kuvvetleri'ne ait Gölcük Tersanesi'nde yapılan
Amiral Sadık Altıncan şilebi denize indirildi. Türkiye'de bugüne kadar
inşa edilen gemilerin en büyüğü olan şilep 155.5 metre boyunda, 19.5
metre eninde. Saatte 18 mil hız yapabilen gemi 40 milyon liraya
maloldu.
|
|
30 Ekim 1968
|
Türkiye Almanya'ya resmen başvurarak buğday istedi.
Elinde 300 bin tonluk buğday stoku olan Almanya'nın bu talebi
incelediği bildirildi. İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi,
Türkiye'nin bugünkü şartlar içinde Boğaz Köprüsü yapıldığını bunun
sadece bir anıt olacağını, ekonomik hiçbir değer taşımayacağını öne
sürdü. "Çevre yolu ve köprü inşaatının küçük bir azınlığa
milyarlarca vurgun kazandırması önlenmelidir" dedi.
|
|
31 Ekim 1968
|
Yapı Kredi Bankası'nın sermayesi 80 milyon liradan
100 milyon liraya çıkarıldı. Bankanın 208 şube ve 3800 personeli
bulunuyor.
|
|
9 Kasım 1968
|
HASTAŞ'ın yaptırdığı Eskişehir Eğitim Sitesi'ndeki
ilk tesisler, Yabancı Dil Enstitüsü ile Eczacılık ve Kimya Mühendisliği
Yüksek Okulları açıldı. Site için 8 milyon lira harcandı.
|
|
14 Kasım 1968
|
Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları bu yıl içinde
Amerika'ya 750 bin dolarlık ihracat yaptı. Bu rakamın önümüzdeki yıl
bir milyon dolara çıkması bekleniyor.
|
|
15 Kasım 1968
|
Almanya ile Türk parası karşılığı 400 bin ton buğday
ithali için anlaşmaya varıldı. Amerika "Yarısı döviz, yarısı Türk
Lirası", Kanada "Tümü dövizle ödenmek şartıyla" buğday
verebileceğini bildirdi.
|
|
17 Kasım 1968
|
HASTAŞ Holding, 100 milyon liralık hisse
senetlerini, Ziraat Bankası aracılığıyla 18-30 Kasım tarihleri arasında
satışa çıkardı.
|
|
18 Kasım 1968
|
Aksa Akrelik Kimya Sanayi kuruldu. Firma 1972
yılında 5 ton yıl kapasite ile akrelik esaslı tow, elyaf, tops üretmeye
başladı. Şu anda 200 bin ton yıl kapasite ve 621 personelle
çalışmaktadır.
|
|
23 Kasım 1968
|
Aroma Meyve Suyu AŞ Bursa'da kuruldu. Meyve suyu ve
konsantresi üretimi ve pazarlaması gerçekleştiriyor
|
|
24 Kasım 1968
|
İstanbul'da 18 Ocak 1875 günü çalışmaya başlayan
arıza ve kayış yokluğu nedeniyle seferlerini durdurduğu süreler dışında
aralıksız çalışarak halka hizmet veren tarihi Galata Tüneli gençlik
aşısı yapılmak üzere kapatıldı. Tünel vagonları son kez buharla
çalıştırıldı. Yapılacak çalışmalarla tünel elektrikli hale getirilecek.
(Yeniden açılışı 3 Kasım 1971)
|
|
4 Aralık 1968
|
Coats Türkiye AŞ. Bursa'da kuruldu. İplik ve fermuar
üreten şirket birçok ülkeye ihracat yapıyor.
|
|
14 Aralık 1968
|
HASTAŞ, 11 günde 100 milyon liralık hisse senedi
sattı. Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Saphi Baykam "Böylece az
gelişmiş ülkeler için yepyeni bir kalkınma modeli ortaya çıkmış
bulunmaktadır" dedi.
|
|
16 Aralık 1968
|
Gazetelere, Radyo ve TV gibi yayın organlarına
haber, fotoğraf ve aktüalite filmlerini daha süratli bir şekilde
sağlamak için başlıca basın kuruluşları tarafından organize edilen
"Türk Haberler Ajansı" kuruldu. Ajansın genel müdürlüğüne
Kadri Kayabal getirildi.
|
|
17 Aralık 1968
|
Emekli, dul ve yetimlerle malullere bağlanan
maaşları yüzde 50'den 70'e, bunların ikramiyelerini de 12 maaştan 15
maaşa çıkaran kanun tasarısı Millet Meclisi'nde kabul edildi.
|
|
24 Aralık 1968
|
Türkiye'nin kalkınma hızı yüzde 7.7'ye ulaştı.
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarı Turgut Özal, Türkiye'nin iktisadi
durumu ile ilgili yaptığı açıklamada son üç yıldaki ortalama hızının
yüzde 7.7 olduğunu ortalama kalkınma hızının yüzde 7.7 olduğunu
bildirdi. Özal, OECD üyesi ülkelerin yıllık ortalama kalkınma hızının
son beş yıl içinde yüzde 4.9 olduğunu açıkladı.
|
|
31 Aralık 1968
|
Tüketici fiyatları endeksi DİE 0.4, Hazine Dış Ticaret
Müsteşarlığı 4.1 Toptan Eşya Fiyatları Endeksi İTO
2.5, Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı 3.2
|
|
4 Ocak 1969
|
TCDD Eskişehir Fabrikası'nda dizel lokomotif imaline
başlandı. Lokomotif yüzde yüz yerli malzeme ile yapılıyor.
|
|
5 Ocak 1969
|
Sasa Suni Sentetik ve Elyaf San. kuruldu. Sabancı
Holding'in Adana'daki fabrikalarından biri olan Sasa'da elyaf üretimi
ve ihracatı gerçekleştiriliyor.
|
|
8 Ocak 1969
|
Erciyas Biracılık ve Malt Sanayi piyasaya çıkaracağı
Pilsen Bira'sına Öztürkçe isim arıyor. Seçilecek ismi önerene 5 bin
lira ödül verilecek. (Efes-Pilsen adı seçilecektir).
|
|
10 Ocak 1969
|
Singer'in Kartal Cevizli'deki Dikiş Makineleri
Fabrikası çalışmakta olan 450 işçi tarafından işgal edildi. İşverenle
ücret anlaşmazlığı yüzünden çıkan olaylarda marşlar söyleyip fabrikayı
işgal eden işçiler yetkililerin tahliye isteğini reddetti.
|
|
11 Ocak 1969
|
Türkiye'de ilk sinema grevi, İstanbul
Şehzadebaşı'ndaki Yeni Sinema'da başlatıldı. Büfe ve sinemada 12 işçi
için toplu sözleşme yapmak isteyen Oleyis sendikasının uyuşmazlık
çağrısına gelmeyen işverene karşı greve gidildi. Kartal'daki Singer
Fabrikası'nı işgal eden işçiler polisle çatıştı.
|
|
24 Ocak 1969
|
Almanya'nın en büyük firmalarından olan BASF,
Türkiye'de kimyevi maddeler imali için 100 milyon liralık yatırım
yapıyor. Basf-Sümerbank Türk Kimya Sanayi AŞ. adıyla kurulacak şirkete
yüzde 60 oranla katılacak olan Basf, plastik sanayi hammaddelerini,
suni tahta sanayii için çeşitli tutkalları ve tekstil sanayinin
yardımcı malzemeleri ile çeşitli boyalar imal edecek. Gebze'de
kurulacak fabrika 1970'de imalata başlayacak. Sümerbank işyerlerinde grev Devlet Bakanı
Seyfi Öztürk'ün Sümerbank-Teksif arasındaki anlaşmazlığa bir çözüm
görüşmelerde bir sonuç alınamaması üzerine dün başlatılan Defterdar
Fabrikası grevinden sonra bugün bu Kayseri ve Hereke fabrikalarında
greve başlandı. Kayseri Bez Fabrikasındaki greve 2400, Hereke Kumaş
Fabrikası'ndaki greve ise 1000 işçi katılıyor.
|
|
27 Ocak 1969
|
Anlaşma olmaması üzerine Teksif, iki fabrikada daha
greve başladı. İzmir Halkapınar Basma Fabrikası ile Manisa Pamuklu
Sanayi Fabrikası'nda greve gidildi. Böylece grev yapılan işyeri sayısı
beşe, işçi sayısı 8 bine çıktı.
|
|
30 Ocak 1969
|
Sümerbank'la anlaşmaya varamayan Teksif 5 yerde daha
greve gitti. Adana, Maraş ve Bergama'daki bu işyerlerinde uygulanan
greve 2 bini aşkın işçi katılıyor.
|
|
31 Ocak 1969
|
Sümerbank'ta uygulanan ve 10 bini aşkın işçinin
katıldığı grev, toplu sözleşmede anlaşmaya varılmasıyla sona erdi.
|
|
5 Şubat 1969
|
Turizm gelirimiz geçen yıl 31 milyon 329 bin dolar
oldu. Bunun 25 milyon dolarının geçen yıl yurtdışına giden Türkler
tarafından harcandığı açıklandı. Bu rakamın içinde hacılara verilen 7
milyon 630 bin dolarla öğrencilere verilen 3 milyon 600 bin dolar da
var.
|
|
7 Şubat 1969
|
Göltaş A.Ş kuruldu. Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirel'in kardeşi Şevket Demirel'in de ortak olduğu şirket Isparta'da
çimento ve havacılık da dahil olmak üzere birçok sektörde faaliyet
gösteriyor.
|
|
10 Şubat 1969
|
İkinci, Üçüncü, Doğu ve Asker sigaraları ile bira,
şarap, yerli viski, çay, tuz, kahve ve kibrit dışında bütün tekel
maddelerine zam yapıldı. Zam oranı filtreli sigaralarda yüzde 38.46,
filtresizlerde ise yüzde 13.68.
|
|
14 Şubat 1969
|
Türkiye'nin birinci, dünyanın üçüncü büyük barajının
yapıldığı Keban'da 52 gün süren grevden sonra 1156 işçinin işten
çıkarılmasının baraj inşaatını aksattığı ve geciktirdiği açıklandı. Bir
şirket yetkilisi 1971 yılında bitirilmesi gereken inşaatın grev ve
diğer nedenlerle iki yıl gecikeceğini ve maliyetin daha da artacağını
açıkladı.
|
|
21 Şubat 1969
|
Personel Kanunu'nun mali hükümlerini iki yıl
erteleyen kanun tasarısı Millet Meclisi'nde görüşülerek kabul edildi.
|
|
24 Şubat 1969
|
1969 yılı bütçesinin finansmanını sağlamak amacıyla
Meclis'e sevkedilen "Çeşitli gelir kanunlarında yapılacak
değişikliklerle ilgili" kanun tasarısı Millet Meclisi'nde
görüşülerek kabul edildi. Kanuna göre ithalattan alınan Damga Resmi
yüzde 15'ten 25'e, yabancı şirketlerden alınan Kurumlar Vergisi yüzde
35'e, yerli şirketlerden alınan Kurumlar Vergisi yüzde 25'e çıkarıldı.
Daha önce yerli yabancı ayrımı yapılmaksızın yüzde 20 vergi alınıyordu.
|
|
5 Mart 1969
|
Tofaş Türk Otomobil Fab. AŞ. Bursa'da kuruldu. Koç
Holding bünyesinde faaliyet gösteren ve Türk otomotiv sanayiinin
devlerinden olan Tofaş, İtalyan Fiat ortaklığıyla otomobil üreterek iç
ve dış pazarlara satıyor.
|
|
11 Mart 1969
|
Günlük haber trafiği 190 bin kelime olan Anadolu
Ajansı 48 yıldan beri ilk defa sustu. Toplu sözleşme görüşmelerinde
anlaşmaya varılamaması nedeniyle alınan grev kararı ajansın Ankara,
İstanbul, İzmir ve Adana işyerlerinde uygulanıyor. Türk-İş grevi
destekliyor.
|
|
18 Mart 1969
|
8 gündür sürmekte olan Anadolu Ajansı grevi
anlaşmanın imzalanmasıyla sona erdi.
|
|
25 Mart 1969
|
Yurtdışındaki işçilerimizin tasarruflarını
değerlerdirmek amacıyla kurulan Türksan, Kağıt ve Kaplama Sanayii'deki
adımından sonra şimdi de ham kağıt üretimi konusundaki temaslara
başladı. Türksan bu alanda 32 milyonluk yatırım yapacak.
|
|
26 Mart 1969
|
PTT Genel Müdürlüğü, televizyon sahibi yurttaşlardan
almakta olduğu "Televizyon Vergisi"ni kaldırdı.
|
|
27 Mart 1969
|
Türkiye'nin Ortak Pazar'a geçiş dönemi ile ilgili
katma protokolün hazırlık müzakerelerinde izlenecek politika hükümetçe
tespit edilerek Resmi Gazete'de yayınlandı. TCDD Ankara Motor Tamir
Atölyesi yangın sonucu tamamen yandı. Yangın sırasında iki lokomotif,
tezgahlar ve depolar da yandı. Milyonlarca liralık zarar var.
|
|
30 Mart 1969
|
Küçük birikimcilerin tasarruflarını değerlendirmek
amacıyla kurulan Hastaş Holding yurtdışında açıldı. Bünyesinde ortak
sayısı 50 bini aşan 14 anonim şirket barındıran Hastaş yurtdışında
çalışan işçi ve doktorlar için 1 milyar liralık döviz karşılığı hisse
senedini satışa çıkardı.
|
|
2 Nisan 1969
|
Bedelsiz ithalat rejiminde yapılan değişiklik
yürürlüğe girdi. Yurtdışında en az bir yıl kalmış olanlara temelli
dönüşlerinde otomobillerini yenileme imkanı tanındı.
|
|
6 Nisan 1969
|
Yasaş Yaşar Boya ve Kimya Sanayi kuruldu. Kuruluş
her türlü boya imal ve satışı yapıyor.
|
|
8 Nisan 1969
|
İşadamı Vehbi Koç, geçen yılki gelir vergisi
rekorunu bu yıl 3 milyon 657 bin lira farkla kırdı. Koç bu yıl 23
milyon 226 bin 96 kuruş vergi ödedi.
|
|
12 Nisan 1969
|
Yapımı tam 23 yılda tamamlanan ve 86 milyon liraya
mal olan Opera Binası (İstanbul Kültür Sarayı ve son adı Atatürk Kültür
Merkezi) Ferit Tüzün'ün "Çeşmebaşı" Balesi ile açıldı. Daha
sonra Verdi'nin "Aida" Operası sahnelendi. CHP ortanın solu
ilkesini benimsemiş yurttaşlardan mali yardım istedi. Genel Sekreter
Bülent Ecevit imzasıyla gazetelerde yayınlanan ilanlarda Anayasa Mahkemesi'nin
bir kararıyla 1969 yılı başında partilere Hazine'den yardımın
durdurulduğunu belirterek CHP'nin özel bir gelir kaynağı olmadığını
bildiriyor "Ortanın solu ilkesini benimsemiş bütün yurttaşları
partiye yardıma çağırıyoruz" deniliyor.
|
|
13 Nisan 1969
|
Akbank'ın önderliğinde 1227 tasarruf sahibinden
birikimleri değerlendirilerek yaptırılan çimento fabrikası bugün
üretime açıldı. Akçimento Ticaret AŞ'nin yaptırdığı, 85 milyon liraya
malolan ve Büyükçekmece Gölü kenarına kurulan fabrika yılda 500 bin ton
çimento üretecek.
|
|
15 Nisan 1969
|
İstanbul'da şehir tiyatrosu oyuncuları greve gitti.
|
|
21 Nisan 1969
|
Basın-İş Sendikası tarafından Türkiye Basımevi'nde
413 gündür sürdürülen Türkiye'nin en uzun grevi işverenin grevci
işçileri 73 bin 500'er lira tazminatlarını vererek işten çıkarmasıyla
sona erdi. İki yıla yakın süreden beri devam eden grev sırasında
işçilerden dördü askere gitmiş, ikisi emekli olmuş, dördü işkolu
değiştirmiş, geride 11 işçi kalmıştı.
|
|
24 Nisan 1969
|
Kooperatif Kanunu TBMM'de kabul edildi.
|
|
29 Nisan 1969
|
Arsa Ofisi Kanunu TBMM'de kabul edildi.
|
|
1 Mayıs 1969
|
Tiraj rekoru bugün kırıldı Türkiye'de ilk
kez bir gazete 1 milyon adet basıldı. 21. kuruluş yıldönümünde Hürriyet
Gazetesi bir milyonun üzerinde baskı yaparak rekor kırdı. Tasarruf
bonolarının değiştirilmesini öngören tüzük yürürlüğe girdi.
|
|
2 Mayıs 1969
|
Etibank, 75 milyon lira vergiyle kurumlar vergisi
rekortmeni oldu. İkinci sırada 63 milyonla Devlet Yatırım Bankası,
üçüncü sırada 38 milyon lira ile PTT yeralıyor.
|
|
3 Mayıs 1969
|
Sakarya Nehri üzerinde yapılmakta olan, Keban'dan
sonra Türkiye'nin en büyük barajı Gökçekaya'nın temel inşaatına
başlandı. Bir İtalyan firmasının yaptığı baraja 1 milyar harcanacak.
|
|
3 Mayıs 1969
|
Keban Plastik kuruldu. Elazığ'da kapı profil, pvc
kapı sistemleri üretimi yaparak dış ülkelere ihraç ediyor.
|
|
9 Mayıs 1969
|
"Tütün ve Tütün Tekeli Kanunu" kabul
edildi.
|
|
12 Mayıs 1969
|
Ortak Pazar Ortaklık Konseyi toplantısında ortak
pazar üyeleri Türkiye'ye geçiş döneminde talep ettiği 300 milyon dolar
kredi yerine 175 milyon dolar kredi vermeyi kabul ettiler. Türk
işçilerine Yunanistan ve diğer ortaklara gösterilen kolaylıkların
tanınması talebi de reddedildi. Pirinç alaşımlı 25, 10 ve 5 kuruşluk
madeni paralar 1 Haziran'dan itibaren tedavülden kaldırılıyor.
|
|
21 Mayıs 1969
|
Anadolu Cam kuruldu. Şişe Cam'a bağlı olarak kurulan
kuruluş cam ambalaj alanında üretim yapıyor.
|
|
23 Mayıs 1969
|
CHP, Personel Kanunu'nun mali hükümlerini erteleyen
kanun tasarısının iptali için anayasa mahkemesine başvurdu. "Su
Ürünleri Kanunu" kabul edildi.
|
|
28 Mayıs 1969
|
Almanya'daki işçilerimize emeklilik hakkı
verilmesini öngören anlaşma imzalandı. Buna göre Türkiye'de Emekli
Sandığı'na bağlı bir işyerinde çalıştıktan sonra işçi olarak Almanya'ya
gidenlerin burada çalıştıkları süre de emeklilik süresine sayılacak.
Çocuklarına bakmayan işçilere çocuk zammı ödenmeyecek ve bu para
doğrudan ailelerine havale edilecek. Dünya Bankası hayvancılık ve gıda
sektörleri ile ormancılık ürünlerini geliştirmek amacıyla 150 milyon
dolar kredi vereceğini açıkladı.
|
|
28 Mayıs 1969
|
Ünye Çimento kuruldu. Kuruluş çimento ve hazır beton
üretiyor.
|
|
29 Mayıs 1969
|
İstanbul'da Haydarpaşa-Gebze banliyö hattında
buharlı lokomotifler kaldırıldı, elektrikli trenler çalışmaya başladı.
|
|
30 Mayıs 1969
|
Hollanda Hükümeti OECD konsorsiyum çerçevesinde
Türkiye'ye 3 milyon 600 bin gulden (yaklaşık 11 milyon lira) kredi
veriyor.
|
|
2 Haziran 1969
|
Petrol-İş Sendikası Mersin ATAŞ rafinerisinde grev
kararı aldı. Polonya ile Deniz Nakliyat Genel Müdürlğü arasında
Polonya'dan 4 kuru yük gemisi alınması için anlaşma imzalandı.
Gemilerin bedeli olan 11 milyon doların yarısı döviz yarısı da mal ile
ödenecek.
|
|
2 Haziran 1969
|
Mardin Çimento Şirketi kuruldu. Kuruluş çimento ve
klinker üretiyor.
|
|
6 Haziran 1969
|
ATAŞ rafinerisindeki Petrol-İş grevini hükümet
"Milli güvenliğe aykırı olduğu" gerekçesiyle bir ay süreyle
erteledi. İşçi ücretleri (asgari ücret) yeniden belirlendi. Türkiye'de
en düşük asgari ücret 15 lira 50 kuruş olacak. Sovyetler Birliği
tarafından bedeli ihracat karşılığında ödenmek üzere kurulacak olan
"İskenderun Demir Çelik Fabrikası" için Türk ve Sovyet
heyetleri arasında teknik protokol imzalandı. Kurulacak tesis
başlangıçta 1 milyon ton, daha sonraki yıllarda 2 milyon ton/yıl
kapasiteli olacak.
|
|
13 Haziran 1969
|
60 milyon lira harcanarak kurulan Batı Anadolu
Çimento Fabrikası üretime başladı. Fabrika yılda 450 bin ton çimento
üretecek.
|
|
14 Haziran 1969
|
Boğaz Köprüsü'nün finansmanı için kurulmuş olan
konsorsiyum köprü inşaatına toplam olarak 75.5 milyon dolar vermeyi
kabul etti.
|
|
15 Haziran 1969
|
Türkiye'de "Volvo" otomobil üretiminden
vazgeçildi. İsveç firması ile Ordu Yardımlaşma Kurumu arasında bir
yıldan beri devam eden görüşmeler olumsuz sonuç verdi, imzalanan
anlaşma feshedildi.
|
|
30 Haziran 1969
|
Sümerbank Bursa Merinos Fabrikası'nda imal edilen
üstün kaliteli "kupon kumaşlar" satışa çıkarıldı. Türkiye
Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Batman'ın Kuzey Magrip bölgesinde
1965 metre derinlikte yüksek graviteli (özgül ağırlığı 0.88 olan)
petrol buldu.
|
|
2 Temmuz 1969
|
İzmit Yarımca'da kurulan petro-kimya tesislerinin
ilk bölümü açıldı. Tümü 550 milyon liraya malolacak tesiste her cins plastik
madde, sentetik elyaf, sentetik kauçuk, deterjanlar ve diğer kimyasal
maddeler üretilecek. Tesisler yılda 250 milyon dolarlık döviz tasarrufu
sağlayacak.
|
|
3 Temmuz 1969
|
NATO Anlaşması'nın üçüncü maddesi uyarınca
Türkiye'de Amerika tarafından kurulmuş olan üs ve tesislerde her iki
ülkenin uygulayacağı temel prensiplerle ilgili anlaşma Dışişleri Bakanı
İhsan Sabri Çağlayangil ve ABD Elçisi William Handley arasında
imzalandı.
|
|
5 Temmuz 1969
|
Montaj sanayi talimatnamesinde geniş değişiklikler
yapılarak bu sanayinin çalışması, imalatı, yerli imal şekline dönüşmesi
kural ve belgelere bağlandı ve bütün yetki Sanayi Bakanlığı'na verildi.
Montaj sanayi kotalarının dışında ithalat yapılmayacak.
|
|
8 Temmuz 1969
|
Halka açık bir ortaklık tarafından kurulan Bursa
Çimento Fabrikası üretime başladı. Zeki Müren fabrikaya 750 bin liralık
hisseyle ortak.
|
|
9 Temmuz 1969
|
Türk Tuborg Bira ve Malt Sanayi tarafından İzmir
Kemalpaşa'da kurulan tesislerde imal edilen dünyaca ünlü
"Tuborg" birası İzmir'de satışa çıkarıldı.
|
|
12 Temmuz 1969
|
Türkiye Tüccar ve Sanayiciler Derneği'nin ekonomik
durumla ilgili olarak hazırladığı raporda "Görülmemiş derecede
kısıtlanan banka kredilerinin işlemez hale geldiği" açıklandı.
İthalata yatırılan bu teminat hadleri yüzünden para ve kredi
sıkıntısının çok arttığı para darlığına piyasanın dayanamayacağı
belirtildi.
|
|
25 Temmuz 1969
|
Ordu Yardımlaşma Kurumu'nun Fransız Renault
Firması'yla ortaklaşa imal edeceği Renault otomobillerin satış
fiyatının 30 ile 40 arasında değişeceği açıklandı. 300 milyon liraya
kurulacak fabrikanın büyük kısmı kurum tarafından karşılanacak, dış
finansman kısmını ise Renault firması sağlayacak. Bu arada imalinden
vazgeçilen Volvo almak için sıraya girenlerin sırasının iptal edildiği,
Renault için yeniden sıraya girileceği açıklandı.
|
|
29 Temmuz 1969
|
Hereke'de özel sektör tarafından 90 milyon liralık
harcama ile kurulan Nuh Çimento Fabrikası ve 70 milyon liralık harcama
ile kurulan Efes Pilsen Bira Fabrikası üretime geçti.
|
|
29 Temmuz 1969
|
ESAŞ Elektronik Sanayi AŞ transformatör fabrikası
açıldı. 5 KVA'dan 10 bin KVA'ya kadar transformatör imal edebilecek
olan fabrika tümüyle Türk sermayesiyle kuruldu.
|
|
1 Ağustos 1969
|
Silahtar'daki demir döküm fabrikası, gece burada çalışan
2200 işçi tarafından işgal edildi. İşçiler "Maden-İş Sendikası'nın
yapacağı toplu sözleşmeyi istiyoruz" dediler. Türkiye Metal-İş
Federasyonu 70 gündür süren görüşmelerden bir sonuç alınamaması üzerine
Ereğli Demir Çelik Fabrikası'nda grev kararı aldı. Greve 4400 işçi
katılacak.
|
|
3 Ağustos 1969
|
HASTAŞ Holding'in yaptıracağı Türkiye'nin ve
Ortadoğu'nun en büyük çimento fabrikası ile beton mamulleri tesisinin
temeli Ceyhan'da atıldı. Fabrika yılda 4 milyon 50 bin ton çimento
üretecek ve dış ülkelere de ihracat yapılacak.
|
|
5 Ağustos 1969
|
Viking Kağıt ve Selüloz Şirketi kuruldu. Yaşar
Holding kuruluşu olan şirket endüstriyel ve temizlik kağıtları
üretiyor.
|
|
8 Ağustos 1969
|
Orman Bakanlığı kuruldu.
|
|
20 Ağustos 1969
|
Bakanlar Kurulu asgari emekli aylığının 250 liradan
300 liraya çıkarılmasını kararlaştırdı. Karar 1 Mart 1969'dan geçerli
olacak ve farklar emeklilere ödenecek.
|
|
24 Ağustos 1969
|
Türk-İş düzenlediği büyük işçi mitingi Ankara'da
yapıldı. 50 bini aşkın işçi, sorunlarıyla ilgilenmeyen hükümeti ve
parlamentoyu protesto etti.
|
|
25 Ağustos 1969
|
Ege Biracılık ve Malt Sanayi Fabrikası hizmete
girdi. 35 milyon liralık harcama ile kurulan fabrikada imal edilen Efes
Pilsen Birası İzmir'de piyasaya çıkarıldı.
|
|
10 Eylül 1969
|
Güney Biracılık ve Malt San. A.Ş Adana'da kuruldu.
Anadolu Grubu'nun bünyesinde bulunan şirket Efes Pilsen markasıyla
piyasaya sunulan bira ve malt üretimi gerçekleştiriyor.
|
|
14 Eylül 1969
|
Ortak Pazar geçiş dönemi için yeşil ışık Ortak Pazar
Türkiye Ortaklık Komisyonu, 4 yıllık dönem raporunda Türkiye'nin
ekonomik ve ticari durumunu eleştirdikten sonra komisyonun birleşik
oturum çalışmalarında Türkiye'nin Ortak Pazar üyeliğinin ikinci
ortaklık dönemine (geçiş dönemi) girmesine karar verildiğini açıkladı.
|
|
17 Eylül 1969
|
Türkiye'nin ilk ve en büyük 4 şeker fabrikasından
biri olan Eskişehir Şeker Fabrikası'nda çıkan yangın 100 milyon liralık
zarara yol açtı. Fabrika en az 4 ay süreyle üretim yapamayacak.
|
|
7 Ekim 1969
|
Ereğli Demir Çelik'teki grev 100 milyon liralık
zararla sona erdi.
|
|
10 Ekim 1969
|
263 milyon dolarlık Sovyet kredisiyle İskenderun'a
kurulacak olan 3. demir çelik tesisi ile ilgili anlaşma Ankara'da
imzalandı.
|
|
12 Ekim 1969
|
Milletvekili genel seçimi yapıldı. AP bir kez daha
iktidarda. Milletvekilliklerinin dağılımı şöyle :
|
|
|
AP 260, CHP 144, GP 14, BP 7, TİP 2, MHP 1, MP 6,
YTP Bağımsız 11, Açık 1
|
|
23 Ekim 1969
|
"İşçi Emeklilik Kanunu" kabul edildi. 1
Mart'tan itibaren geçerli olacak yasaya göre emeklilik yaşı erkeklerde
55'e, kadınlarda 50'ye indirildi. 25 yıllık sigortalı işçi emekli
olabilecek. Maluller ve çalışamayacak durumda olanlar ise bu süre
dolmadan emekliliğini isteyebilecek. Yasaya göre emekli maaşının
hesaplanmasında son 5 yılın en yüksek üç yılının ortalaması alınarak
bunun yüzde 70'i maaş olarak bağlanacak.
|
|
23 Ekim 1969
|
Soda Sanayi A.Ş Mersin'de kuruldu. Kamu kuruluşu
olarak faaliyet gösteren şirketin fabrikasında soda işleniyor.
|
|
25 Ekim 1969
|
Alman Markı'nın değerinin yüzde 8.5 oranında
yükseltilmesi Türkiye'nin büyük ölçüde işine yaradı. Markın değerinin
artacağını tahmin eden Merkez Bankası yöneticileri bir süre önce
Almanya'ya olan borçların önemli kısmını kapattı ve mark stoğuna
başladı. Bu tedbirler sayesinde 80 milyon mark stok yapıldı ve
devalüasyon Türkiye'ye 20 milyon lira fayda sağladı. Bu arada markın
alış fiyatı 245, satışı ise 252 kuruş oldu. İşçilere ise 1 mark
karşılığı 3 lira 27 kuruş ödenecek.
|
|
2 Kasım 1969
|
Başbakan Demirel, yeni hükümeti kurdu. 24 kişiden
oluşan Bakanlar Kurulu'nda 12 yeni bakan var.
|
|
27 Kasım 1969
|
ÇBS Boya ve Kimya Sanayi kuruldu. Firma boya,
vernik, izolasyon ve kimyevi maddeler üretiminde faaliyet gösteriyor.
|
|
4 Aralık 1969
|
Bütçe açığını kapatmak amacıyla içki türlerine yüzde
20 ile 17 arasında zam yapıldı. Yeni rakının şişesi 9 liradan 11.5
liraya çıktı.
|
|
16 Aralık 1969
|
Boğaz Köprüsü'nün yapımı 303 milyon liraya, en düşük
fiyatı veren Alman-İngiliz ortaklığıyla kurulmuş olan
"Hochtief-Cleveland" firmasına verildi. Köprünün temeli Ocak
ayı sonunda atılacak. Çevre yolları ve yeni Haliç Köprüsü'yle birlikte
projenin mali tutarı 1.5 milyarı buluyor. Bunun 450 milyon lirası
istimlaklar için harcanacak.
|
|
31 Aralık 1969
|
Tüketici fiyatları endeksi DİE (1968 100)
6.5 Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı 5.7, toptan eşya İTO fiyatları
endeksi 8.3, Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı 7.2.
|
|
10 Ocak 1970
|
Bedelsiz otomobil ithalinde bazı değişiklikler
öngören kararname yürürlüğe girdi. Bu kararnameye göre iki yıldan fazla
süreyle yurtdışında bulunan işçi yurda 5 bin dolardan fazla para
getirmişse, kendisine yurda döndüğünde otomobil ithali için döviz
tahsis edilecek.
|
|
11 Ocak 1970
|
"Vatan Konserve ve Sanayi Ticaret AŞ"
tarafından Bursa'nın Karacabey ilçesinde yaptırılacak tesislerin temeli
atıldı.
|
|
12 Ocak 1970
|
Türkiye'ye son beş yılda 218 milyon 800 bin liralık
yabancı sermaye girdiği, buna karşılık aynı dönemde yabancı
sermayedarların 257 milyon 400 bin liralık kârı yurtdışına transfer
ettikleri açıklandı. Sanayi Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, son
beş yılda inşaat, ilaç, kamyon, maden, tekstil, gıda ve imalat gibi
sanayi kollarında faaliyet göstermek üzere 121 yabancı firma Türkiye'de
tesis kurdu.
|
|
14 Ocak 1970
|
Piyasada geniş ölçüde ferahlık yaratacağı ileri
sürülen "Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Kanunu" tasarısı
Millet Meclisi'nde kabul edildi.
|
|
16 Ocak 1970
|
Bağfaş Bandırma Gübre Fabrikaları Bandırma Erdek
karayolunun 10. kilometresinde kuruldu. Fabrika asit ve kimyevi gübre
üretimi yapıyor.
|
|
20 Ocak 1970
|
Gider vergileri kapsamına giren mal ve hizmetlerin
vergi oran ve hadlerinde yüzde yüze kadar artırma ve indirme yapma
yetkisini Bakanlar Kurulu'na veren tasarı Millet Meclisi'nde kabul
edildi. Ticaret Bakanlığı Türkiye Odalar Birliği'nde çıkan anlaşmazlık
sonucu kendi bünyesine aldığı özel sektör yatırım, sanayi ve acil
ihtiyaç kotalarının dağıtımını yayınladığı bir genelgeyle tekrar Odalar
Birliği'ne devrettiğini açıkladı. Karar bugünkü Resmi Gazete'de
yayınlandı.
|
|
22 Ocak 1970
|
Gümrüklerde bulunan ve kararname ile
"istisnai" olarak ithaline karar verilen mallardan yüzde yüz
oranında damga vergisi alınacak.
|
|
23 Ocak 1970
|
Çimento ve yan sanayii ürünleri için
"Çimhol" adında halka açık 20 milyon lira sermayeli bir
holding kuruldu. Türkiye Çimento Sanayi'nin önderlik ettiği Çimhol'un
ilk olarak Niğde'de bir beton direk ve Bartın'da da bir kağıt torba
fabrikası kuracağı açıklandı.
|
|
26 Ocak 1970
|
Konya Bağımsız Milletvekili Prof. Necmettin Erbakan
ve 16 arkadaşı "Milli Nizam Partisi"ni kurdu.
|
|
29 Ocak 1970
|
Emekli Sandığı Kanunu ile Sigorta Kanunu'na bağlı
işyerlerinde çalışmış olanların bu işlerde geçen hizmet sürelerinin
birleştirilmesine ilişkin kanun tasarısı da kabul edildi.
|
|
3 Şubat 1970
|
Türkiye'de ilk kez plastik üretildi. Yarımca'da
kurulan petro-kimya tesislerinin bir bölümü çalışmaya başladı.
|
|
6 Şubat 1970
|
"1969 kalkınma istikrazı tahvilleri"
satışa çıkarıldı. Yüzde 6 faizli tahviller her türlü vergi ve resimden
muaf, devlet ihalelerinde teminat olarak kabul ediliyor.
|
|
11 Şubat 1970
|
1970 bütçesi Millet Meclisi'nde 214 beyaz oya karşı
224 kırmızı oyla reddedildi.
|
|
12 Şubat 1970
|
Cemtaş Çelik Makine Sanayi Şirketi kuruldu. Firma
kaliteli çelik üretimi yapıyor.
|
|
14 Şubat 1970
|
AP Genel İdare Kurulu son gelişmeleri gözden
geçirdikten sonra hükümetten çekilme kararı aldı. Demirel istifasını
Cumhurbaşkanı Sunay'a verdi. Demirel, yeniden hükümeti kurmakla
görevlendirildi.
|
|
20 Şubat 1970
|
"İstanbul Boğaziçi Köprüsü"nün temeli top
sesleri ve vapur düdükleri arasında atıldı. Beylerbeyi ve Ortaköy
sırtlarını birbirine bağlayacak olan köprünün müteahhidi
Hochtief-Cleveland firması köprüyü 300 milyon lira bedelle 345 ayda
bitirmeyi taahhüt etmişti.
|
|
3 Mart 1970
|
Demirel, yeni hükümeti kurdu.
|
|
5 Mart 1970
|
Türkiye fiyat lisansı ile otomobil imal edecek olan
TOFAŞ (Türk Otomobil Fabrikası) 20 milyon liralık tahvil ihraç etti.
|
|
27 Mart 1970
|
Gediz'de deprem felaketi Şiddetli
depremde 1087 kişi öldü, binlerce kişi evsiz kaldı. "International
Resources Limited" isimli şirket tarafından talep edilen 10 ayrı
bölgede petrol arama isteği hükümet tarafından reddedildi.
|
|
4 Nisan 1970
|
Kapıcılar "İş Kanunu" kapsamına alınan
kanun teklifi TBMM'de kabul edildi.
|
|
7 Nisan 1970
|
Boğaz Köprüsü'nün inşaatı için İngiltere'nin 3.5
milyon sterlin tutarında kredi vereceği açıklandı. 19 yıl vadeli, yüzde
4 faizli, beş yılı ödemesiz olan İngiliz kredisinin yüzde 25'i
mahallinde Türk parasıyla yapılacak harcamalara ayrılacak.
|
|
8 Nisan 1970
|
Kalkınma planının öngördüğü şekilde ve özellikle
ihracat ile sanayi sektöründe çalışmayı amaç alarak kurulmuş olan
"Uluslararası Endüstri ve Ticaret Bankası" faaliyete geçti.
Yerli ve yabancı kuruluşların katkısıyla kurulan bankanın hisselerinin
yüzde 37.62'sinin Yapı ve Kredi Bankası, yüzde 24'ünün büyük Amerikan
bankalarından Marine Midland Bankers Inc., yüzde 15'inin Fransız
Societe Central ve Banque ve yüzde 8.45'inin yine Fransız Banque de
L'union Europeene Industrielle Et Finaciere'e ait olduğu bildirildi.
|
|
10 Nisan 1970
|
Millet Meclisi'nde Gider Vergisi Kanun tasarısı yeni
şekliyle görüşülerek kabul edildi.
|
|
27 Nisan 1970
|
İstanbul'da ekmeğe 5 kuruş zam yapıldı. Ekmeğin
gramajı 615 gramdan 650 grama, fiyatı da 75 kuruştan 80 kuruşa
çıkarıldı.
|
|
8 Mayıs 1970
|
Türkiye'nin Keban'dan sonra ikinci büyük barajı
Samsun'a 70 kilometre uzaklıkta Yeşilırmak Nehri üzerinde yapılacak.
Bir trafik kazasında ölen DSİ Samsun eski Müdürü Hasan Uğurlu'nun adı
verilecek olan barajın proje hazırlıkları tamamlandı ve yapımı Japon
Epdc firmasına verildi.
|
|
14 Mayıs 1970
|
Anayasa Mahkemesi 931 sayılı İş Kanunu'nun tümünü
şekil yönünden iptal etti.
|
|
17 Mayıs 1970
|
Türkiye'de özel sektör tarafından kurulacak olan ilk
fosforlu gübre fabrikasının temeli Bandırma'da atıldı. 200 milyon
sermayeli "Bandırma Gübre Fabrikası"nın ortakları arasında
Yapı Kredi Bankası, Demirbank ve Çanakkale Seramik AŞ bulunuyor.
Sermayenin 6 milyon lirası kuruculara, geri kalanı da bölge halkına
ait.
|
|
18 Mayıs 1970
|
Uğur Makina Ltd.Şti. kuruldu. Çorum'da çuval ve un
üreten fabrikalarının yanı sıra bir de un ve yem makinaları üreten
fabrikası bulunuyor.
|
|
19 Mayıs 1970
|
Türkiye Demir Çelik İşletmeleri Karabük Demir mamullerine
yüzde 40 oranında zam yaptı. Saca da 35 kuruş zam yapıldı.
|
|
24 Mayıs 1970
|
Maliye Bakanı Mesut Erez, 2.5 saat süren basın
toplantısında Yeni Personel Kanunu'nun esaslarını açıkladı. 1 Temmuz
1970'te yürürlüğe girecek yasaya göre Alt kademedeki
memurların aylıkları önemli ölçüde artırılıyor. - Memurun tahsili
arttıkça alacağı zam da yükseliyor. - Haftalık çalışma süresi 36.5
saatten 40 saate çıkarılıyor. - Cumartesi günleri de tatil oluyor.
Tasarı memurları sekiz sınıfa ayırıyor Sınıflar 16 derece. Her memur her yıl
yatay, üç yılda bir de dikey olarak terfi edecek, tasarı ayrıca Memur
Yardımlaşma Kurulu kurulmasını da sağlıyor. Maaş artışlarından
emekliler de yararlanacak.
|
|
24 Mayıs 1970
|
Yurtdışında çalışan Yozgatlı işçilerin kurduğu
kalkınma kooperatifi tarafından inşa edilecek olan 7.5 milyon lira
sermayeli "Çandar Ayçiçeği Yağı Fabrikası"nın temeli törenle
atıldı.
|
|
25 Mayıs 1970
|
Avrupa Yatırım Bankası Boğaz Köprüsü ve çevre
yolları için 13 milyon 842 bin lira tutarında kredi verdi. Kredi yüzde
3 faizli olacak ve altışar aylık süreler halinde 46 eşit taksitte
ödenecek.
|
|
30 Mayıs 1970
|
Teknik Personel, Personel Kanunu tasarısını protesto
için Türkiye çapında iki günlük boykota gitti.
|
|
1 Haziran 1970
|
Gazete kağıdı fiyatlarına yüzde 24.5 oranında zam
yapıldı. Daha önce tonu 2250 lira olan gazete kağıdının tonu bundan
böyle 2800 liraya satılacak. Türkiye Gazete Sahipleri Sendikası zammı
protesto etti.
|
|
2 Haziran 1970
|
Merkez Bankası'nın tahvil satışlarında nakit ikramiye
dışında herhangi bir armağanla desteklenmesini yasaklayan tebliği bugün
Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Sanayi Bakanlığı özel
imal edilen değişik tipteki bir kısım çimentonun fiyatına ton başına 5
lira "İhracatı Teşvik Fonu" zammı ekledi.
|
|
6 Haziran 1970
|
Personel Reformu Kanun tasarısında halk sağlığı
hizmetlerinde gerekli düzenlemelerin yapılmadığını belirten doktorlar
bu durumu yürüyerek protesto etti. Maliyetlerin arttığı gerekçesiyle
Sümerbank'ın pamuklu bezler ve kaput bezi mamullerine yüzde 4.5, Makine
Kimya Endüstrisi'nin çelik mamullerine ise yüzde 33 oranında zam
yapıldı.
|
|
9 Haziran 1970
|
Kav Orman Sanayi kuruldu. Kuruluş kibrit ve oluklu
mukavva üretiyor.
|
|
13 Haziran 1970
|
Sendikalar Kanunu'nda değişiklik yapan tasarı Millet
Meclisi'nde görüşülerek kabul edildi. Yeni tasarının getirdiği bazı
önemli yenilikler şöyle Hademeler, kapıcılar, temizlik
işçileri gibi D cetvelinden maaş alan devlet personeli işçi sayılacak.
- Sendika kurabilmek için o işkolunda en az 3 yıl çalışma şartı
konuluyor. Sendikadan ayrılma noter vasıtasıyla olacak. - Sendika genel
kurulları iki yerine üç yılda bir toplanacak. Sendikalar fonlarının
yüzde 30'unu aşmamak üzere yatırım yapabilecek, ancak bunun iznini de
konfederasyon verecek. - Sendika yöneticileri mal bildirimine tabi
olacak.
|
|
14 Haziran 1970
|
DİSK'e bağlı sendikaların Ankara-İzmir, Kocaeli ve
Sakarya işyeri temsilcileri yaptıkları ortak toplantıda tasarı geri
alınana kadar direniş kararı aldılar.
|
|
15 Haziran 1970
|
Yeni Sendikalar Kanununu protesto amacıyla
başlatılan işçi eylemi sırasında olaylar çıktı, İstanbul-Ankara
karayolu trafiğe kapandı, bazı işyerleri tahrip edildi.
|
|
16 Haziran 1970
|
İşçi olayları bugün de tam şiddetiyle sürdü. İstanbul
ile Kocaeli Merkez ve Gebze ilçesinde sıkıyönetim ilan edildi.
|
|
17 Haziran 1970
|
Sıkıyönetim Komutanlığı kanlı olayların tahrik ve
teşvikçisi olduğu iddiasıyla aralarında DİSK Genel Başkanı Kemal
Türkler ve Genel Sekreter Kemal Sülker'in de bulunduğu 23 kişiyi
gözaltına aldı. Olaylar sırasında yüze yakın işçinin de tahrikçilik ve
tahribat yaptıkları iddiasıyla gözaltına alındığı bildirildi. Saat
21.00'den sonra sokağa çıkma yasağı konuldu.
|
|
20 Haziran 1970
|
Sümerbank Sentetik İşletmeleri Çanakkale'de
faaliyete geçti. Tesiste sentetik iplik üretimi yapılıyor.
|
|
22 Haziran 1970
|
Oyak Renault Oto. Fab. AŞ. kuruldu. Bursa'da Ordu
Yardımlaşma Kurumu bünyesinde üretim yapan kuruluş Renault marka
Fransız otolarının yerli üretimini ve pazarlamasını gerçekleştiriyor.
|
|
23 Haziran 1970
|
Anayasa Mahkemesi memurların grev yapmasını
yasaklayan kanun hükmünün Anayasa'ya aykırı olmadığına karar verdi.
|
|
27 Haziran 1970
|
Millet Meclisi'nin bugünkü toplantısında Emlak
Vergisi Kanun tasarısı kabul edildi.
|
|
30 Haziran 1970
|
Türkiye'de afyon ekimini sınırlayan kararname bugün
Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre bugüne kadar 9
ilde ekim yapıldığı halde bu yıl bu sayı 7'ye, gelecek yıl da 4'e
inecek.
|
|
30 Haziran 1970
|
15-16 Haziran olayları nedeniyle İstanbul, Kocaeli
Merkez ve Gebze ilçesinde sıkıyönetim komutanlığınca ilan edilen gece
sokağa çıkma yasağı tamamen kaldırıldı.
|
|
13 Temmuz 1970
|
Görüşülmesi 11 Temmuz'da tamamlanan Personel Reformu
Kanun Tasarısı Millet Meclisi'nde 279 oyla kabul edildi.
|
|
14 Temmuz 1970
|
Askerlik süresi kısaltıldı. Meclis erliği 20, yedek
subaylığı 18 aya indiren kanun tasarısını kabul etti. Yeni yasa yoklama
kaçaklarına da af getiriyor.
|
|
15 Temmuz 1970
|
Türkiye Elektrik Kurumu (TEK) kuruluş kanunu kabul
edildi. Almanya, Boğaz Köprüsü için 20 milyon mark kredi veriyor. Bu
konudaki anlaşma iki ülke arasında mektup teatisi şeklinde yapıldı.
|
|
22 Temmuz 1970
|
Ortak Pazar'la yeni anlaşma Türkiye ve
Avrupa Ekonomik Topluluğu, Brüksel'de Türkiye'nin üyelik yolundaki
hazırlık dönemini tamamladığına ve geçiş dönemine girmesine karar
verdiler. Böylece ekonomisi imkân verdiği takdirde Türkiye 22 yıl sonra
Ortak Pazar'ın tam üyesi olacak.
|
|
29 Temmuz 1970
|
274 sayılı Sendikalar Kanunu TBMM'de kabul edildi.
Millet Meclisi, "Finansman Kanun Tasarısı"nı senatodan gelen
şekliyle kabul etti. Böylece taşıt alım vergisi, işletme vergisi,
gayrimenkul kıymet artışı vergisi, emlak vergisi, Spor-Toto vergisi,
veraset ve intikal vergisi ile damga resmi ve harçlarda yapılan
değişiklikler kanunlaştı.
|
|
31 Temmuz 1970
|
Askeri ve Sivil Personel Kanun Tasarısı ile Kadro
Kanunu tasarısı Millet Meclisi'nde kabul edilerek kanunlaştı.
|
|
9 Ağustos 1970
|
Devalüasyon Paramız
devalüe edildi. 1 dolar 15 lira oldu. Paramızın dış değeri yüzde 66.6
oranında düşürüldü. Şekere 60, gaza 35, benzine 36 kuruş zam yapıldı.
Hükümet gider vergilerini yüzde yüze kadar artırma yetkisi veren kanunu
uygulamaya başladı ve ilk olarak şeker ile akaryakıta zam yaptı.
Devalüasyonla birlikte alınan ekonomik kararlar şunlar. İthalat teminatı yüzde 50
oranında düşürüldü. İthalattan alınan damga resmi yüzde 25'ten yüzde
10'a indirildi. Bankaların bir yıldan fazla vadeli mevduatlarının
faizleri yüzde 6.5'tan yüzde 9'a çıkarıldı. Küçük esnaf ve sanayicilere
verilecek kredilerin faizi yüzde 9'dan yüzde 10.5'a çıkarıldı.
|
|
10 Ağustos 1970
|
Devalüasyondan sonra uluslararası kuruluşlar,
Türkiye'ye 3 yılda kullanılmak üzere 1 milyar dolarlık kredi açtı.
Kredileri aralarında Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Avrupa Para
Anlaşması'nın (EMA) da bulunduğu çeşitli kuruluşlar sağladı. Kredinin
100 milyonluk ilk bölümü 14 Ağustos'ta, 150 milyonluk ikinci bölümü de
Eylül ayından itibaren açılacak ve bu yıl içinde 352 milyon dolar
kullanabilecek. Çaycuma Seka Fabrikası kuruldu. Kağıt ve Selüloz
üretimi ile çimento fabrikalarına kraft torba kağıdı imalatı
gerçekleştiriyor.
|
|
12 Ağustos 1970
|
PTT yüzde 66 oranında zam yaptı.
|
|
18 Ağustos 1970
|
General Elektrik ve General Motor Fabrikaları
işçileri bugüne kadar isteklerinin yerine getirilmediğini öne sürerek
fabrikayı işgal etti. Amerikalı Genel Müdür Mr. Diehl ile birlikte
yöneticilerden üç kişiyi bir süre fabrikada alıkoyan işçiler, ancak
işverenin toplu sözleşme şartlarını kabul ettiğini bildirmesi üzerine
direnişten vazgeçtiler. Bu olay İstanbul'da sıkıyönetimin ilanından
sonra yapılan ilk işçi eylemi oluyor.
|
|
25 Ağustos 1970
|
Şeker fabrikalarında çalışan 21 bin işçi toplu
sözleşme görüşmelerinde anlaşmaya varılamaması nedeniyle greve başladı.
(Grev 29 Ağustos'ta anlaşmanın imzalanmasıyla kalkacaktır)
|
|
7 Eylül 1970
|
Hükümet iç çamaşırları ölçüsünü tespit etti. Türk
Standardları Enstitüsü'nce hazırlanan "iç çamaşırları
standardı" ile ilgili Bakanlar Kurulu kararnamesi Resmi Gazete'de
yayınlanarak yürürlüğe girdi. 1 Eylül günü teknik arıza nedeniyle
yayına başlayamayan İzmir TV'si bugün yayına başladı. Kağıthane'de
kurulu Pilma, Tudor Pil Fabrikası'nda grev başladı.
|
|
16 Eylül 1970
|
15-16 Haziran işçi olaylarından sonra İstanbul ve
Kocaeli'de ilan edilen sıkıyönetim kaldırıldı.
|
|
17 Eylül 1970
|
Sıkıyönetimin kaldırılmasından sonra İpraş
Rafinerisi'nde Pet-Kim Sendikası'nın yürüttüğü grev uygulamaya konuldu.
|
|
18 Eylül 1970
|
İpraş grevi milli güvenliği bozucu nitelikte
görüldüğü gerekçesiyle Bakanlar Kurulu'nca 30 gün süreyle ertelendi.
|
|
26 Eylül 1970
|
Başbakan Süleyman Demirel, Türkiye'nin üçüncü kağıt
fabrikası olan "Çaycuma Kağıt Fabrikası" ile Filyos Ateş
Tuğlası Fabrikası'nın tevsi ve modernize edilen ek tesislerini hizmete
açtı.
|
|
29 Eylül 1970
|
"Kale Porselen" ve "Kale Kalıp"
işletmeye açıldı.
|
|
3 Ekim 1970
|
İskenderun Demir-Çelik AŞ kuruldu. Hatay'ın
İskenderun ilçesinde Türkiye'nin en büyük fabrikalarından biri olarak
demir çelik üretimi yapan fabrika özelleştirme kapsamına alındı.
|
|
21 Ekim 1970
|
Ankara'da yapılan AP üçüncü büyük kongresinde
Süleyman Demirel yeniden genel başkanlığa seçildi.
|
|
25 Ekim 1970
|
Genel nüfus sayımı yapıldı. Alınan ilk sonuçlara
göre Türkiye'nin nüfusu 35 milyon 666 bin 549. Nüfus artışına göre
dünyada 15'inci, Avrupa'da ise beşinci sırada yer alıyoruz.
|
|
10 Kasım 1970
|
Motorlu taşıt alım vergisinin değiştirilmesini,
şoförlerin de sigorta kapsamına alınmasını isteyen Şoförler ve
Otomobilciler Federasyonu yurt çapında iki günlük boykota başladı. 500
bin şoför boykota katıldı.
|
|
12 Kasım 1970
|
İngiltere hükümetiyle Türkiye arasında 1 milyon
sterlin tutarında kredi anlaşması imzalandı. Kredinin ödeme süresi 25
yıl, faiz oranı ise yüzde 2. Kredi İngiltere'den yapılacak mal ve
hizmet ithalatının finansmanında kullanılacak.
|
|
23 Kasım 1970
|
Avrupa Ekonomik Topluluğu (Ortak Pazar) ile Türkiye
arasında geçiş döneminin başlamasını öngören katma protokol Brüksel'de
törenle imzalandı. Katma protokolün yanı sıra yeni bir mali protokol
ile Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'nun yetki alanına giren maddelerle
ilgili bir anlaşma imzalandı. AET 1976'ya kadar 200 milyon dolar kredi
verecek. Katma protokol, işçilerin serbest dolaşımının Ankara
Antlaşması'nın yürürlüğe girmesinden itibaren 12 ve 22 yıllar arasında
Ortaklık Konseyi'nce tespit edilecek şartlara göre tedricen
gerçekleşmesini öngörüyor.
|
|
23 Kasım 1970
|
Tofaş Oto Ticaret Şirketi kuruldu. Otomobil
pazarlaması yapıyor.
|
|
28 Kasım 1970
|
Maliye ve İmar İskan bakanlıklarının yayınladığı
genelgeyle SSK veya İşçi Yapı Kooperatifleri'nce yaptırılan işçi
meskenleri "emlak alım vergisi indirimi" kapsamına alındı.
|
|
1 Aralık 1970
|
"İşletme vergisi" uygulamasına 15
Aralık'ta başlanıyor. Uygulamanın 1971 bütçesine 300 milyon lira ek gelir
sağlaması bekleniyor.
|
|
12 Aralık 1970
|
Denizyolları İşletmesi için Camialtı Tersanesi'nde
yaplan "İstanbul" feribotu denize indirildi.
|
|
14 Aralık 1970
|
"Emlak vergisi" bir yıl ertelendi. Hükümet
Mart 1971 tarihinden itibaren uygulanması kararlaştırılmış olan
"Bina ve arazi vergisi" uygulamasını 1972 yılına bıraktığını
genelgeyle duyurdu.
|
|
15 Aralık 1970
|
Uygulaması birbuçuk ay geciken işletme vergisi bugün
yürürlüğe girdi. Hangi illerde ne miktarda işletme vergisi alınacağı
Maliye'nin yayınladığı tablolarda gösterildi. İşletme vergisine dahil
eşya alanlara, makbuz almamışsa 50 lira ceza verilecek.
|
|
18 Aralık 1970
|
AP'den kopan milletvekilleri "Demokratik
Parti"yi kurdu. Oto ithal müsaadesi genişletildi. Yurtdışında bir
yıl çalışan herkes otomobil getirebilecek.
|
|
31 Aralık 1970
|
Tüketici fiyatları endeksi DİE 8.1 Hazine
ve Dış Ticaret Müsteşarlığı 11.8, toptan eşya fiyatları endeksi DİE 9.5
Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı 6.7.
|
|
1 Ocak 1971
|
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Memduh Tağmaç, yılbaşı
nedeniyle yayınladığı mesajda "Eylemler ve anarşik olaylar
devletin temelini sarsacak hale geldi. Ordu, durumdan endişe
ediyor" dedi. Türk-İş Genel Merkezi'ne bombalı saldırıyı kınamak
için iki saat süreyle işi bırakma eylemine yurt genelinde bir milyonu
aşkın işçi katıldı.
|
|
2 Ocak 1971
|
Zeytinburnu Çimento Fabrikası'nın yanında bulunan
gümrük depolarında büyük yangın. Zarar 5 milyon ira.
|
|
4 Ocak 1971
|
"Bosch Sanayi ve Ticaret AŞ" kuruldu.
Robert Bosch Gmbh tarafından kurulan şirketin sermayesi 40 milyon 740
bin lira. (Şirketin ilk tesisi 1 Mayıs 1972'de açılacak, ilk ürün 15
Mayıs 1972'de alınacaktır.)
|
|
5 Ocak 1971
|
Ayçiçeği ve pamukyağı fiyatlarının arttığı
gerekçesiyle Sana kahvaltılık margarinine yüzde 12-15, hammadde ve işçi
ücretlerindeki artış nedeniyle elektrik ampullerine yüzde 20-30
oranında zam yapıldı. Küçük boy Sana margarini 100 kuruştan 115 kuruşa
çıktı.
|
|
13 Ocak 1971
|
Bakanlar Kurulu "Geçimini tek araç üzerinden
sağlayan" şoförlerden "Otomobil alım vergisi"
alınmamasını kararlaştırdı.
|
|
21 Ocak 1971
|
Portatif teyp, televizyon ve pikaptan vergi
alınacak. Bugüne kadar gümrük vergisi dışında bırakılan bu eşyalar 1
Mart 1971 tarihinden itibaren yüzde 150-200 vergiye tabi olacak.
|
|
23 Ocak 1971
|
Emeklilerden işgal eylemi Maaşlarının
artırılmasını isteyen bir grup emekli Ankara'da Emekli Sandığı Genel
Merkezi'ni bir süre işgal etti. Çimentoya yüzde 16-20 oranında zam
yapıldı. Zam miktarı torbada 140 kuruşu buluyor.
|
|
26 Ocak 1971
|
Bakanlar Kurulu yüzden fazla maddenin gümrük vergisi
oranını düşürdü, bazı malları vergiden muaf tuttu. Vergi oranı
indirilen mallar arasında ilaç imalinde kullanılan maddelerle, sanayide
kullanılan makineler de bulunuyor.
|
|
28 Ocak 1971
|
Anayasa Mahkemesi parlamenterlerin Yeni Personel
Kanunu'ndan yararlanarak zamlı maaş almalarını Anayasa'nın 82.
maddesine aykırı buldu ve zamlı maaş ödenmesine imkan veren 1327 sayılı
kanunun 63. maddesinin (c) bendini iptal etti. Böylece milletvekili ve
senatör maaşları 7300 liradan tekrar 3200 liraya indi.
|
|
29 Ocak 1971
|
Müteahhitlerce ayrı daireler halinde satılmak üzere
yaptırılan binalara iskan izni verilmesi için emlak alım vergisinin
önceden ödenmesi zorunluluğu kaldırıldı.
|
|
31 Ocak 1971
|
TV deneme yayınları haftada 4 güne çıkarıldı.
|
|
2 Şubat 1971
|
"Türkiye Çevre Sorunları Vakfı" kuruldu.
|
|
2 Şubat 1971
|
Anayasa Mahkemesi siyasi partilere bütçeden mali
yardım yapılmasını Anayasaya aykırı buldu ve bu konuda geçen yıl son
defa çıkarılan 1219 sayılı kanunun tüm maddelerini iptal etti. Teksif
grevi 15 lira zamla sona erdi.
|
|
4 Şubat 1971
|
Toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşmaya
varılamaması üzerine Petrol-İş Sendikası Mobil, BP ve Shell şirketleri
işyerlerinde greve gitti. Grev bu şirketlerin benzin, mazot, fuel-oil,
gaz, motoryağı satışlarını durdurdu. Türkiye'nin akaryakıt ihtiyacının
yüzde 69'unu bu üç şirket karşılıyor. Hazine'ce çıkarılan 600 milyon
liralık "kalkınma istikraz tahvilleri" sunuldu. Tahviller
yüzde 9 faizli. Et Balık Kurumu, salam, sucuk, dil gibi maddelerin
fiyatlarına yüzde 20-40 oranında zam yaptı. İşkembe 6 liradan 8 liraya
çıktı.
|
|
5 Şubat 1971
|
Bakanlar Kurulu, Petrol-İş grevini milli güvenliği
zedeler nitelikte olduğu gerekçesiyle 30 gün süreyle erteledi.
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Memduh Tağmaç, Kurban Bayramı nedeniyle
yayınladığı mesajda orduya yöneltilen suçlamalara değindi.
"Silahlı Kuvvetler'in bunlara daha ne kadar mukavemet edeceğini
kestirmek mümkün değildir" dedi.
|
|
12 Şubat 1971
|
Türkiye'nin ikinci otomobil fabrikası olan
Bursa'daki TOFAŞ (Türk Otomobil Fabrikası) Cumhurbaşkanı Sunay
tarafından açıldı.
|
|
17 Şubat 1971
|
Berdan Tekstil Sanayi Şirketi Tarsus'ta kuruldu.
Berdan özel olarak dizayn edilmiş viskon-polyester karışımı kumaşların
önde gelen imalatçısıdır.
|
|
18 Şubat 1971
|
TCDD Eskişehir Lokomotif ve Motor Sanayi
Müessesesi'nde montajı tamamlanan yerli dizel lokomotiflerden ikisi
hizmete konuldu ve olumlu sonuç alındı. Yüzde 35'i yerli malzemeyle
yapılan lokomotiflerden yıl içinde 27 adet yapılacak.
|
|
19 Şubat 1971
|
Devlet tarafından çıkarılan eski tahvillere ödenecek
faiz de yüzde 6'dan 9'a çıkarıldı. Halen çeşitli kişilerin elinde 3
milyar liralık devlet tahvili bulunuyor. Karar özel sektörün çıkardığı
tahvillerde yüksek faiz oranı uygulanması üzerine alındı.
|
|
21 Şubat 1971
|
İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD),
Türk ekonomisiyle ilgili olarak yayınladığı raporda 9 Ağustos
devalüasyonu ile geçen yıl alınan vergi ve iktisat tedbirlerini çok
olumlu bir adım olarak karşıladığını açıkladı. Petrol-İş Sendikası ile
üç yabancı petrol şirketi arasında devam etmekte olan toplu sözleşme
görüşmeleri olumlu şekilde sonuçlandı.
|
|
22 Şubat 1971
|
Bakanlar Kurulu, Yeni Personel Kanunu uygulamasından
zarar gören memurların yüzde 8 oranında fazla aylık almalarını
sağlayacak değişikliği yaptı.
|
|
25 Şubat 1971
|
Fırat üzerinde yapılacak Karakaya Barajı'yla ilgili
hazırlıklar tamamlandı ve baraj alanında kalacak toprakların
istimlakine başlandı.
|
|
26 Şubat 1971
|
Yurtdışından getirilen otomobillerden alınan
"İstikrar Fonu" kaldırıldı.
|
|
10 Mart 1971
|
Yargıtay Başsavcılığı "Milli Nizam
Partisi"nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.
|
|
12 Mart 1971
|
Silahlı Kuvvetler'den Muhtıra: Türk Silahlı
Kuvvetleri "Parlamento ve hükümetin devam etmekte olan görüş,
tutum ve icraatının yurdu anarşi, kardeş kavgası, sosyal ve ekonomik
huzursuzluk içine soktuğunu" belirterek mevcut anarşik durumu
giderecek ve anayasanın öngördüğü reformları gerçekleştirecek kuvvetli
bir hükümetin oluşturulması gerektiğini, bu gerçekleşmediği takdirde
silahlı kuvvetlerin idareyi doğrudan ele alacağını açıklayan bir
muhtıra verdi. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Memduh Tağmaç ve kuvvet
komutanları Orgeneral Faruk Gürler, Oramiral Celal Eyiceoğlu, Orgeneral
Muhsin Batur'un imzasını taşıyan muhtıra Cumhurbaşkanı, Cumhuriyet
Senatosu ve Millet Meclisi başkanlıklarına verildi. Bu muhtıra tarihe
"12 Mart Muhtırası" adıyla geçti. Başbakan Demirel,
muhtıranın okunmasından 4 saat 18 dakika sonra "Muhtıra ile
anayasa ve hukuk devleti anlayışını bağdaştırmak mümkün değil"
diyerek istifa etti. İnönü, Demirel'in istifasını "demokratik bir
istifa" olarak yorumluyor. Hazine'den sonra en fazla tahvil ihraç
eden kuruluş olan Emlak Bankası tedavüldeki tahvillerin faizini yüzde
6'dan 9'a çıkardı. Banka bugüne kadar 595 milyon liralık tahvil
çıkarmış bulunuyor.
|
|
17 Mart 1971
|
Genelkurmay Başkanlığı "Görülen lüzum
üzerine", 5 general (dördü karacı, biri havacı) ve 10 albayı
emekliye ayırdı. Bu kişilerin 11 Mart 1971 günü 46 subayla birlikte
"Darbe" girişimi hazırlığı yaptıkları, bu nedenle emekliye
sevkedildiği ileri sürülüyor.
|
|
18 Mart 1971
|
Cumhurbaşkanı Sunay, Başbakanlık'a Kocaeli
Milletvekili Nihat Erim'i atadı. Erim, İnönü'ye giderek CHP'den istifa
edeceğini bildirdi ve bugün de başbakan yardımcılığı ve bakanlık
yaptığı 25 yıllık partisinden istifa etti. Erim Başbakanlık'a
atandıktan sonra ilk demecinde asayişin kanunlarla sağlanamaması
halinde yeni tedbirler düşünebileceğini bildirdi ve "Reform yapmak
başlıca görevimdir" dedi. "Amerikan-Türk Dış Ticaret Bankası
AŞ"nin adı "Türk Dış Ticaret Bankası AŞ" olarak
değiştirildi.
|
|
25 Mart 1971
|
Büyük İstanbul gazetelerinin fiyatlarına 10 kuruş
zam yapıldı. Gazete fiyatları 50'den 60 kuruşa çıktı.
|
|
26 Mart 1971
|
Prof. Nihat Erim kabinesi açıklandı. Yeni kabine 5
AP'li, 3 CHP'li, 1 MGP'li, 1 Milli Birlik Komitesi üyesi ile parlamento
dışından 14 teknisyenden oluşuyor.
|
|
31 Mart 1971
|
İGSAŞ kuruldu. İstanbul Gübre Sanayi AŞ adıyla
İzmit'te faaliyet gösteren fabrikada Türkiye gübre ihtiyacının önemli
bölümü karşılanıyor.
|
|
1 Nisan 1971
|
Yanında bir işçi çalıştıran işyerleri de 506 sayılı
Sosyal Sigortalar kapsamına alındı. Bu işyerleri en geç bir ay içinde
kayıt yaptıracak.
|
|
7 Nisan 1971
|
Nihat Erim hükümeti, Millet Meclisi'nde 46 red oyuna
ve 3 çekimsere karşı 321 oyla güvenoyu aldı. 74 milletvekili oylamaya
katılmadı.
|
|
16 Nisan 1971
|
İpraş Petrol Rafinerisi Genel Müdürü Hasan Göker,
yaptığı basın toplantısında rafinerinin tümünün 12 Mart 1972 tarihinden
itibaren Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na devredileceğini
açıkladı.
|
|
18 Nisan 1971
|
Ereğli Demir Çelik Fabrikaları'nın 600 milyon lira
değerinde "Ayşe" adlı yüksek fırını akşam saat 20.00
sıralarında henüz belirlenemeyen bir nedenle infilak etti. Olayda 3
kişi yaralandı.
|
|
19 Nisan 1971
|
Ereğli Demir Çelik Fabrikaları ana malzeme ambarı
çıkan yangın sonucu kül oldu. Amerika'dan gelen bakım malzemelerinin
yandığı olayda zarar 5 milyon lira. Gümrük sundurma ve antrepolarında
bekleyen ithal malları için alınmakta olan ardiye ücretlerine yüzde 500
ile 800 arasında zam yapıldı.
|
|
26 Nisan 1971
|
Bakanlar Kurulu, Milli Güvenlik Kurulu'nun
tavsiyesine uyarak, şiddet olaylarının artması nedeniyle 11 ilde
sıkıyönetim ilan etti. Ankara, İstanbul, İzmir, Kocaeli, Sakarya,
Zonguldak, Eskişehir, Adana, Hatay, Diyarbakır, Siirt'te ilan edilen
sıkıyönetimin süresi 1 ay. Sıkıyönetim ilan edilen kentlerde Türkiye
nüfusunun yüzde 31'i yaşıyor.
|
|
28 Nisan 1971
|
İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı "Akşam"
ve "Cumhuriyet" gazetelerini onar gün süreyle kapattı. Bu
arada 6 dernek kapatıldı. 83 kişi gözaltına alındı.
|
|
29 Nisan 1971
|
Yeni Dış Ticaret Rejimi yürürlüğe girdi. İthalat ve
ihracata "Fiyat kontrolü" konuldu. Yeni rejime göre ithal
belgelerinin süreleri uzatılmayacak, hususi takas yapılmayacak, düşük
kaliteli mal ithal edilmeyecek. Ortak Pazar Protokolü hükümleri
çerçevesinde topluluk üyesi devletlere yapılacak ihracat için Dış
Ekonomik İlişkiler Bakanlığı'nca tespit edilecek esaslar içinde "tedavül
belgesi" verilecek.
|
|
5 Mayıs 1971
|
PTT ücretlerine zam yapıldı. Bakanlar Kurulu,
Demiryolu İşçileri Sendikası'nın aldığı grev kararını "milli
güvenliğe" aykırı olduğu gerekçesiyle 29 gün erteledi.
|
|
7 Mayıs 1971
|
Akbank hissedarlar umumi heyetinin bugün yaptığı
olağan toplantıda banka sermayesinin 50 milyon liradan 150 milyon
liraya çıkarılması kabul edildi.
|
|
12 Mayıs 1971
|
Burdur ve çevresinde gece şiddetli deprem
|
|
57 kişi öldü, 1162 ev yıkıldı.
|
|
|
13 Mayıs 1971
|
Tüm dünyayı etkileyen dolar krizi karşısında bazı
Avrupa paralarının kurlarında meydana gelen değişiklikler dolayısıyla
Pazartesi sabahından itibaren Merkez Bankası'nca durdurulan kambiyo
işlemlerine bu sabah yeniden başlandı. Merkez Bankası, Belçika ve
Lüksemburg kurlarında bir değişiklik yapmadı. 1 Federal Alman Markı'nın
alış kuru 421.75 kuruş. Yurtdışındaki işçilerimizin yurda
gönderecekleri döviz kurunda da böylece artış oldu. Daha önce 1 mark
409.09 kuruştu.
|
|
17 Mayıs 1971
|
Silahlı 4 kişi İsrail'in İstanbul Başkonsolosu
Ephraim Elrom'u Divan Oteli sırasındaki Seyhan Apartmanı'ndaki
dairesinden kaçırdı.
|
|
21 Mayıs 1971
|
Anayasa Mahkemesi, Milli Nizam Partisi'nin
kapatılmasına karar verdi. Gerekçe "Laik devlet
niteliğinin ve Atatürk devrimciliğinin korunması prensiplerine aykırı
olması". Partinin mallarına el konuldu. Şimdiki yöneticiler başka
isimle parti kuramayacak. Radyo ruhsat harçları 20 liradan 40 liraya
çıkarıldı, TV alıcıları için de köylerde 100, ilçe ve şehirlerde 250
lira ruhsat harcı alınması kararlaştırıldı.
|
|
22 Mayıs 1971
|
Bingöl ve çevresinde şiddetli deprem. 870 kişi öldü,
5323 ev yıkıldı.
|
|
23 Mayıs 1971
|
I. Ordu ve Sıkıyönetim Komutanlığı, dün
geceyarısından bugün saat 18.00'e kadar sokağa çıkma yasağı koydu. İstanbul
25 bin polis ve asker tarafından ev ev arandı. Silahlı kişiler
tarafından 17 Mayıs 1971 günü kaçırılan İsrail'in İstanbul Başkonsolosu
Efraim Elrom'un cesedi Nişantaşı'ndaki bir apartman dairesinde bulundu.
|
|
25 Mayıs 1971
|
İşadamı Vehbi Koç, bu yıl da vergi rekortmeni oldu.
Vehbi Koç, 19 milyon 735 bin 344 lira ödeyecek. Onu Nusret Arsel 2
milyon 964 bin 417 lira ile izliyor. Üçüncü sırada ise 2 milyon 607 bin
702 lira ile Tevfik Enam yer alıyor. Kurumlar vergisi rekortmenleri ise
şöyle sıralanıyor 1) Türkiye Sınai Kalkınma
Bankası 13 milyon 415 bin 420. 2) Arçelik 12 milyon 22 bin 304 lira. 3)
Rabak 9 milyon 736 bin 410 lira. 4) Pirelli 9 milyon 685 bin 704 lira.
|
|
29 Mayıs 1971
|
Hükümet hububat alım fiyatına yüzde 15-25 zam yaptı.
Halen 85 kuruş olan ikinci sınıf buğday 100 kuruşa alınacak.
|
|
2 Haziran 1971
|
Hububat zammından sonra İstanbul'da ekmeğe zam
yapıldı. Ekmek ilk kez 1 lira sınırını aştı. Daha önce 530 gram ekmek
80 kuruşa satılırken, 590 gram ekmek 120 kuruş oldu.
|
|
10 Haziran 1971
|
Petrol-İş Sendikası'nın 29 Nisan 1971'de aldığı grev
kararı, Ataş Rafinerisi'nde saat 10.30'dan itibaren uygulamaya konuldu.
Sendika yetkilileri grev kararını 29 Nisan'da almalarına rağmen, belki
anlaşma olur diye bugüne kadar beklediklerini ancak işverenin 300'den
fazla işçinin isteklerini kabul etmediğini açıkladı. Bakanlar Kurulu,
bu yıl Denizli, Konya ve Uşak illerinde afyon ekimini yasakladı. Bu yıl
sadece Isparta, Burdur, Afyon ve Kütahya'da afyon ekimi yapılabilecek.
|
|
15 Haziran 1971
|
Anayasa Mahkemesi, hükümete gider vergilerini yüzde
yüze kadar artırma yetkisi veren kanunu "Anayasa'nın 5, 61 ve 64.
maddelerine aykırı olduğu" gerekçesiyle iptal etti. Karar, 10
Aralık 1971'de yürürlüğe girecek.
|
|
16 Haziran 1971
|
Ampul üreticisi firmalar (Türk Philips, Birleşik
Aydınlatma Sanayi ve Ticaret, Tekfen-General Elektrik) Sanayi ve
Ticaret Bakanlığı yetkilileriyle yaptıkları görüşmeden sonra ampul
fiyatlarında indirim yaptı.
|
|
18 Haziran 1971
|
Deprem bölgesine yardım gerekçesiyle sigara ve içkilere
yüzde 15 oranında zam yapıldı. Viski, şarap, çay, ispirto, likör ve
tuza zam yapılmadı.
|
|
24 Haziran 1971
|
Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları pencere camlarıyla
buzlu camlara yüzde 5 ile 18 oranında zam yaptı.
|
|
25 Haziran 1971
|
Gölcük tersanelerinde yapılan ilk Türk muhribi
"Berk" törenle denize indirildi. Denizaltılara karşı modern
silahlarla donatılan gemi, 150 milyon liraya mal oldu.
|
|
28 Haziran 1971
|
1972'de Türkiye'de afyon ekimi yasak Amerikalılar'la
bugün yapılan prensip anlaşmasına göre gelecek yıldan itibaren
Türkiye'de haşhaş ekimine tamamen son verilecek. Buna karşılık
Amerikalılar haşhaş ekimi yapan 7 ildeki üreticiye mahsullerine verilen
baş fiyatın iki katı kadar tazminat ödeyecek .Amerika'nın bir yıl için
ödeyeceği tazminatın tutarı 10 milyon doları geçiyor. Türkiye İlaç
Sanayi için gerekli olan haşhaş devlet üretme çiftliklerinde
yetiştirilecek, bu iş için yapılan masraflar da Amerikalılar tarafından
karşılanacak.
|
|
2 Temmuz 1971
|
Dünya Bankası, Türkiye'nin enerji sektöründe en
büyük şirketi olan Çukurova Elektrik'in tevsii projesine 7 milyon
dolarlık kredi açtı.
|
|
5 Temmuz 1971
|
Ortak Pazar protokolü Meclis'te kabul edildi. 69'a
karşı 149 oyla kabul edilen protokole AP ile MGP lehte, DP ile CHP
aleyhte oy verdi. Bundan sonraki Ortak Pazar'a geçiş dönemi olacak.
|
|
8 Temmuz 1971
|
Bazı meyve suları ile gazozların fiyatlarına
"Nakliye ve işçi ücretlerinde artış" olduğu gerekçesiyle
yüzde 20 oranında zam yapıldı. Emekli, dul ve yetim aylıklarını artıran
kanun tasarısı Millet Meclisi'nde senatodan geldiği şekliyle kabul
edildi.
|
|
11 Temmuz 1971
|
Çukurova Elektrik AŞ'nin Tarsus'un kuzeyinde,
Kadıncık suyu üzerinde yaptırdığı "Kadıncık-I" hidroelektrik
santralı hizmete girdi.
|
|
16-17 Temmuz 1971
|
Elektriğe 8-9 kuruş, demir ürünlerine yüzde 12-15,
kömüre yüzde 30, gazete kağıdına ise yüzde 46.43 oranında zam yapıldı.
Bunu çimento ve teneke fiyatlarına yapılan zam izledi. Bakanlar Kurulu,
deprem felaketleri nedeniyle dokuz ilde her türlü işyerinde grev ve
lokavtı deprem tesislerinin giderilip, normal hayatın dönüşüne kadar
yasakladı. Grev ve lokavtın yasaklandığı iller Burdur,
Denizli, Afyon, Kütahya, Bingöl, Elazığ, Maraş, Van ve Gaziantep.
|
|
20 Temmuz 1971
|
Anayasa Mahkemesi, Türkiye İşçi Partisi'nin temelli
kapatılmasına karar verdi. Kapatma kararına gerekçe olarak TİP'in
faaliyetlerinin Anayasa'nın 57. maddesiyle, Siyasi Partiler Kanunu'nun
89. maddesine aykırı oluşu gösterildi. TİP'in mallarına el konulurken,
41 yönetici beş yıl süreyle parti kuramayacak.
|
|
21 Temmuz 1971
|
Akaryakıtın litresine 7 kuruşla 13 kuruş arasında
zam yapıldı. Zamdan sonra İstanbul'da süper benzinin litresi 190
kuruştan 2 liraya, normal benzinin litresi 145 kuruştan 153 kuruşa,
gazyağının litresi de 120'den 130 kuruşa çıktı. Bu arada sıvılaştırılmış
petrol gazının fiyatı da yüzde 8 oranında artırıldı.
|
|
24 Temmuz 1971
|
TEK'in tarifeleri artırması nedeniyle İstanbul'da
elektriğin kilovatına 11 kuruş zam yapıldı.
|
|
27 Temmuz 1971
|
İşçilerin emekli aylığının en az 540 lira olmasını öngören
kanun teklifi TBMM'de kabul edildi. İşçiler halen ortalama 380 lira
emekli aylığı alıyor.
|
|
1 Ağustos 1971
|
Basın sektöründeki ekonomik kriz büyüyor. Akaryakıt
ve kağıda yapılan son zamlardan sonra çeşitli gazetelerde çalışan 50
gazeteci işten çıkarılırken, Batılı anlamda bir fikir gazetesi olan
"Yeni Gazete" de kapandı. "Türk Sanayicileri ve
İşadamları Derneği" gazetelere verdiği ilanlarda kuruluş
amaçlarını açıkladı. İlanlarda derneğin "Türkiye'nin demokratik ve
planlı yoldan kalkınmasına ve Batı uygarlık seviyesine çıkılmasına
hizmet etmek amacıyla kurulduğu" belirtildi. Daha sonraları TÜSİAD
olarak anılacak derneğin kurucuları arasında işadamları Vehbi Koç,
Cahit Aral, Refik Bezmen, Osman Boyner, İbrahim Bodur, Ali Rıza
Çarmıklı, Can Kıraç ve Selçuk Yaşar da bulunuyor.
|
|
4 Ağustos 1971
|
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, montaj sanayii talimatı
hükümleri gereğince 1972 yılında imal edilecek mamullerde ithaline izin
verilen ve ithali yasaklanan maddeleri tespit etti. Buna göre tekerlek
lastikleri, radyo, radyatör, akümülatör, elektrikli korna, yakıt tankı,
tekerlek jantları ve direksiyon simidinin de aralarında bulunduğu 103
maddenin ithali yasaklandı.
|
|
6 Ağustos 1971
|
Türkiye'de ilk kez doların karaborsa fiyatı, resmi
kurdaki fiyatın altına düştü. Resmi kurda 15 lira olan dolar bugün
karaborsada 14 lira 89 kuruştan işlem gördü.
|
|
9 Ağustos 1971
|
PTT, akaryakıt ve kağıt zamlarının maliyeti
artırması nedeniyle Büyük İstanbul gazetelerinin fiyatına 15 kuruş zam
yapıldı. Gazetelerin fiyatı 60 kuruştan 75 kuruşa çıktı.
|
|
10 Ağustos 1971
|
Türkiye çapında 57 bin işçiyi ilgilendiren 3 büyük
devlet kuruluşunda toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde çıkan anlaşmazlık
Başbakan Yardımcısı Atilla Karaosmanoğlu ile Türk-İş Genel Sekreteri
Halil Tunç arasında yapılan görüşmelerle çözümlendi. Böylece 6 çimento
fabrikasındaki grevle, TCDD ve Nakliye-İş'teki grev kararları kalktı.
|
|
12 Ağustos 1971
|
İçinde 1709 çeşit malın bulunduğu süper market türü
ilk mağaza İstanbul Şişli'de açıldı. Migros'un açtığı mağaza bir evin
tüm ihtiyacını karşılayabilecek kapasitede olup, müşteriler self servis
alışveriş yapabilecek. Süper markette fiyatların piyasadan daha ucuz
olduğu açıklandı.
|
|
21 Ağustos 1971
|
Ankara'da ekonomik zirve. Başbakan Nihat Erim, 204
işadamıyla yaptığı toplantıda "Özel kazanca hırsızlık diyen
zihniyete karşıyız" dedi. Erim "Biz bir işletmenin sahibinin
kim olduğuna önem vermiyoruz. O işletme kimin elinde daha verimli olur,
onun üzerinde duruyoruz" şeklinde konuştu. Toplantının sabahki
bölümünde 24 işadamı söz alarak birçok istek ve şikayetlerini hükümete
duyurdular, ayrıca 2 muhtıra verdiler. Toplantıda söz alan Narin
firmasının sahibi Halit Narin, "Hükümet toplu iş sözleşmelerindeki
işçi işveren anlaşmazlığına karışmasın. Biz parayı ve işletmeciliği
bilen insanlarız. Vergiyi veren biz, parayı harcayan sizsiniz. Bu
paranın harcanmasında bizim söz sahibi olmamız en doğal
hakkımızdır" dedi. Adanalı işadamı Halis Toprak, ihracata dönük
işlemlere uzun vadeli ve düşük faizli kredi verecek bir banka kurulmasını
istedi. Kurumlar vergisi oranının yüzde 25'ten 15'e indirilmesini
diledi. Selahattin Beyazıt da yabancı sermayenin teşvik edilmesini,
sermaye piyasasının bir an önce organize edilmesini istedi. İstanbul
Ticaret Odası Başkanı Behçet Osmanoğlu ise Tüketiciyi Koruma Kanunu
tasarısını eleştirerek özel sektör ile iktisadi devlet teşekküllerine
aynı uygulama yapılmasını istedi.
|
|
22 Ağustos 1971
|
Başbakan Erim, bu defa işçi temsilcileriyle
toplandı. İşçi temsilcileri en büyük fiyat artışlarının 1950-60 yılları
arasında olduğunu belirterek, "Fiyat artışlarını işçi ücretlerine
bağlamak doğru değildir" dediler. Erim ise, "Emek sermaye ve
teşebbüs arasında denge sağlanırsa kalkınma devam eder" dedi.
|
|
23 Ağustos 1971
|
Türkiye'den Avrupa ülkeleri ve Avustralya'dan sonra
ilk kez Amerika'ya da işçi gönderilmesine başlandı. İlk olarak 5 işçi
Amerika'ya gitti. Halen 1 milyon 66 bin 38 işçi yurtdışına gitmek için
sıra bekliyor. Bunlardan 979 bin 112'si erkek 86 bin 926'sı kadın.
|
|
30 Ağustos 1971
|
TRT'nin İstanbul TV yayınları bu akşam 19.58'de
başladı. İstanbul Teknik Üniversitesi televizyon verici tesislerinden
yararlanılarak yapılan ilk deneme yayını şehrin bir çok kesiminde net
olarak izlenemedi. Deneme yayınları haftada iki gün, Çarşamba ve Cuma
günleri sürdürülecek.
|
|
1 Eylül 1971
|
Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasındaki
katma protokolün ticari hükümlerini taşıyan "Geçici Ticaret
Anlaşması" bugün yürürlüğe girdi. Bu geçici anlaşma katma protokol
yürürlüğe girinceye kadar uygulanacak. Anlaşmaya göre sanayi mallarımız
Ortak Pazar ülkelerine bir yıl gümrüksüz girecek. Ortak Pazar
ülkelerinden ithal edilecek mallara yüzde 5-10 arasında gümrük indirimi
uygulanacak. Tarım mallarında ise Türkiye'nin AET üyesi 6 ülkeye
yapacağı ihracatta söz konusu ülkeler çeşitli gümrük indirimleri
uygulayacak.
|
|
7 Eylül 1971
|
Boğaziçi Köprüsü'nün devamı sayılan çevre yollarının
aksamadan birbirine bağlantısını sağlayacak olan üçüncü Haliç Köprüsü
ile ilgili anlaşma Karayolları Genel Müdürlüğü'nde imzalandı. Japon
İstikowa Jima-Hira Heavy Industries Co ile Alman Jullis-Berger-Bauborg
A.G. firmaları tarafından yapılacak köprünün ihale bedeli 193 milyon
lira. İnşaatın 30 ay içinde bitirilmesi öngörülüyor. Köprünün uzunluğu
996 metre, genişliği ise 31.20 metre olacak ve üzerinde 6 trafik şeridi
yer alacak.
|
|
9 Eylül 1971
|
Robert Koleji, Boğaziçi Üniversitesi oldu.
İstanbul'da Boğaziçi Üniversitesi adıyla bir üniversite kurulmasını
öngören kanun tasarısı Cumhuriyet Senatosu'nda, Millet Meclisi'nden
geldiği şekliyle kabul edildi. Kanunun çıkmasıyla Robert Kolej
mütevelli heyetince Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti'ne devri
kararlaştırılan ve maddi değeri 100 milyon lirayı aşan taşınır ve
taşınmaz mallar kurulacak Boğaziçi Üniversitesi'ne tahsis edilecek.
|
|
12 Eylül 1971
|
Yılda 574 milyon kutu yüksek kaliteli kibrit imal
edecek olan "Kav Kibrit Fabrikası"nın temeli işadamı Vehbi
Koç tarafından atıldı. Koç Holding'e bağlı Kav Orman Sanayi AŞ
tarafından Orhangazi ilçesinin Çeltikçi Köyü'nde kurulacak olan
fabrikaya 60 milyon lira harcanacak.
|
|
20 Eylül 1971
|
Erim Hükümeti tarafından hazırlanan Anayasa
değişikliği Meclis'te kabul edildi. ATAŞ Rafinerisi'nde hükümetçe iki
defa ertelenmiş grev bugün başladı. 387 işçinin katıldığı grevi
Petrol-İş Sendikası Genel Başkanı İsmail Topkar bizzat yürütüyor. Bazı
yapıştırıcıların vergisi azalıyor. Yurtiçinden PVC üreticilerinden
satın alınan polivinilasetatdan üretilen çeşitli maddeler için ödenen
gider vergisi miktarında yüzde 69 oranında ilk madde indirimi
uygulanacak. Karar 1 Ekim'den itibaren geçerli olacak.
|
|
23 Eylül 1971
|
11 ilde uygulanmakta olan sıkıyönetim iki ay süreyle
uzatıldı.
|
|
24 Eylül 1971
|
HABAŞ (Sınai ve Tıbbi Gazlar İstihsal Endüstrisi)
tarafından İzmit'te yaptırılan sınai gaz tesisleri bugün hizmete girdi.
Tesislerde nitrojen, oksijen ve argon gazları üretilecek.
|
|
27 Eylül 1971
|
Türkiye ile İran'ı birbirine bağlayacak olan
demiryolu bugün Cumhurbaşkanı Sunay ve İran Şahı Rıza Pehlevi
tarafından açıldı. Yapımına 1965 yılında başlanan demiryolunun Van Gölü
geçişi (Tatvan-Van arasında) feribotla yapılacak. Demiryolunun yapımı
Atatürk ile Rıza Şah arasında 1934 yılında kararlaştırılmış, ancak
yapımı 37 yıl sonra gerçekleştirilmişti.
|
|
3 Ekim 1971
|
TV'de ilk naklen spor yayını İzmir'den yapıldı.
|
|
5 Ekim 1971
|
Adalet Partisi, yayınladığı bildiri ile hükümetin
partiler üstü kalma özelliğini kaybettiğini öne sürerek 5 bakanını
koalisyondan çekti. TEK (Türkiye Elektrik Kurumu) Haziran ayında tespit
ettiği elektrik fiyatlarına 1 kuruş daha zam yaptı. Yapılan zamda
meskenlerde tüketilen elektriğin kilovatı 38 kuruştan 39 kuruşa çıktı.
|
|
9 Ekim 1971
|
Ankara 1 Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesi'nde
"Anayasa'yı tebdil, tağyir ve ilgaya teşebbüs ettikleri"
iddiasıyla yargılanmakta olan Deniz Gezmiş ve 17 arkadaşı idam cezasına
çarptırıldı. 3 sanığa da beşer yıl hapis cezası verilirken, 3 sanık
delil yetersizliği nedeniyle serbest bırakıldı.
|
|
14 Ekim 1971
|
Batılı anlamda bir erkek hazır giyimi doğdu Beymen.
Kumaşı Altınyıldız, çizgileri, küpür ve fasonu İtalya'nın en büyük
modacılarından Corsini tarafından hazırlanan Beymen marka erkek giyim
eşyaları, bugün çeşitli mağazalarda satışa sunuldu.
|
|
20 Ekim 1971
|
Otosan firması tarafından hazırlanan "Otosan
500 platform pikabı" 42 bin 950 liradan satışa çıkarıldı.
|
|
21 Ekim 1971
|
Bakanlar Kurulu kararıyla bu yıl yağlık ayçiçeği
tohumunun kilosu için kooperatif ortağı üreticiye 200, ortak olmayan
üreticiye de 190 kuruş ödenecek. Rafine ayçiçeği yağının fabrika satış
fiyatı ise 7 lira olarak saptandı.
|
|
26 Ekim 1971
|
Hükümet bunalımı, Başbakan Nihat Erim'in istifa
etmesine yol açtı. Ancak Cumhurbaşkanı Sunay, istifayı kabul etmedi.
Türkiye Maden-İş Sendikası ile Ereğli Demir Çelik Fabrikası işvereni
arasında 6 ay 4 gündür devam eden toplu iş sözleşmesi görüşmeleri
anlaşmayla sonuçlandı. Türkiye Selüloz-İş Sendikası'nın SEKA
işyerlerinde başlattığı grev İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı
tarafından "süresiz" olarak durduruldu. Paşabahçe Şişe ve Cam
Fabrikası'nda Kristal-İş Sendikası üyesi 2200 işçi greve başladı. Toplu
sözleşme görüşmelerinin tıkanmasından sonra Uzlaştırma Kurulu'nun
aldığı kararı iki taraf da kabul etmemişti.
|
|
31 Ekim 1971
|
İlk Boeing-747 tipi yolcu uçakları İstanbul'da.
PANAM Türkiye'den doğuya ve batıya Boeing-747'lerle ilk günlük
seferlerine başladı.
|
|
1 Kasım 1971
|
Yeni kurulan 19 Mayıs Mağazaları Aile Tüketim
Malları Ticaret AŞ halka açıldı. Her biri 1000 lira olan nominal
değerdeki 25 bin hisse senedi bankalar tarafından satışa çıkarıldı.
|
|
3 Kasım 1971
|
İstanbul'un emektar Tüneli, 3 yıllık aradan sonra
elektrikli olarak bugün Karaköy-Tünel arasında yeniden çalışmaya
başladı.
|
|
5 Kasım 1971
|
Deniz Kuvvetleri'ne ait Taşkızak Tersanesi'nde
yapımı tamamlanan 5 bin tonluk yüzer havuz bugün düzenlenen törenle
denize indirildi.
|
|
10 Kasım 1971
|
Çay İşletmeleri Paketleme Çay Fabrikası kuruldu.
Çaykur'a bağlı olarak faaliyet gösteren fabrikada Türkiye'nin çay
ihtiyacının büyük bir kısmının paketlemesi yapılıyor.
|
|
13 Kasım 1971
|
Maliye Bakanlığı yurtdışına çıkanlara verilen dolar
miktarının tavanını 400 dolara çıkardı. Turist dövizi tabanı ise 200
dolar olarak bırakıldı.
|
|
15 Kasım 1971
|
Viking Kağıt ve Selüloz AŞ tarafından yaptırılan
özel sektörün en büyük kağıt fabrikası Aliağa'da açıldı. Viking Kağıt
Fabrikası'nda üçü Türkiye'de ilk defa olmak üzere 7 çeşit kağıt imal
edilecek. Fabrika Feyzi Özakat Holding, Dünya Bankası'na bağlı IFC
Teşkilatı ve Danimarka'da bulunan Aktieseiskabet De Forenede
Papirfabrikker işbirliğiyle gerçekleştirildi.
|
|
18 Kasım 1971
|
Aksa Akrilik İplik Sanayi Yalova'da faaliyete geçti.
Akkök şirketler grubuna bağılı olan şirketin temelleri Raif Dinçkök
tarafından 1968'li yıllarda atıldı. Tekstilin en büyük hammaddelerinden
akrilik iplik ve elyaf üreten Aksa, kurulduğu yıllarda 5 bin 200 ton
olan kapasitesini yılda 190 bin tona çıkardı. 400 milyon dolarlık ciro
gerçekleştiren ve 100 milyon dolarlık ihracat hedefleyen Aksa'da 650
kişi çalışıyor. İSO tarafından açıklanan en büyük 500 sanayi kuruluşu
sıralamasında ilk on içinde yer alıyor.
|
|
25 Kasım 1971
|
TBMM, 11 ildeki sıkıyönetimi iki ay daha uzattı.
|
|
1 Aralık 1971
|
Maliye Bakanlığı 800 milyon liralık yüzde 9 faizli
1971 kalkınma istikrazı tahvilleri çıkardı. 100, 500, 1000, 5000,
10.000 ve 100.000 lira değerle çıkarılan tahviller her türlü vergiden
muaf. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sümerbank ürünlerinde yerli
dokumalarda yüzde 7.1, pamuklu dokumada yüzde 5 indirim yaptı.
|
|
3 Aralık 1971
|
Nihat Erim başbakanlıktan istifa etti.
|
|
5 Aralık 1971
|
Yeni hükümeti kurma görevi tekrar Prof. Nihat Erim'e
verildi.
|
|
11 Aralık 1971
|
İstanbul Televizyonu yayınları haftada iki günden 4
güne çıkarıldı. İkinci Nihat Erim hükümeti kuruldu. Partili 12 bakandan
7'si AP'li, 4'ü CHP'li, biri de MGP'li. Kabinede parlamento dışından 11
teknisyen bakan bulunuyor. Başbakan yardımcılıkları ile Kültür
Bakanlığı kaldırıldı.
|
|
17 Aralık 1971
|
Üçüncü Haliç Köprüsü'nün temeli Cumhurbaşkanı Sunay
ve Başbakan Nihat Erim tarafından atıldı. 996 metre uzunluğundaki
köprünün yapımının 1974 yılının Mayıs ayında bitirilmesi öngörülüyor.
|
|
22 Aralık 1971
|
Amerika'da doların değerinin yüzde 7.89 düşürülmesi
üzerine Türkiye'de döviz fiyatları yeniden belirlendi ve bir dolar 14
lira oldu. Batı Alman Markı'nın değeri ise 4 kuruş artırıldı. Halen 4
lira 31 kuruş olan mark 4 lira 34 kuruş oldu. İngiliz Lirası ise 36
liradan 36 lira 47 kuruşa çıktı. Çay fiyatlarında kilo başına 5 lira
indirim yapıldı. İndirim 100 gramlık paketlerde 50 kuruş ucuzluk
sağlayacak.
|
|
22 Aralık 1971
|
İkinci Nihat Erim Hükümeti, TBMM'de 45 red, 3
çekimser oya karşılık 301 oyla güvenoyu aldı. Oylamaya 91 milletvekili
katılmadı.
|
|
31 Aralık 1971
|
Edip İplik Sanayi kuruldu. Firma iplik üretimi ve
ticareti yapıyor. 1971 Tüketici fiyatları endeksi DİE (1968-100) 16.3 Hazine Dış Tic.
Müsteşarlığı 21.8 Toptan eşya fiyatları endeksi İTO 17 Hazine Dış
Ticaret Müsteşarlığı 15.09
|
|
3 Ocak 1972
|
Ticaret Bakanı Naim Talu, 1972 yılı ithal rejimini
açıkladı. 1 milyar 450 milyon dolarlık ithalat yapılacak,
yedek parça ve acil ithalatta ön kontrol kaldırıldı, kotalara Şubat
ayında başvurulacak. Borsa konusu mallarda fiyat kontrolü mallların
gümrükten çekilmesi sırasında yapılacak. -Bayındırlık Bakanı Mukadder
Öztekin, Türkiye'de bazı yolların "Paralı" hale getirileceğini
açıkladı. İlk paralı yollar İstanbul çevre yolları ile İstanbul-İzmit,
Adana-Mersin arasında olacak.
|
|
7 Ocak 1972
|
Sigortalıların er olarak silah altında geçen
sürelerinin primlerini ödemek şartıyla emekliliklerine sayılmasını
öngören kanun teklifi Millet Meclisi'nde kabul edildi. Buna göre
askerlikte geçen süre sigortalılığa sayılacak. Ancak bu süre sigorta
için başlangıç tarihi kabul edilmiyor. -Denizcilik Bankası'nın
Norveç'ten 56 milyon liraya satın aldığı Yeşilada Feribotu İstanbul'a
geldi. 140 araç ve 600 yolcu kapasiteli feribot Türkiye-Kıbrıs Lübnan
hattında çalıştırılacak. 3100 gros tonluk 57 metre boyundaki gemi 19.5
mil hız yapabiliyor.
|
|
10 Ocak 1972
|
Askeri Yargıtay İkinci Dairesi Deniz Gezmiş, Yusuf
Aslan ve Hüseyin İnan haklarındaki idam kararlarını onayladı, 15 idam
kararını ise bozdu.
|
|
11 Ocak 1972
|
Boğaz Köprüsü kılavuz hatlarının çekilmesi nedeniyle
Boğaz iki gün süreyle trafiğe kapatıldı. -Emeklilerin maaş intibakları
yapılıyor, 1970'den önce emekli olanların yeni kanuna intibaklarını
sağlayan kararname bugün yürürlüğe girdi.
|
|
18 Ocak 1972
|
Bankalar en fazla 100 bin liralık ikramiye
verebilecek. Bankalar 1972 yılında mevduatlarının binde 5.75 ile buna
eklenecek, 750 bin liranın toplamı kadar tasarrufu teşvik ikramiyesi
verebilecek, ancak bir kura numarasına verilecek ikramiye en çok 100
bin lira olacak.
|
|
22 Ocak 1972
|
Sanayi Bakanlığı, demir ve çelik fiyatlarında ton
başına 100-150 lira indirim yaptı.
|
|
23 Ocak 1972
|
İstanbul'da "Fırtına-I" operasyonu. Sokağa
çıkma yasağı konulmasından sonra sabaha karşı saat 03.00'den akşam
18.00'e kadar İstanbul ev ev arandı. 26 bin binanın arandığı operasyon
sırasında güvenlik güçlerince aranan bazı şahısların yakalandığı
bildirildi. -Sıkıyönetim 11 ilde 2 ay daha uzatıldı.
|
|
30 Ocak 1972
|
İstanbul'da üç katlı Aksaray yeraltı geçidi,
Cumhurbaşkanı Sunay tarafından açıldı. Temeli 9 Nisan 1969 günü atılan
geçit ve çarşı, 37 milyon liraya mal oldu. Geçitte 150 dükkanlık çarşı
yer alıyor.
|
|
5 Şubat 1972
|
"Akkardansa Sanayi ve Ticaret AŞ" kuruldu.
30 milyon sermayeli şirketin ortakları Akbank TAŞ,
Hacı Ömer Sabancı Holding AŞ, Anadolu Makina ve Tarım Sanayi Ticaret
AŞ.
|
|
6 Şubat 1972
|
Türk Donanma Cemiyeti'nin olağanüstü genel kurul
toplantısında cemiyetin vakfa dönüştürülmesi kararlaştırıldı. Türk
Donanma Vakfı Yönetim Kurulu Başkanlığı'nda Deniz Kuvvetleri Komutanı
Oramiral Celal Eyiceoğlu getirildi.
|
|
7 Şubat 1972
|
Uzun süreden beri tartışmalara yol açan Sosyal
Sigortalar Kurumu'nun ilaç fabrikası kurabilmesi ve yataksız tesislerde
de eczane açabilmesini öngören kanun teklifi Millet Meclisi Genel
Kurulu'nda kabul edildi.
|
|
15 Şubat 1972
|
AET, Türkiye çıkışlı ve kaynaklı şaraplara yüzde 40
indirim tanıdı. -Hükümet bir bildiri yayınlayarak bu yıl haşhaş ekimi
yasaklanan Konya, Uşak, Denizlili üreticilere tazminatlarının 1
Mart'tan itibaren ödeneceğini açıkladı. 1 kilo afyon sakızı için 525
lira tazminat verilecek. Ödenecek tazminat tutarı 35 milyon lirayı
buluyor.
|
|
16 Şubat 1972
|
Özel sektör yatırım kotası 1972 yılı sonuna kadar
geçerli olmak üzere 150 milyon dolar artırıldı.
|
|
22 Şubat 1972
|
Türksan Şirketi Yeşilköy Havaalanı'nın girişinde
uçakla gelen yolcular için gümrüksüz alışveriş merkezi açtı. Bu
mağazada her türlü elektronik ve optik cihazlar, oyuncaklar, çakmak ve
sigaralar piyasaya göre yüzde 30 daha ucuza satılıyor.
|
|
28 Şubat 1972
|
Ditaş Doğan Yedek Parça İmalat Şirketi kuruldu.
Genel merkezi Niğde'de olan firma rotbaşı, rotil ve rotkolu üretiyor.
|
|
1 Mart 1972
|
1961 yılı ihraçlı tasarruf bonoları ana paralarının
ödenmesine Merkez, İş, Ziraat, Emlak Kredi, Vakıflar ve Türk Ticaret
bankalarında başlandı. Ana paralar bono üzerinde ismi yazılı kişilere
ödendiğinden kimlik getirilmesi istendi. Toplam 300 milyon liralık
ödeme yapılacak.
|
|
3 Mart 1972
|
Televizyonda 12 saat süren ilk canlı yayın yapıldı.
Ayrıca TV reklamlarına da başlandı. Bir dakikalık reklam ücreti 6 bin
lira ile 10 bin lira arasında değişiyor.
|
|
5 Mart 1972
|
Geçen yıl 28 milyon lira harcanarak turistik hale
getirilen 125 milyon değerindeki, Türkiye'nin en lüks yolcu gemisi
Marmara Haliç Tersanesi'nde sabaha karşı çıkan yangın sonucu battı.
1954 yılında Almanya'da inşa edilen 6049 gros tonluk geminin sabotaj
sonucu battığı daha sonra belirlenecektir.
|
|
10 Mart 1972
|
Millet Meclisi aralıksız 9 saat 25 dakika süren
toplantısında Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan haklarında
verilen idam kararlarını 53 red ve 6 çekimsere karşı 238 oyla
onaylandı. Ecevit, hayır oyu verdi. CHP lideri İnönü ise 23.30'da
"Artık tahammülüm kalmadı" diyerek Meclis'ten ayrıldığı için
oylamada bulunamadı.
|
|
11 Mart 1972
|
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nda yapılan imza
töreniyle İzmit'teki İPRAŞ Rafinerisi tamamen Türk milletinin oldu.
Caltex firmasının rafinerideki hisseleri TPAO'ya devredildi. -
Genelkurmay Başkanlığı bir bildiri yayınlayarak 8'i karacı, 48'i havacı
ve biri denizci olan 57 subay ve 11 astsubayın "Anarşistlere maddi
ve manevi yardım ettiklerinin belirlendiğini" ve bu nedenle
ordudan atılarak haklarında kanuni soruşturma yapıldığını açıkladı. -
Türkiye'nin Keban'dan sonraki en büyük barajı Hasan Uğurlu Barajı'nın
yapımına başlandı.
|
|
13 Mart 1972
|
Yeni çıkarılan bir iş yönetmeliğiyle Sakatlara İş
Verme Zorunluluğu getirildi. En az 200 işçi çalıştıran işyeri bir de
eski hükümlü çalıştıracak. Bu rakam işçi sayısının artış oranı kadar
çoğaltılacak.
|
|
14 Mart 1972
|
Yurda kesin dönüş yapan işçilere yeni kolaylıklar
sağlandı. İşçiler yurtdışından 20 bin liralık mesleki alet ve makine
ithal edebilecek. Ayrıca 2 yıldan fazla çalışan işçiler, her ay için
1000 liralık fazla mal getirebilecek.
|
|
15 Mart 1972
|
Bina, arazi ve arsalardan alınacak emlak vergisine
matrah olması gereken vergi değerlerini belirten tüzük yayınlandı. Buna
göre emlak vergisi bina, arazi ve arsalardan rayiç bedel üzerinden
alınacak. Rayiç bedel bunların beyan tarihindeki normal alım-satım
bedeli olacak.
|
|
17 Mart 1972
|
Maliye Bakanlığı yayınladığı tebliğle, ihracat ve
diğer yollarla dışarıdan elde edilen ve yurda getirilmesi zorunlu olan
dövizlerden her işlem için 10 bin dolarlık kısmının yurtdışında
bırakılmasına izin verdi.
|
|
17 Mart 1972
|
Eti Gıda San. ve Tic. A.Ş. kuruldu. Eskişehir'de
bisküvi vb gıda maddeleri üreten firma ihracat da gerçekleştiriyor.
|
|
23 Mart 1972
|
Cumhurbaşkanı Sunay, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve
Hüseyin İnan'ın ölüm cezalarının infazı hakkındaki kanunu onayladı.
CHP, kanuna Anayasa Mahkemesi'nde itiraz etti.
|
|
27 Mart 1972
|
Ünye Hava Radar Üssü'nde görevli ikisi İngiliz, biri
Kanadalı üç teknisyen Ordu'da kaldıkları apartmandan silahlı kişiler
tarafından kaçırıldı. Teknisyenleri kaçıranlar Gezmiş, İnan ve Aslan'ın
ölüm cezalarının kaldırılmasını istiyor. Bölgede geniş çaplı operasyon
başlatıldı.
|
|
30 Mart 1972
|
Üç teknisyeni kaçıranlar Niksar'ın Kızıldere
Köyü'nde güvenlik güçleri tarafından kuşatıldı. Kaçamayacaklarını
anlayınca teknisyenleri öldürdüler. Çıkan çatışmada teknisyenleri
kaçıranlar biri dışında ölü olarak ele geçirildi.
|
|
6 Nisan 1972
|
Mali Denge Vergisi Meclis'te kabul edildi. Vergi,
Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinden 1973 yılından itibaren
tahsil edilecek. Buna göre ücretlerden brüt yüzde 3 oranında vergi
alınacak. - Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın idamlarını
öngören kanuna CHP'nin itirazı kabul edildi. Anayasa Mahkemesi 3 idamla
ilgili kanunu iptal etti. Mahkemeye göre kanun Meclis'ten, Anayasa'nın
85. maddesine aykırı biçimde çıkarıldı.
|
|
9 Nisan 1972
|
Dentaş A.Ş kuruldu. Oluklu mukavva ve viol üretimi
yapıyor.
|
|
11 Nisan 1972
|
Sönmez Filament AŞ kuruldu. Sönmez Holding'in
Bursa'daki amiral gemisi olan kuruluş dokuma alanında faaliyet
gösteriyor.
|
|
14 Nisan 1972
|
Sönmez Flament Sentetik İplik kuruldu. Sönmez grubu
içerisinde yer alan kuruluş polyester devamlı iplik, polyester kesik
elyaf ve polyester polimer üretiyor.
|
|
14 Nisan 1972
|
Edirne TV'si yayına başladı.
|
|
17 Nisan 1972
|
Başbakan Nihat Erim'in yerine Milli Savunma Bakanı
Ferit Melen vekalet edecek.
|
|
20 Nisan 1972
|
TEKEL'in üçüncü bira fabrikası Yozgat'ta
Cumhurbaşkanı Sunay tarafından üretime açıldı. Fabrika tüm tesisleriyle
65 milyon liraya mal oldu.
|
|
24 Nisan 1972
|
Millet Meclisi 2 çekimser, 48 red oyuna karşı 273
oyla "idamları" tekrar kabul etti. CHP lideri İnönü oylamadan
önce yaptığı konuşmada cezaların müebbet hapse çevrilmesini istedi.
|
|
24 Nisan 1972
|
Yalova Elyaf kuruldu. Halen Yalova'daki fabrikasında
elyaf üretimi gerçekleştiriyor.
|
|
25 Nisan 1972
|
5 kw gücündeki Eskişehir TV'si paket program yayınına
başladı.
|
|
29 Nisan 1972
|
Cumhurbaşkanı Sunay, yeni hükümeti kurma görevini
kontenjan senatörü ve eski başbakan Suat Hayri Ürgüplü'ye verdi.
Ürgüplü 7 yıl sonra ikinci kez başbakan oldu.
|
|
29 Nisan 1972
|
Ceytaş Çelik Makine Sanayi kuruldu. Kuruluş pamuk
ipliği, sentetik iplik ve fantazi iplik üretimi yapıyor.
|
|
2 Mayıs 1972
|
Doğu Karadeniz Bölgesi'nde çayda yaprak alım fiyatı
geçen yıl olduğu gibi bu yıl da 4 lira olarak açıklandı. Bir kilo çayın
524 kuruşa mal olduğunu belirten üreticiler bu fiyattan memnun olmadı.
- Bandırma'da temeli 7 Temmuz 1969'da atılan ve 16 Nisan'da yapımı
tamamlanan Sülfürik Asit Fabrikası'nda deneme üretimine başlandı.
Sovyet yardımıyla kurulan fabrika 126 milyon 900 bin liraya mal oldu -
Senato, Deniz Gezmiş, İnan ve Aslan'a ilişkin idam cezalarının infazını
öngören kanunu tekrar onayladı.
|
|
2 Mayıs 1972
|
Sarkuysan Elektrolit Bakır Sanayi kuruldu. Kuruluş
elektrolit bakır tel üretimi ve ticareti alanında faaliyet gösteriyor.
|
|
3 Mayıs 1972
|
"Sarkuysan Elektrolitik Bakır Sanayi ve Ticaret
AŞ" kuruldu. Sermayesi 100 milyon, şirket halka açık 6 bin
ortaklı.
|
|
6 Mayıs 1972
|
Gezmiş, İnan ve Aslan hakkında idam kararları Ankara
Cebeci Sivil Kapalı Cezaevi'nde yerine getirildi.
|
|
8 Mayıs 1972
|
CHP olağanüstü kurultayında delegelerin çoğunluğunun
İnönü'nün isteğine karşı çıkması ve çoğunluğu Ecevitçi olan parti
meclisi adaylarına oy vermesi üzerine CHP Genel Başkanı İsmet İnönü,
33,5 yıldır sürdürdüğü liderliğinden istifa etti. Daha sonra da
dinlenmek için Yalova'ya gitti.
|
|
13 Mayıs 1972
|
Sunay, Ürgüplü Kabinesini "12 Mart
Muhtırası"na uygun olmadığı gerekçesiyle onaylamadı. Ürgüplü,
kabinesinin reddi üzerine başbakan adaylığından istifa etti.
|
|
14 Mayıs 1972
|
CHP Olağanüstü Kurultayı'nda 913 delegeden 826'sının
oyunu alan Bülent Ecevit, CHP Genel Başkanlığı'na seçildi. Ecevit,
"Kuracağımız düzen faşizmi de, komünizmi de önleyecektir"
dedi.
|
|
15 Mayıs 1972
|
Yeni hükümeti kurma görevi tabii Senatör Ferit
Melen'e verildi.
|
|
22 Mayıs 1972
|
Yeni hükümet kuruldu. Hükümette 8 AP'li, 5 CHP'li ve
1 MGP'li bakan var. Diğer bakanlar dışarıdan atandı.
|
|
24 Mayıs 1972
|
11 ildeki sıkıyönetim 2 ay daha uzatıldı.
|
|
27 Mayıs 1972
|
"Sermaye Piyasasının Tanzim ve Teşviki"
hakkındaki kanun tasarısı Millet Meclisi geçici komisyonunda son
şeklini aldı. Tasarı özel sektörün hakim noktalarını aile
şirketlerinden kurtarıp halka açık anonim ortaklıklar yoluyla büyük
kuruluşlar meydana getirmek amacını taşıyor. Tasarı kanunlaştığı
takdirde bir "Menkul Kıymetler Borsası" kurulacak. - SEKA
Genel Müdürlüğü tarafından Dalaman'da 1 milyon liralık yatırımla
kurulan "Yazıtabı Kâğıdı ve Karton Fabrikası"nda kâğıttan
sonra karton üretimine de başlandı.
|
|
30 Mayıs 1972
|
İşadamı Vehbi Koç, bu yıl da gelir vergisi
rekortmeni. Koç bu yıl 20 milyon 554 bin 500 lira vergi ödeyecek. 10
milyon liranın üstünde Kurumlar Vergisi ödeyen şirketler arasında ilk
sıralar Arçelik 14 milyon 996 bin 497, Mensucat Santral
TAŞ 14 milyon 923 bin 049, Sınai Kalkınma Bankası 14 milyon 343 bin
840.
|
|
4 Haziran 1972
|
SSK'nın İstanbul'daki üçüncü büyük sağlık tesisi
olan Göztepe Hastanesi törenle açıldı. Yan üniteleriyle birlikte 60
milyon liraya mal olan hastane 600 yataklı ve 600 personel çalışıyor.
|
|
5 Haziran 1972
|
Melen Hükümeti 291 milletvekilinden 262'sinin oyları
ile güvenoyu aldı. Oylamada 4 red, 2 çekimser oy kullanıldı. 440
milletvekilinden 149'u oylamaya katılmadı.
|
|
7 Haziran 1972
|
Türk-İş, Başbakan Ferit Melen'e yazılı bir muhtıra
vererek, sıkıyönetimin uygulandığı 11 ilin dışında "Tabii afete
uğramış veya afet etkisi altında kalmış olduğu" gerekçesiyle grev
yasağının sürdürüldüğü 8 ilde bu yasağın kaldırılmasını istedi.
|
|
18 Haziran 1972
|
Adana'da yapılacak Hacı Ömer Sabancı Kültür
Sitesi'nin temeli törenle atıldı.
|
|
19 Haziran 1972
|
Uluslararası Pilotlar Birliği Federasyonu'nun
çağrısına uyan THY'nin 147 pilotu bu sabah saat 7.00'den itibaren 24
saatlik grev ve uçmama eylemine başladılar. Son yıllarda meydana gelen
uçak kaçırma ve sabotaj olaylarını protesto etmek, duruma kamuoyunun
dikkatini çekmek amacıyla yapılan bu hareket "Dünya çapında
uluslararası ilk pilot grevi" olarak niteleniyor. Greve 45 ülkeden
40 bin pilot katılıyor.
|
|
21 Haziran 1972
|
TRT'nin Merkez TV Yayınları haftada 5 güne çıkarıldı.
|
|
22 Haziran 1972
|
İş kazası ve meslek hastalığı sonucu iş görme gücü
azalan sigortalı işçilere ek aylık bağlanacak. Resmi Gazete'de
yayınlanan SSK Sağlık İşletmeleri Tüzüğü'ne göre bu aylık, iş görme
gücünün ne ölçüde azaldığı tespit edildikten sonra bağlanacak. Ayrıca
sigortalılardan 50 yaşını doldurmuş fakat emeklilik yaşı olan 55 yaşını
doldurmadan biyolojik olarak bu yaşa erişenler erken yaşlanmış
sayılacak ve emeklilik aylığı alacak.
|
|
26 Haziran 1972
|
Piyasadaki et sıkıntısını önlemek amacıyla bir süre
önce uygulanmasına başlanan "Narh" kaldırıldı. Ticaret
Bakanlığı yayınladığı genelgede küçükbaş canlı hayvan ihracını
"Lisansa tabi ihraç malları" arasına aldı.
|
|
29 Haziran 1972
|
Yeni Emlak Vergisi Kanunu Meclis'te kabul edildi. Ancak
yürürlük maddesi değiştirilerek kanunun 1 Mart 1972 tarihinden itibaren
yürürlüğe girmesi kabul edildi.
|
|
1 Temmuz 1972
|
30 Haziran 1972 günü başlayan CHP'nin 21.
Kurultayı'nda genel başkanlığa Bülent Ecevit seçildi. Eski Başkan İsmet
İnönü, Ecevit'i ayağa kalkarak selamladı. - Tasarruf Bonosu tarihe
karıştı. 1961 yılından beri uygulanmakta olan Tasarruf Bonosu sistemi
kaldırılarak bunun yerine ücretlerden yüzde 3 oranında Mali Denge
Vergisi kesilmesini öngören kanun Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe
girdi. - Mensucat Santral tarafından Edirne'nin Kemal Köyü'nde yapımı
kararlaştırılan Dokuma Fabrikası'nın temeli törenle atıldı. 4 milyon
695 bin dolar yatırım yapılacak fabrikada ilk etapta 700 işçi çalışacak
daha sonra bu rakam 1600'e çıkacak
|
|
3 Temmuz 1972
|
Lüks Kadife AŞ Kayseri'de kuruldu. Elbiselik ve
döşemelik kadife kumaş üretiyor.
|
|
4 Temmuz 1972
|
Sterlinin alış ve satış fiyatları yeniden
belirlendi. 219 kuruş birden düşen sterlinin efektif alış fiyatı 34
lira 2 kuruş, efektif satış fiyatı 35 lira 36 kuruş olarak tespit
edildi.
|
|
4 Temmuz 1972
|
Türkiye'nin Ortak Pazar'a geçiş dönemi katma
protokolünde saptanan 12 ve 22 yıllık ithalat rejimi takvimindeki
sürelerin ve gümrük indirimlerinin Türkiye tarafından ayarlanması, bu
ayarlamada tek taraflı karar almak için esneklik tanınması amacıyla
Ortak Pazar'a yaptığı müracaat reddedildi.
|
|
10 Temmuz 1972
|
"Keban Holding ve Ortakları Plastik Sanayi
Tesisleri" törenle açıldı. Keban Barajı için istimlak edilen
arazilerinin bedellerini biraraya getiren ortakların kurduğu şirket
tarafından yaptırılan fabrikada çeşitli çap ve basınçta plastik su
boruları, kapı ve pencere profilleri imal edilecek. 40 milyon liraya
mal olan tesisin günlük kapasitesi 6 bin ton. Yıllık 72 milyon lira
tutarında satış yapılması bekleniyor.
|
|
12 Temmuz 1972
|
Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Gölcük Tersanesi'nde
yapılan ilk Türk muhribi "Berk" donanmaya katıldı.
|
|
15 Temmuz 1972
|
Emekli Sandığı tarafından yaptırılan
"Maçka" Oteli törenle açıldı. Arsası ile birlikte 60 milyon
liraya mal olan turistik otelde hepsi çift yataklı 184 oda bulunuyor,
200 kişi çalışıyor.
|
|
17 Temmuz 1972
|
1612 sayılı yasa ile (YAŞ) Yüksek Askeri Şura Kanunu
kabul edildi.
|
|
20 Temmuz 1972
|
500 bininci Türk işçisi Almanya'ya gitti. Bu arada
Almanya'daki Türk işçilerinden 113 bin 523'ünün kadın olduğu açıklandı.
|
|
24 Temmuz 1972
|
Enerji Bakanı Nuri Kodamanoğlu, "Uzun yıllar
işletilmeyen veya israf edilen maden kaynaklarına devletin el
koyacağını" açıkladı. Kodamanoğlu, "Yeraltı kaynaklarımızın
değerlendirilmesinde daha fazla gecikmeyeceğiz" dedi.
|
|
26 Temmuz 1972
|
Sayıştay Genel Kurulu inşaat ihalelerinde
sözleşmelerde fiyat farklarının ödeneceği yolunda hüküm bulunduğu
takdirde fiyat farkına ait malzeme faturalarına konulacak yükleme
bedellerinin müteahhitlerin istihkakından düşülmesine karar verdi.
Karar mükerrer ödeme yapılmasını önlemek amacıyla alındı.
|
|
27 Temmuz 1972
|
Yeni Emlak Vergisi Kanunu, Resmi Gazete'de
yayınlanarak yürürlüğe girdi. Kanuna göre bina vergisi oranı binde 6,
ancak sahipleri tarafından bizzat kullanılan binalarda ayrıca bina
apartman ise dairelerde bu oran binde 4 olacak. Mesken olarak
kullanılan bina veya apartman dairelerinin, vergi değerinin dörtte biri
50 bin liradan az olmamak üzere inşaatlarından sonra beş yıl geçici
olarak bina vergisinden muaf tutulmaları da kanunda yer alıyor.
|
|
27 Temmuz 1972
|
Kalebodur AŞ kuruldu. Kale Grubu bünyesinde seramik
ve fayans üretimi gerçekleştiriyor.
|
|
28 Temmuz 1972
|
Bakanlar Kurulu bir kararnameyle erkek donları,
kadın külotları, erkek fanilaları, kadın kaşkorsesi ve fanilaları,
çocuk fanilalarıyla silip çocuk külotlarının ölçülerini yeniden
düzenledi. - Et Balık Kurumu, Ankara ve İstanbul'da et fiyatlarına
yüzde 20-30 zam yaptı. Zamdan sonra 1 kilo koyun kıyması 16 liradan 19
liraya çıktı. Pirzolanın fiyatı ise 17,5 liradan 20 liraya yükseldi.
|
|
2 Ağustos 1972
|
İşçilerle turist olarak yurtdışına gidenlerin
dönüşlerinde yurda gümrüklü olarak getirebilecekleri mal ve malzemelerin
limiti 1750 liradan 2500 liraya çıkarıldı.
|
|
15 Ağustos 1972
|
Yeni fiyatlarla ilaç satışına bugün başlanıyor.
Sağlık Bakanlığı'nın ilaç kararnamesiyle bazı ilaçların fiyatı yüzde
80'e varan oranda ucuzlarken özellikle kodeinli ilaçların fiyatları
artıyor.
|
|
18 Ağustos 1972
|
İstanbul Sanayi Odası, Türkiye'nin 100 büyük
firmasını açıkladı. Firmalar çalıştırdıkları işçi sayısı, öz
sermayeleri ve ciroları bakımından sınıflandırıldı. Buna göre ilk
sırada 1 milyar 242 milyon 329 bin 587 liralık cirosu ile Ereğli Demir
Çelik Fabrikası yer alıyor. İkinci firma Türkiye Selüloz ve Kâğıt
Fabrikaları AŞ, üçüncü firma Türkiye Çimento Sanayi AŞ. Toplam cirosu
21 milyar lirayı bulan 100 firmanın 57'si İstanbul, 13 tanesi Ege
Bölgesi, 7 tanesi Adana kalanlar ise Kayseri, Bursa, Malatya,
Eskişehir, Kocaeli, Gemlik, Murgul ve Ergani'de faliyet gösteriyor. Bu
firmaların çalıştırdıkları toplam işçi sayısı 148 bin.
|
|
22 Ağustos 1972
|
Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın Taşkızak
Tersanesi'nde yapılan Şarköy Nakliye Gemisi, Turhan Boray Tankeri ve
bir çıkarma gemisi denize indirildi. Ayrıca Denizcilik Bankası Camialtı
Tersanesi'nde yapılan Bostancı isimli şehir hattı yolcu gemisi de
denize indirildi. 67 metre boyunda, 12 metre genişliğindeki gemi 1438
yolcu taşıyabilecek kapasitede.
|
|
23 Ağustos 1972
|
İstanbul'da elektriğin kilovatına bir kuruş zam
yapıldı. Zam 1 Eylül'den geçerli olacak.
|
|
4 Eylül 1972
|
Cumhuriyetçi Güven Partisi kuruldu.
|
|
12 Eylül 1972
|
9 ilde deprem nedeniyle konulan grev ve lokavt
yasağı Burdur ve Bingöl dışındaki illerde kaldırıldı.
|
|
12 Eylül 1972
|
Ege Seramik kuruldu. Polat Holding bünyesinde
seramik üretimi ve ihracatı gerçekleştiriyor. Kuruluş sırlı ve sırsız
karo seramik üretiyor.
|
|
16 Eylül 1972
|
Vapur ücretlerine yüzde 30-75 arası zam yapıldı. Bu
arada Kıbrıs'a ihraç edilen mallara uygulanan indirimli tarife de
kaldırıldı.
|
|
25 Eylül 1972
|
Sıkıyönetim 9'uncu kez 11 ilde iki ay daha uzatıldı.
|
|
28 Eylül 1972
|
Bir yıl içinde yurtdışından en az 40 bin dolarlık
döviz sağlayamayan seyahat acentalarının işletme belgeleri iptal
edilecek. Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren yeni seyahat
acentaları kanununda bu rakam yabancı seyahat acentaları için 80 bin
dolar olarak belirlendi. - Muvazzaf ve ihtiyat askerlikte geçen
sürelerin emekliliğe sayılmasına ilişkin yasa yürürlüğe girdi.
|
|
28 Eylül 1972
|
Deba (Denizli Basma Boya A.Ş) kuruldu. Her türlü ham
bezin fason olarak baskı düz boya, apreleme suretiyle terbiye işlemini,
gömlek pantolon ve konfeksiyon üretimi gerçekleştiriyor. DEBA Holding'e
bağlı olan şirket ihracat da yapıyor.
|
|
2 Ekim 1972
|
Esnaf, sanatkâr ve kendi adına çalışan bağımsız
işverenleri kapsayan "Bağ-Kur" kanunu yürürlüğe girdi. Kanuna
göre Bağ-Kur'a üyelik için başvurular bugün başlıyor. Bağ-Kur'a
girmeyenler için kanuni soruşturma yapılacak.
|
|
2 Ekim 1972
|
Uşak Seramik Sanayi kuruldu. Kuruluş duvar ve yer
seramiği üretiyor.
|
|
5 Ekim 1972
|
İstanbul'da Demir Döküm Fabrikası'nda, Maden-İş Sendikası
Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerinde anlaşmazlığa düşülmesi nedeniyle
greve başladı. Greve 2290 işçi katılıyor.
|
|
7 Ekim 1972
|
Amerikan "Singer" Şirketi için verilen
yabancı sermaye izni Bakanlar Kurulu tarafından iptal edildi. Singer
Şirketi'nin yüksek planlamanın raporuna dayanarak yalnız dikiş makinesi
imali amacıyla yabancı sermayeyi teşvik kanunundan faydalanması için
verilen izni, dikiş makinesi yanında izinsiz olarak buzdolabı, çamaşır
makinesi, soba ve benzeri maddeler imal ettiği için iptal edildiği
bildirildi. - Bankaların tasarrufu teşvik için verdikleri ikramiye
miktarı indirildi. Apartman dairesi vermeleri yasaklandı. Yürürlükteki
kanuna göre bankalar her yıl 750 bin lira ve mevduatlarının binde
5.75'i toplamında tasarrufu teşvik ikramiyesi veriyor. Alınan yeni
karara göre binde 5.75 oranı, binde 4.25'e indirildi. Buna göre 40
milyon lira ikramiye verebilen bir banka artık 29 milyon 560 bin lira
ikramiye verecek. Karar 1 Ocak 1973'ten itibaren geçerli olacak.
|
|
20 Ekim 1972
|
Asgari ücrete yüzde 30-42 zam yapıldı. Hükümetin
tespitine göre en yüksek asgari ücret 25, en düşük asgari ücret de 22
lira oldu. Bundan önceki asgari ücret 19,5-14,5 liraydı. (Aynı tarihte
24 ayar külçe altının gramı 31 liraydı).
|
|
22 Ekim 1972
|
Bugün sona eren AP Altıncı Büyük Kongresi'nde
Süleyman Demirel, yeniden genel başkanlığa seçildi.
|
|
23 Ekim 1972
|
Zongultak'ta Kozlu Kömür Üretim Bölgesi'nin
İncirharmanı Ocağı'nda sabah, Üzülmez Bölgesi Çaydamar kuyusunda
öğleden sonra meydana gelen iki ayrı grizu patlamasında toplam 23 işçi
öldü, 73 işçi de yaralandı.
|
|
26 Ekim 1972
|
Millet Meclisi'nde 13 saatlik bir çalışmadan sonra
Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı, CHP ve DP'nin 98 red oyuna karşılık,
133 oyla kabul edildi. Çeşitli partilere mensup 149 milletvekili
oylamada hazır bulunmadı. 3. Beş Yıllık Plan'da hükümetin plana
girmesini red ettiği önergelerden petrol rafinerisi kurma hakkına
ilişkin olarak bazı değişiklikler yapıldı. Buna göre 1978'e kadar özel
sektör rafineri kuramayacak. Yeni rafinerileri TPAO kendisi veya
Irak'la ortak olarak kuracak. Planda radyoaktif mineraller ve stratejik
madenler konusunda değişiklik yapılmadı, linyit konusunda da bütün
linyitlerin değil, hükümet programında belirtildiği gibi verimli
işletilmeyen linyit ocaklarının kamulaştırılması prensibi konuldu.
|
|
27 Ekim 1972
|
Ansa Antibiyotik İlaç Fabrikası Pakistan'a ilaç
ihracatına başladı. İlk yıl 250 bin dolarlık döviz sağlanacak.
|
|
5 Kasım 1972
|
CHP Milletvekili İsmet İnönü, "Parti politikası
memleket için sakıncalı istikamet aldığı" gerekçesiyle gece geç
saatlerde hem CHP'den, hem milletvekilliğinden istifa etti. İnönü, eski
Cumhurbaşkanı olduğundan senatör olarak senatoda yer alacak.
|
|
5 Kasım 1972
|
Hükümet üyeleriyle, işçi ve işveren temsilcileri
Ankara'da Başbakan Ferit Melen'in başkanlığında toplandı. Türk-İş Genel
Başkanı Seyfi Demirsoy, teşkilatın bu gibi toplantılara önem verdiğini
belirterek, "Toplu sözleşme, hür sendikacılık ve grev hakları gibi
konularda asla taviz vermemeye kararlı olduklarını" ifade etti.
Toplantı daha sonra basına kapalı olarak sürdü.
|
|
6 Kasım 1972
|
Hükümetin işçi ve işveren temsilcileriyle
düzenlediği toplantı sona erdi. Toplantıda hükümete biri Odalar
Birliği, diğeri Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği tarafından
olmak üzere, iki ayrı muhtıra verildi. Bu muhtıralarda özellikle toplu
sözleşme düzeni, Ortak Pazar ilişkileri, yatırımların finansmanı, halka
açık anonim şirketlerin teşviki ve sermaye piyasası üzerinde duruldu.
|
|
14 Kasım 1972
|
Yeşilköy Havaalanı'nın üç kilometre uzunluğunda ve
45 metre genişliğindeki yeni kuzey-güney pisti bugün ulaşıma açıldı.
|
|
16 Kasım 1972
|
Kurumlar vergisi ile gelir vergisi ödemelerinde
örnek seçilen firma ve kurumlarla mükelleflere Ankara'da törenle ödül
verildi. İşadamı Vehbi Koç da ödül alanlar arasında bulunuyor.
|
|
17 Kasım 1972
|
Türkiye Metal-İş Sendikası, ücret anlaşmazlığı
nedeniyle General Electric Fabrikası'nda grev kararı aldı. İşveren de
lokavt kararı aldığını sendikaya bildirdi. Bin işçi saat başına 180
kuruş zam isterken, işveren azami 140 kuruş veriyor.
|
|
21 Kasım 1972
|
Sterlinin değeri 3 lira 58 kuruş düşürüldü. Merkez
Bankası 36 lira 47kuruş 98 santim olan alış kurunun, bu karardan sonra
32 lira 90 kuruş olduğunu açıkladı. Döviz satış kuru da 37 lira 26
kuruş 21 santimden 33 lira 60 kuruş 74 santim düşürüldü. Ankara
Radyosu'nun 1200 kw'lık uzun dalga verici istasyonu Cumhurbaşkanı Sunay
tarafından hizmete açıldı.
|
|
25 Kasım 1972
|
Çinko-kurşun rezervlerini değerlendirmek için
Kayseri'nin İncesu ilçesi Örenşehir bölgesinde kurulacak
"Çinko-Kurşun İzabe ve Rafinaj Tesisleri"nin temeli törenle
atıldı. Yatırım tutarı 581 milyon lira olan tesisin dış finansmanı
Kanada İhracatı Geliştirme Kurumu'nca sağlandı. Tesis yılda 40 bin ton
külçe ve levha çinko üretimi yapacak.
|
|
27 Kasım 1972
|
"EXSA Export Sanayi Mamulleri Satış ve
Araştırma AŞ" kuruldu. Sermayesi 10 milyon lira.
|
|
1 Aralık 1972
|
Yeni bütçe 61 milyar lira olarak bağlandı. -Boğaziçi
Köprüsü'nün taban yerleştirme denemeleri bitti. Köprü yolunun yerine konulması
işlemine başlandı.
|
|
6 Aralık 1972
|
Bosch Oto Yan Sanayi AŞ. Bursa'da kuruldu. Otolar
için enjeksiyon sistemleri üretiyor.
|
|
7 Aralık 1972
|
Avrupa'nın en büyük vinci İstanbul Taşkızak
Tersanesi'nde hizmete girdi. 10 milyon liraya mal olan vinç Türk yapısı
olup, 9 ayda tamamlandı.
|
|
14 Aralık 1972
|
Maden-İş Sendikası tarafından Silahtarağa'daki Türk
Demir Döküm Fabrikası'nda sürdürülen grev, 72. gününü doldurdu.
|
|
15 Aralık 1972
|
İstanbul Defterdarlık binası, çatıdan çıkan yangın
sonucu güpegündüz yandı. Büyük zarar var. Sabotaj olasılığı üzerinde
duruluyor.
|
|
16 Aralık 1972
|
Alarko Holding kuruldu. Bir portföy yönetimi olan
Alarko Holding'in portföyünün tamamını Alarko şirketleri meydana
getirmektedir.
|
|
21 Aralık 1972
|
Çimsa Çimento Beton Sanayi kuruldu. Sabancı
kuruluşlarından birisi olan Çimsa'da gri ve beyaz çimento ve hazır
beton üretimi yapılıyor.
|
|
29 Aralık 1972
|
Enka Holding kuruldu. Taahhüt, mühendislik, sanayi,
ticaret ve bankacılık alanlarında faaliyetleri olan Enka, bu
kuruluşlarına mali yatırımlarla ilgili çatı oluşturarak Enka Holding'i
kurdu.
|
|
31 Aralık 1972
|
İstanbul Çamlıca'daki antenin devreye girmesiyle
televizyon ilk kez saat 11.00-24.00 arasında sürekli yayın yaptı. 1972
Toptan eşya fiyatları endeksi DİE 15.5,
Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı 18.00 Tüketici fiyatları endeksi DİE
12.9, Hazine Dış Ticaret Müsteşarlığı 15.5
|
|
1 Ocak 1973
|
Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı'nın uygulanmasına
başlandı. Bu programa göre kalkınma hızı yüzde 7.9 olarak saptandı.
Yapılacak toplam yatırım miktarı 291 milyar lirayı buluyor. -1972
ithalatımızın 1.5 milyon dolar, ihracatımızın ise 885 milyon dolar
olduğu açıklandı. İhracatımızın 103 milyonluk bölümü Amerika'ya
yapıldı.
|
|
3 Ocak 1973
|
TCDD'nin geçen yıl 780 milyon, Denizcilik
Bankası'nın ise 160 milyon lira zarar ettiği açıklandı. Buna karşılık
PTT 261 milyon, THY 38 milyon lira kâr etti.
|
|
5 Ocak 1973
|
Bankaların ikramiye olarak apartman dairesi
vermeleri yasaklandı. Bunun yanı sıra bir kura numarasına verilebilecek
en yüksek ikramiye 100 bin lirayı aşmayacak.
|
|
5 Ocak 1973
|
Ege Gübre Sanayi kuruldu. İzmirli işadamlarının
kurulduğu şirket kompoze gübre üretiyor.
|
|
8 Ocak 1973
|
İşçilere verilmekte olan mesken kredisinin tutarı 60
bin liradan 75 bin liraya çıkarıldı.
|
|
10 Ocak 1973
|
Akkoza Mensucat San. ve Tic. A.Ş. kuruldu.
Gaziantep'in çok ortaklı ilk şirketleri arasında yer alan şirket
akrilik iplik üretimi ve ihracatı gerçekleştiriyor.
|
|
11 Ocak 1973
|
İstanbul Demir Döküm Fabrikası'nda 99 gündür devam
eden grev anlaşmayla sona erdi.
|
|
19 Ocak 1973
|
Türkiye'nin dış borçlarının, 1972 Kasım'ında 34
milyar lirayı bulduğu açıklandı. Bunun 12 milyar lirasını borç faizleri
oluşturuyor.
|
|
21 Ocak 1973
|
Yabancı petrol şirketlerinin 14 yıldan beri elinde
tuttuğu ve "Burada petrol yok" dediği Diyarbakır'ın Sarıca
kesiminde arama yapan TPAO, 1850 metrede verimli ve yüksek kaliteli bir
petrol yatağı buldu. -İstanbul gazetelerinin fiyatı 1 liraya çıktı.
-Milli Selamet Partisi Genel Başkanlığı'na Süleyman Arif Emre seçildi.
|
|
23 Ocak 1973
|
Kalorifer yakıtı fuel-oil fiyatlarına litrede 2-3
kuruş zam yapıldı.
|
|
25 Ocak 1973
|
TBMM'de sıkıyönetimin 9 ilde iki ay daha uzatılması,
Sakarya ve Zonguldak'ta kaldırılması kabul edildi. -Türkiye'nin en büyük
sosyal güvenlik örgütü olan Emekli Sandığı'nda iştirakçi sayısı 825
bine, maaş alanların sayısı 325 bine çıktı.
|
|
29 Ocak 1973
|
Maktu gümrük vergisi yeniden belirlendi.
Yurtdışından getirilecek televizyonlardan 1700-2000, radyolardan
100-375, pikaplardan ise 500-750 lira gümrük vergisi alınacak.
|
|
5 Şubat 1973
|
Bak Ambalaj İzmir'de kuruldu. Bakioğlu Holding
bünyesinde ambalaj üretimi yapan firma bu yıl halka açıldı.
|
|
7 Şubat 1973
|
TOFAŞ Fabrikası, günlük otomobil üretimini 85'ten
110'a çıkardı. Halk tipi küçük araba (Murat 126) yapımı için
çalışmalara başlandı.
|
|
12 Şubat 1973
|
Bankaların alıp verecekleri faiz oranlarına ilişkin
kararname Resmi Gazete'de yayınlandı. Buna göre bankalar daha az faiz
verecek.
|
|
14 Şubat 1973
|
ABD Dolar değerini yüzde 10 oranında düşürünce, Türk
parası doların yeni değerine göre ayarlandı. 1 dolar 14 lira.
|
|
16 Şubat 1973
|
Anayasa Mahkemesi, "İşçilerin borçlanma yoluyla
emekli olmasına imkan veren" kanun maddesini hukuk devletine ve
eşitlik ilkesine aykırı bularak iptal etti. -Rauf Denktaş, Kıbrıs
Cumhurbaşkanı yardımcılığına seçildi.
|
|
17 Şubat 1973
|
Danıştay Dava Daireleri Genel Kurulu, Kat Mülkiyeti
Kanunu'nun yürürlüğe girmesinden önce yapılan ve oturmaya elverişli
olan bodrum katlarının mesken olarak kullanılabileceğine karar verdi.
|
|
23 Şubat 1973
|
Külçe altın fiyatı iki saat içinde 10 bin lira
arttı. Cumhuriyet altını 300, Reşat 470, Aziz 330 liraya çıktı. Bir
gram altın 50 liraya satılıyor.
|
|
28 Şubat 1973
|
Cumhuriyetçi Parti, MGP ile birleşmek için
kurucuları tarafından şartlı olarak feshedildi.
|
|
1 Mart 1973
|
Yeni Cumhurbaşkanlığı seçimi yaklaşırken Sunay,
görüştüğü parti liderliğinden aday istedi.
|
|
3 Mart 1973
|
Federal Almanya Çalışma Müdürlüğü'nden yapılan
açıklamaya göre, bugüne kadar Almanya'da 2 bin Türk işçisi, Türkiye
Cumhuriyeti uyruğundan çıkıp, Alman yurttaşı oldu. -Milliyetçi Güven
Partisi ile Cumhuriyetçi Parti birleşti. Bunlara bazı bağımsızların
katılmasıyla "Cumhuriyetçi Güven Partisi" kurulmuş oldu.
|
|
5 Mart 1973
|
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Faruk Gürler, kendi
isteğiyle emekliye ayrıldı. Bir gün sonra da Cumhurbaşkanı Sunay
tarafından, Mehmet İzmen'den boşalan kontenjan senatörlüğüne aday
olacak.
|
|
10 Mart 1973
|
Ege Biracılık A.Ş kuruldu. Afyon'daki fabrikasında
malt içecek bira üretiyor.
|
|
21 Mart 1973
|
Türk parasının marka göre değeri yeniden ayarlandı.
1 mark 500 kuruşa alınıp, 515 kuruşa satılacak.
|
|
23 Mart 1973
|
Söğüt Seramik A.Ş. kuruldu. Bilecik'te seramik ve
seramik ürünleri üreten firma yurtdışına da ihracat yapıyor.
|
|
26 Mart 1973
|
İstanbul'da iki kıta birleşti. Boğaz Köprüsü'nün 57.
ünitesinin de yerine konulmasıyla şehrin Asya ve Avrupa yakaları
birbirine bağlandı. Ünitelerin yerine konulması işlemine 7 Aralık 1972
günü başlanmıştı.
|
|
4 Nisan 1973
|
600 kw gücündeki Ortadalga Antalya Bölge Radyosu
yayına başladı.
|
|
5 Nisan 1973
|
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi kuruldu. Üniversite
öğretime 9 Şubat 1974'te geçecektir. -Bağ-Kur'a bugüne kadar 736 bin
kişinin üye olduğu açıklandı. Toplam prim miktarı 290 milyon lirayı
geçti.
|
