27 Mayıs 1960
|
27 Mayıs İhtilali. Türk Silahlı Kuvvetleri kansız
bir şekilde yönetime elkoydu.
|
12 Haziran 1960
|
TBMM feshedildi. Milli Birlik Komitesi, TBMM'nin tüm
hak, yetki ve görevlerini üzerine aldı.
|
14 Haziran 1960
|
Yurttaki tüm Sanayi ve Ticaret Odaları feshedildi.
|
1 Temmuz 1960
|
Nizip-Kargamış demiryolu ulaşıma açıldı.
|
12 Temmuz 1960
|
Eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın "Vatana
İhanet" suçu işlediği iddiasıyla Yüce Divan'a verilmesi
kararlaştırıldı.
|
15 Ağustos 1960
|
Bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu.
|
27 Eylül 1960
|
Türkiye ile Amerika arasında kredi antlaşması
imzalandı.
|
30 Eylül 1960
|
Devlet Planlama Teşkilatı'nın kurulmasına ilişkin 91
Sayılı Kanun kabul edildi.
|
23 Ekim 1960
|
Türkiye'de yedinci genel nüfus sayımı yapıldı. 27
milyon 754 bin 820 kişiyiz.
|
22 Kasım 1960
|
Türk Standartları Enstitüsü'nün kuruluşuna ilişkin
kanun kabul edildi.
|
13 Aralık 1960
|
Devlet Personel Dairesi'nin kurulmasına ilişkin
kanun kabul edildi.
|
14 Aralık 1960
|
Türkiye 18 Batılı ülke ile "İktisadi İşbirliği
ve Kalkınma Antlaşması" imzaladı.
|
3 Ocak 1961
|
"Ordu Yardımlaşma Kurumu" (OYAK) Kuruluş
Kanunu kabul edildi.
|
4 Ocak 1961
|
Milli Birlik Komitesi, zirai kazançlardan vergi
alınmasını kabul etti. Gelir vergisinde yapılan değişiklikle vergiden
muaf olan esnaf sayısı azaltıldı, az kazançlardan alınan vergi oranı
indirildi. Yıllık kazançları 100 bin liradan aşağı olan çiftçilerin
kazançları götürü gider esasına, 100 bin veya daha fazla olan
çiftçilerin vergileri kazanç nispetine bağlandı. Yeni kota ile yerli
sanayi korunuyor. İlan edilen ilk altı aylık kotaya göre Türkiye'de
imal edilen mallar liberasyon yolu ile getirilmeyecek. İlk 6 aylık
programa göre 270 milyon dolarlık ithalat yapılacak. Kahve için de 800
bin dolar konuldu.
|
5 Ocak 1961
|
"Tasarruf Bonoları" çıkarılmasına ilişkin
yasa kabul edildi.
|
6 Ocak 1961
|
"Kurucu Meclis" Ankara'da açıldı.
Diyarbakır'ın 43 kilometre kuzeydoğusunda açılan petrol araştırma
kuyusunda 1757'nci metrede 38.9 gravitide petrol bulundu. Bulunan
petrolün Amerikan petrolleri kalitesinde olduğu, yüzde birden az oranda
kükürt ihtiva ettiği saptandı. Sümerbank çeşitli mamüllerinde yüzde 3
ile 18 oranında indirim yaptı.
|
9 Ocak 1961
|
Amerika Ereğli Demir Çelik Tesisleri'ne 130 milyon
dolar kredi için anlaşma imzaladı."Basın İlân Kurumu" Kuruluş
Kanunu kabul edildi.
|
10 Ocak 1961
|
Milli Birlik Komitesi'nin kabul ettiği yasa ile
arazi ve bina vergileri artırıldı. Bina vergisinde zam oranı 2.6 katını,
arazilerde ise 10 katını buluyor.
|
14 Ocak 1961
|
Ticaret Bakanlığı yayınladığı tebliğle kamyon,
motosiklet, bisiklet, piyano, fotoğraf ve sinema makinelerine ait
kotaları iptal etti. 6 ton ve daha yukarı yük taşıyan kamyon ithali
serbest bırakıldı.
|
15 Ocak 1961
|
Yerli otomobil yapmak için 9 şirket birleşti.
Kurulacak fabrika nakil vasıtası ve motordan başka buzdolabı da imal
edecek. Memleketimizin 9 tanınmış makine imal müessesi birleşerek
"Halk tipi otomobil, Türk malı kamyon, traktör ve her türlü makine
imali" için harekete geçtiler. "Türkiye Makina motorlu vasıta
ve yardımcı birliği" adı altında faaliyete geçen şirket 102 milyon
lira sermayeli.
|
16 Ocak 1961
|
Amerika Türkiye'ye 43 milyon dolar yardımda bulundu.
Bu para 1961 yılı ithalat programı içinde kullanılacak. 27 Mayıs'tan
beri yapılan yardım tutarı ise 279 milyon doları buldu.
|
17 Ocak 1961
|
1 Mart tarihinden itibaren 500 lirayı aşan
ödemelerde "Yatırım Finansman Fonu" için yüzde 3'ü geçmeyen
bir kesinti yapılacak. Kesinti karşılığı mükellefe tasarruf bonosu
verilecek.
|
18 Ocak 1961
|
Sağlık Bakanlığı, ithal ilaçların fiyatlarında yüzde
23, yerli ilaçlarda yüzde 5 oranında indirim yaptı.
|
23 Ocak 1961
|
1961 yılı bütçesi 8 milyar 665 milyon lira olarak
bağlandı. Yatırımlara geçen yıldan yüzde 20 fazlası ile 2 milyar 700
milyon lira tahsis edildi.
|
11 Şubat 1961
|
Adalet Partisi kuruldu.
|
17 Şubat 1961
|
Türk ve Alman İş ve İşçi Bulma Kurumları arasında
her yıl Almanya'ya çeşitli iş kollarında çalıştırılmak üzere 2-3 bin
Türk işçisi gönderilmesi konusunda anlaşmaya varıldı. 105 kişilik ilk
Türk işçi kafilesi Almanya'da bir inşaat firması tarafından angaje
edildi.
|
28 Şubat 1961
|
Milletlerararası İşbirliği Antlaşması (ICA), Türkiye
için 90 milyon lirayı daha serbest bıraktı. Bu para ile Kütahya'da inşa
halinde bulunan yeni suni gübre fabrikası tamamlanacak, demiryollarının
bakım ve onarımı yapılacak. ICA tarafından serbest bırakılan paranın
miktarı bir yıl içinde 217 milyar lirayı buldu.
|
3 Mart 1961
|
1960 yılı dış ticaret açığı 146 milyon 500 bin dolar
olarak açıklandı. Geçen yıl içinde 468 milyon dolarlık ithalata
karşılık 321 milyon 500 bin dolarlık ihracat yapıldı.
|
5 Mart 1961
|
Sağlık Bakanlığı yerli ilaç fiyatlarında yüzde 10
oranında ikinci bir indirim yaptı.
|
21 Mart 1961
|
Gümrük ve Tekel Bakanlığı yolcu beraberinde
getirilecek bir pikap, gramofon ve kürkten vergi alınmayacağını
açıkladı.
|
28 Mart 1961
|
Hazırlanan yeni Anayasa halkoyuna (Referandum)
sunulacak. Buna ilişkin yasa kabul edildi.
|
31 Mart 1961
|
(1 Nisan 1961) itibaren ülkemize gelen uçak
yolcularından onar lira "Ayakbastı parası" alınacak. Resmi
görevliler bu ücretten muaf tutulacak.
|
3 Nisan 1961
|
10 bin TEKEL işçisi ücret baremlerinin yapılan
zamlar oranında ayarlanmaması nedeniyle "İş İhtilafı"
çıkardı.
|
13 Nisan 1961
|
TEKEL Türkiye'nin ilk naneli sigarasını üretme
hazırlıklarına başladı. "Çamlıca" adı verilen sigara 150
kuruştan satılacak. Kurtalan ilçesinin Magrip köyünde petrol bulundu.
1350 metre derinlikte bulunan petrolün Raman petrolüne eşdeğer olduğu
bildirildi.
|
17 Nisan 1961
|
İşçiye "Şartlı grev hakkı" veren
Anayasa'nın 46. maddesi Temsilciler Meclisi'nde kabul edildi.
İşverenlere lokavt hakkı verilmesi hususunda anayasaya bir madde eklenmesini
isteyen temsilcilerin önerisi ise reddedildi.
|
18 Nisan 1961
|
Amerika 1 milyar liralık yeni bir yardımda bulundu.
1 milyarın 500 milyonu savunma, 200 milyonu iktisadi teşekküller, kalan
kısmı da ihracatçı, ziraatçı ve hususi teşebbüs kullanacak.
|
27 Nisan 1961
|
Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında demiryolu
nakliyatına ilişkin anlaşma imzalandı.
|
16 Mayıs 1961
|
Banka kredi faizleri yüzde 1.5 oranında indirildi.
Şimdiye kadar yüzde 12 olan kredi faizleri bugünden itibaren yüzde 10.5
olacak. Banka kredileri üzerindeki sınırlandırmalar da kaldırıldı ve
Merkez Bankası reeskont faizlerinde önemli ölçüde indirim yapıldı.
|
19 Mayıs 1961
|
Samsun Liman ve Tesisleri işletmeye açıldı.
|
25 Mayıs 1961
|
Kurucu Meclis yeni Anayasa'yı kabul etti.
|
30 Mayıs 1961
|
DP iktidarı döneminde yabancı bankalara rehin edilen
altınlarımızdan kurtarılan ilk parti yurda getirildi. THY'nin Seç Uçağı
ile Londra'dan getirilen altının 4 ton olduğu öğrenildi. Merkez Bankası
altınlar için Bank Of England'a 40 milyon lira ödedi. Altınların
1955-56 yılları arasında rehin edildiği öğrenildi.
|
2 Haziran 1961
|
Almanya'nın Türkiye'ye vereceği 200 milyon mark
tutarındaki kredi ile ilgili anlaşma imzalandı. 4 taksitte verilecek
kredi 20 yıl vadeli ve yüzde 2-6.5 faizli. Kredi yatırımlarda
kullanılmak üzere nakdi olarak Merkez Bankası'na verilecek.
|
15 Haziran 1961
|
Yurtdışına çıkışlar Bakanlar Kurulu kararıyla
bugünden itibaren serbest bırakıldı.
|
20 Haziran 1961
|
Türkiye'nin ilk naneli (Mentollü) sigarası
"Çamlıca" piyasaya çıkarıldı.
|
21 Haziran 1961
|
Bina ve arazi vergilerine zam kanunu kabul edildi.
Arazi vergisi 4 kat, arsa vergisi 9 kat artırıldı.
|
22 Haziran 1961
|
Tütün işçilerinin üreticilerine yüzde 10 oranında
zam yapıldı. İşçiler ücretlerine zam yapılmadığı için bir süre önce iş
ihtilafı çıkarmışlardı.
|
23 Haziran 1961
|
Ankara'dan Almanya'ya ilk işçi kafilesi gönderildi.
Özel bir uçakla 93 maden işçisi gitti. Bugün de 60 işçi sevk edilecek.
|
5 Temmuz 1961
|
Rehinden kurtarılan 4.5 ton altın daha uçakla
İngiltere'den Ankara'ya getirildi. İngiltere'nin elinde halen 2 ton
altınımız bulunuyor. Rehindeki toplam 85 ton altının büyük bölümünün
Amerika ve Fransa'da olduğu öğrenildi.
|
9 Temmuz 1961
|
Cumhuriyet tarihinin ilk halk oylamasında Türk halkı
yeni Anayasa'ya yüzde 65 çoğunlukla "Evet" dedi.
|
12 Temmuz 1961
|
Demir ve Çelik Endüstrisi için Türkiye ile Amerika
arasında yapılan 129 milyon dolarlık anlaşmanın onayı ile ilgili kanun
tasarısı Kurucu Meclis'te 158 oyla kabul edildi.
|
22 Temmuz 1961
|
Barzani aşiretlerinin baskılarına dayanamayan 800
Türk, Irak sınırını aşarak Türkiye'ye iltica etti. Gelenler Hakkari'nin
Benekli yaylasına yerleştirildi ve kendilerine uçakla yiyecek maddesi
atıldı. Göç daha sonraki günlerde de sürecek.
|
12 Ağustos 1961
|
İstanbul'da 1871 yılından bu yana atlı, sonra
elektrikli (1914) olarak hizmet veren tramvaylar yavaş gidip trafiği
aksattıkları gerekçesiyle ulaşımdan kaldırıldı. Anadolu yakasındaki
tramvaylar ise 1966 yılına kadar çalışmaya devam edecektir.
|
24 Ağustos 1961
|
"İPRAŞ" (İstanbul Petrol Rafinerisi AŞ)
törenle üretime başladı. Şirketin yüzde 51 hissesi Türkiye Petrolleri
Anonim Ortaklığı'na yüzde 49'u ise ABD Şirketi Caltex'e ait.
|
1 Eylül 1961
|
Goodyear kuruldu. İzmit'teki fabrikasında oto
lastiği üreten dünyaca ünlü firma önemli miktarda ihracat
gerçekleştiriyor. Kuruluş dış ve iç lastik üretiyor.
|
3 Eylül 1961
|
Türkiye'nin 3 milyar 731 milyon liralık dış borcunun
12 taksitte ve yüzde 3 faizle ödenmesi konusunda yapılan anlaşma ile
ilgili kanun tasarısı dün Kurucu Meclis'te kabul edildi.
|
4 Eylül 1961
|
"Kurucu Meclis" görevini tamamlayarak
dağıldı.
|
15 Eylül 1961
|
Yassıada'da DP'lileri yargılamakta olan Yüksek
Adalet Divanı'nın aldığı kararlar açıklandı. Sanıklardan 15'i idam
cezasına, 31'i müebbet hapse, 408'i de çeşitli hapis cezalarına
çarptırıldı.
|
16 Eylül 1961
|
Yüksek Adalet Divanı tarafından ölüme mahkum edilen
hükümlülerden Fatin Rüştü Zorlu ile Hasan Polatkan haklarındaki karar
İmralı Adası'nda yerine getirildi. Üçüncü idam mahkûmu devrik Başbakan
Adnan Menderes, Yassıada'da intihar girişiminde bulunduysa da
kurtarıldı. Hükmün infazı için iyileşmesi bekleniyor.
|
17 Eylül 1961
|
Eski Başbakan Adnan Menderes İmralı Adası'nda idam
edildi.
|
21 Eylül 1961
|
Tek tip ekmek 90 kuruş olacak. Ticaret Bakanı Mehmet
Baydur, 1 Ekim 1961 tarihinden itibaren Türkiye'nin her yerinde 80
randımanlı tek tip ekmeğin kilosunun 90 kuruşa satılacağını bildirdi.
|
28 Eylül 1961
|
Özel Komisyon maden işçilerinin asgari ücretlerini
yeniden belirledi. Komisyon kararına göre yer üstünde çalışan işçilerin
günlük asgari ücretleri 6 liradan 9 liraya, yeraltında çalışanların
ücretleri ise 6.75 liradan 10 liraya çıkarıldı. Zamdan 37 bin 257 maden
işçisi yararlanıyor.
|
8 Ekim 1961
|
11 sayılı kanun gereğince çıkarılan "Yüzde 6
faizli Hürriyet istikrazı geçici tahvilleri"nin ilk kupon ve itfa
ödemelerine 15 Ekim'de başlanacağı açıklandı.
|
15 Ekim 1961
|
"İstanbul İşveren Sendikaları Birliği" kuruldu.
Bir yıl sonra (1962) adı "Türkiye İşveren Sendikaları
Konfederasyonu" (TİSK) olarak değiştirilecek. 27 Mayıs
ihtilalinden sonra ilk milletvekili seçimleri yapıldı.
|
26 Ekim 1961
|
Türkiye'nin dördüncü Cumhurbaşkanlığı'na, ihtilal
lideri Cemal Gürsel seçildi.
|
27 Ekim 1961
|
Tügsaş kuruldu. Kütahya'da faaliyet gösteren bir
kamu kuruluşu olarak Türkiye gübre ihtiyacının büyük bölümünü
karşılıyor.
|
2 Kasım 1961
|
Türk-Alman işçi antlaşması imzalandı. İhracatı
geliştirme etüd merkezi kuruldu.
|
10 Kasım 1961
|
Odalardan partilere çağrı Trakya ve Marmara Bölgesi
Ticaret ve Sanayi Odaları ve Borsaları İdare Heyetleri 4. ortak
toplantısından sonra yayınlanan bildiride piyasanın durgunluğa
tahammülü kalmadığı belirtilerek siyasi partiler iktisadi işbirliğine
çağrıldı. Yeni hükümeti kurma görevi İsmet İnönü'ye verildi.
|
13 Kasım 1961
|
Marmarabirlik Bursa'da kuruldu. Marmara bölgesindeki
zeytin üreticilerinin ürünlerini alarak işleyen birlik kooperatif
olarak faaliyet gösteriyor. Zeytinyağı ve türevlerini üretiyor.
|
20 Kasım 1961
|
Cumhuriyet tarihinin ilk koalisyon hükümeti,
İnönü'nün deyimiyle "Karma Hükümet", CHP ile AP tarafından
kuruldu.
|
3 Aralık 1961
|
Mersin Petrol Rafinerisi'nde (ATAŞ) üretime
başlandı.
|
4 Aralık 1961
|
Sönmez Pamuklu Sanayi kuruldu. Kuruluş pamuk ipliği,
suni sentetik iplik, örgü kumaş üretiyor.
|
19 Ocak 1962
|
Türk-Amerikan sermayesi ile Adapazarı ve İzmit
yakınlarında iki lastik fabrikası kurulacağı açıklandı. Adapazarı'ndaki
fabrikayı Türk bankaları ve işadamlarıyla "U.S. Rubber
Company" kuracak. "U.S. Royal Lastik A.Ş." adını
taşıyacak fabrikanın yüzde 60 hissesi (4.5 milyon dolar) Amerikan
firmasınca, 4 milyon doları da Türk firmaları tarafından karşılanacak.
Fabrika yılda 250 bin lastik üretecek. İkinci fabrikayı yine bir Türk
Bankası ile Goodyear adlı Amerikan firması kuracak. "Goodyear
Lastikleri AŞ" adını alacak olan fabrikanın üçte iki hissesi
Amerikalılar'a, üçte biri Türkler'e ait. Fabrikanın yapımına Mart
ayında başlanacağı bildirildi.
|
24 Ocak 1962
|
OECD Beşyıllık planların gerektirdiği finansmanın
sağlanması için bir konsorsiyum kurdu. Milletlerarası Para Fonu ile
İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı, Türkiye'nin dış ödemeler
açığı için 83.5 milyon dolar tutarında kredi vermeyi kabul etti. Bu
kredinin 50 milyonunu İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı,
kalanını ise Milletlerarası Para Fonu verecek.
|
28 Ocak 1962
|
Çalışma Bakanı Bülent Ecevit'in başkanlığında
toplanan III. Çalışma Meclisi toplantılarının 13. gününde işçiye grev,
işverene de lokavt hakkının verilmesini oybirliğiyle kabul etti. Kabul
edilen raporda grev yapılamayacak işyerleri de belirlendi.
|
4 Şubat 1962
|
Amerikan Hükümeti, Türkiye'deki karşılık
paralarından 1 milyar 200 milyon lirayı önümüzdeki ay serbest
bırakacak. Paranın 700 milyonu bütçeye verilecek, 400 milyonu da
İktisadi Devlet Teşekkülleri ile özel sektörün ihtiyaçlarında
kullanılacak. Bütçeye tahsis edilecek 700 milyon liranın 550 milyon
lirasının Milli Savunma ihtiyaçlarının karşılanması için kullanılacağı
bildirildi.
|
8 Şubat 1962
|
Turizm Bankası AŞ çalışmalarına başladı.
|
13 Şubat 1962
|
Tukaş Turgutlu Konservecilik kuruldu. Kuruluş salça,
konserve ve turşu üretiyor.
|
22 Şubat 1962
|
Ankara'da Harp Okulu Komutanı Albay Talat Aydemir'in
başlattığı ayaklanma girişimi kısa sürede bastırıldı.
|
24 Şubat 1962
|
Avrupa Para Fonu direktörler meclisi, Türkiye'ye 45
milyon dolarlık kredi açılmasını kabul etti. Bu yardım 1962 yılı dış
ödemeler açığının kapatılması için kullanılacak.
|
20 Mart 1962
|
Türkiye'ye 45 milyon dolarlık yeni kredi açıldı.
Milletlerararası İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı Türkiye'nin
1962 yılı tediye muvazenesi açığını karşılamak üzere Avrupa Para
Sandığı'ndan 45 milyon dolarlık kredi açılmasına karar verdi. Kredinin
ödeme süresi 3 yıl, faizi ise yüzde 3, 3/4.
|
23 Mart 1962
|
Çelik Halat Tel Sanayii kuruldu. Muhtelif çaplarda
tek ve çok demetli halat ve galvaniz tel, lastik tel ve beton teli
üretiminde faaliyet gösteriyor.
|
27 Mart 1962
|
"Goodyear Lastikleri TAŞ" Fabrikası'nın
temeli İzmit'de atıldı.
|
26 Mayıs 1962
|
Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi (ÇNAEM)
açıldı.
|
20 Haziran 1962
|
Türkiye ile Almanya arasında sermaye yatırımlarının
karşılıklı olarak teşvik ve himayesini öngören antlaşma imzalandı.
|
16 Temmuz 1962
|
"Yüksek Planlama Kurulu" kuruldu.
|
17 Temmuz 1962
|
Başbakanlıkta "İktisadi İşbirliği
Komisyonu" kuruldu.
|
23 Temmuz 1962
|
Ticaret Bakanlığı 30 ilde akaryakıt fiyatlarında 35
kuruşla 5 kuruş arasında değişen oranlarda indirim yaptı.
|
31 Temmuz 1962
|
"Türkiye'ye Yardım Konsorsiyumu" kuruldu.
Konsorsiyuma ABD, F. Almanya, Kanada, Fransa, İngiltere, Belçika,
Hollanda, Lüksemburg ve İtalya katıldı.
|
4 Ağustos 1962
|
Başkan Gıda AŞ kuruldu. Fındık üretim ve
pazarlamasını gerçekleştiren Ahmet Başkan'ın sahibi olduğu kuruluş
Giresun'dan tüm dünyaya ihracat yapıyor.
|
23 Ağustos 1962
|
Almanya'ya çalışmaya gitmek için 78 bininci işçi
başvurdu. 1 Ekim 1961'den bu yana Amanya'ya gönderilen işçi sayısı
7565'i buldu.
|
1 Eylül 1962
|
Tasarruf bonolarının Mart-Eylül 1961 dönemine ait
ilk altı aylık faizlerinin ödenmesine bugün bankalarca başlandı.
|
8 Eylül 1962
|
Devlet Planlama Teşkilatı'nın hazırladığı ve Yüksek
Planlama Kurulu'nun kabul ettiği "Birinci Beş Yıllık Kalkınma
Planı" açıklandı.
|
8 Eylül 1962
|
Sifaş Sentetik İplik AŞ Bursa'da kuruldu. Nergis
Holding bünyesinde faaliyet gösteren şirket, sentetik iplik üretimi
gerçekleştiriyor.
|
11 Eylül 1962
|
Bakanlar Kurulu banka ikramiyelerini ve hediyelerini
sınırladı. Karara göre kur'a başına düşen ikramiye miktarı 100 bin
lirayı aşmayacak. Şube açılışlarında hediye verilemeyecek. Dağıtılacak
ikramiye ve eşyalar "Bankacılığın vekar ve itibarını zedelemeyecek
nitelikte" olacak. Bankaların yılbaşı dışında takvim dağıtmaları
da yasaklandı.
|
22 Eylül 1962
|
Türkiye'nin yıllık kok üretimini yüzde 50 oranında
artıracak olan "Karabük Kok Fabrikası" Sanayi Bakanı Fethi
Çelikbaş tarafından törenle açıldı.
|
25 Eylül 1962
|
Avrupa Ortak Pazarı memleketlerinin Bakanlar Kurulu,
Türkiye'ye Avrupa İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) çerçevesi
içinde 300 milyon dolar yardım edilmesine karar verdi. Yardımın altı
devlet arasında taksim şekli Ekim'de belli olacak.
|
19 Ekim 1962
|
Ankara ve civarında yetiştirilecek pancarı işleyecek
olan "Ankara Şeker Fabrikası" törenle açıldı. "Türk
Traktör Fabrikası" dökümhane tesislerinin temeli atıldı.
"Milli Güvenlik Kurulu"nun kuruluşuna ilişkin yasa kabul
edildi.
|
25 Ekim 1962
|
Amerika Milletlerarası Kalkındırma Teşkilatı (AID)
ülkemizin elektrik kapasitesini artırmak için 40 yıl vade ile 31 milyon
399 bin dolar kredi vermeyi kararlaştırdı. İlk on yıl içinde ödeme
yapılmayacak, ancak yüzde 0.75 masraf tahakkuk ettirilecek. Kredi ile elektrik
santralleri takviye edilecek.
|
10 Kasım 1962
|
Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları kırma, eleme ve
sinter tesisi hizmete girdi.
|
21 Kasım 1962
|
TBMM Kalkınma Planını 219 oyla kabul etti.
|
6 Aralık 1962
|
Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları 3. Kok Fabrikası
hizmete girdi.
|
10 Aralık 1962
|
Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları 3. Yüksek Fırını
hizmete girdi.
|
19 Aralık 1962
|
"Milli Güvenlik Kurulu" ilk toplantısını
yaptı.
|
2 Ocak 1963
|
İzmit'teki Goodyear Lastik Fabrikası'nda ilk
otomobil lastiği üretildi.
|
28 Ocak 1963
|
KAVEL Kablo Fabrikası'nda 173 işçi greve başladı.
|
15 Şubat 1963
|
Türkiye'ye yardım konsorsiyumu ile yapılan
görüşmelerde 1963 yılı programında yapılacak yardım miktarı tespit
edildi 221.5 milyon dolar.
|
18 Şubat 1962
|
Yeni "Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri
Kanunu" yürürlüğe girdi. Sanayi mallarına "Türk Malı"
işaretinin konulması için 15 Şubat'a kadar tanınan süre 15 Mayıs'a
kadar uzatıldı.
|
19 Şubat 1963
|
Ordu mensuplarının tüketim malları ihtiyacını
kaliteli ve uygun fiyatla karşılamak amacıyla ilk kurulan "Ordu
Pazarı" Ankara'da açıldı.
|
22 Şubat 1963
|
Amerika, bugün imzalanan anlaşma ile Türkiye'ye 203
milyon lira hibe etti. Bunun 150 milyon lirası 1962 bütçe açığı, 53
milyon lirası da İktisadi Devlet Teşekkülleri 1962 yılı için
kullanılacak. Yardım Amerika'nın Türkiye'ye sattığı zirai maddeler
bedeli olan "Karşılık Paralar Fonu"ndan temin edildi.
|
28 Şubat 1963
|
193 sayılı Gelir Vergisi Yasası'nın bazı maddelerini
değiştiren 202 sayılı yasa yürürlüğe girdi. Buna göre 20 bin zirai
işletme vergiye tabi olurken gelir vergisi dilimleri ilk 2500 lira için
yüzde 10, 285 bin lira için yüzde 68 olarak kademeli şekilde
belirlendi. Yılda bin lirayı aşmayan gayrimenkul iradları vergi dışı bırakıldı.
|
1 Mart 1963
|
Sigara, içki ve akaryakıta yapılan zamlar yürürlüğe
girdi.
|
3 Mart 1963
|
İstanbul'da "Kavel Kablo Fabrikası"nda 34
gündür devam eden grev sabah saat 6.30'da imzalanan anlaşma ile sona
erdi.
|
5 Mart 1963
|
Akbank "Elektronik Hesap Merkezi" (EHM)
faaliyete geçti.
|
11 Nisan 1963
|
TZDK Adapazarı Traktör Fabrikası kuruldu. Türk
çiftçisine destek olmak amacıyla Türkiye Zirai Donatım Kurumu
tarafından traktör üretimi için kuruldu.
|
26 Nisan 1963
|
Millet Meclisi'nin birleşiminde 3.5 saat süren
görüşmelerden sonra "Toplu Sözleşme, Grev ve Lokavt Kanunu"
tasarısı 5 çekimser, 1 red oyuna karşılık kabul edildi.
|
30 Nisan 1963
|
"Türkiye Süt Endüstrisi" kuruluş kanunu
kabul edildi. Kuruluş sermayesi 75 milyon lira.
|
3 Mayıs 1963
|
Almanya 1963 programı uygulaması için Türkiye'ye 30
milyon dolar yardımda bulunacağını açıkladı. Yardım yüzde 3.5 faizli
olacak.
|
21 Mayıs 1963
|
Emekli Albay Talat Aydemir ve arkadaşları ikinci kez
ihtilal girişimlerinde bulundu. Ankara Radyosu'nu elegeçiren isyancı
subaylar, bulundukları yerin tanklarla sarılması sonucu teslim oldular.
|
19 Haziran 1963
|
Türkiye hayat pahalılığında dünya ikincisi
|
|
|
25 Haziran 1963
|
Ortak Pazar'la ortaklık antlaşması parafedildi.
|
2 Temmuz 1963
|
Turizm ve Tanıtma Bakanlığı Kanunu TBMM'de kabul
edildi.
|
15 Temmuz 1963
|
"Sendikalar, Toplu İş Sözleşmesi, grev ve
lokavt" tasarısı kanunlaştı.
|
17 Temmuz 1963
|
Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun
(TÜBİTAK) kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.
|
24 Temmuz 1963
|
Toplu Sözleşme Grev ve Lokavt Kanunu yürürlüğe
girdi. İlk İşçi Bayramı kutlandı. Devlet İstatistik Enstitüsü'nün 16
ülkeyi baz alarak hazırladığı uluslararası geçinme indeksinde Türkiye
ikinci sırada yeralıyor. 1958 yılı fiyatları 100 olarak hazırlanan
indekste Brezilya 426 puanla ilk sırada. Türkiye 144 puanla ikinci.
Türkiye'yi 133 puanla Yugoslavya izliyor. Bu rakamlar ABD'de 105,
İsviçre'de 108.
|
23 Ağustos 1963
|
Almanya Türkiye'ye 18 yılda ödenmek üzere 40 milyon
dolar kredi açtı. Yüzde 3 faizli kredi ile ilgili anlaşma Bonn'da
imzalandı.
|
5 Eylül 1963
|
Mamak Askeri Mahkemesi'nde yargılanan 20/21 Mayıs
ihtilal girişimi sanıklarından aralarında Talat Aydemir'in de bulunduğu
7'si ölüm cezasına 29'u da müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
|
12 Eylül 1963
|
"Ortak Pazar Antlaşması" imzalandı.
|
17 Eylül 1963
|
Kastamonu Şeker Fabrikası kuruldu. Şeker üretiminde
önemli bir paya sahip olan Kastamonu Şeker, pancar işleyerek şeker
üretiyor.
|
31 Ekim 1963
|
21 Mayıs ihtilal girişimcilerinden 7'sine verilen
ölüm cezalarından dördü onaylandı.
|
7 Kasım 1963
|
"Toplu sözleşme, grev ve lokavt" yasasının
yürürlüğe girmesinden sonra Türkiye'de ilk grev Bursa otobüs işçileri
tarafından başlatıldı.
|
14 Kasım 1963
|
İstanbul'da her türlü grev ve lokavt, Sıkıyönetim
Komutanlığı'nın iznine bağlandı.
|
17 Kasım 1963
|
Kayseri Şeker Fabrikası'nın temeli atıldı.
|
20 Kasım 1963
|
Koç Holding kuruldu. Kuruluş Türkiye'nin ilk sanayi
holdingi olma özelliğini taşıyor. 40 kuruluşta yüzde 1.45 ile yüzde
61.48 arasında değişen hisseleri bulunuyor.
|
30 Kasım 1963
|
Mali Polis Teşkilatı kuruldu.
|
2 Aralık 1963
|
Alarko Sanayi ve Ticaret Şirketi kuruldu. İshak
Alaton ve Üzeyir Garih tarafından kurulan şirket ısıtma soğutma, klima
cihazları, dalgıç pompa, hidrofor, blorür üretmektedir.
|
24 Aralık 1963
|
Ankara'da Büyük Ankara Oteli açıldı.
|
24 Aralık 1963
|
Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) kuruluş yasası
kabul edildi. Kıbrıs'da Enoisçi Rumlar "Kanlı Noel" olarak
tarihe geçen olayları başlattı.
|
25 Aralık 1963
|
Türk savaş uçakları Kıbrıs üzerinde ihtar uçuşu
yaptı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Köyişleri Bakanlığı
kuruldu.
|
8 Ocak 1964
|
Dış ülkelerde çalışmak için başvuranların sayısı 100
bini geçti. Almanya ve Fransa'dan sonra Hollanda da işçi isteğinde
bulundu. Hollanda'ya ilk elde 7 bin işçi gönderilecek. ATAŞ
Rafinerisi'nde 16 günden beri devam eden grev işverenin "Grevden
önceki şartları kabul ederseniz çalışın" şeklindeki sözleri
üzerine gergin bir havaya girdi. Grev uzadığı takdirde Mersin
Bölgesi'nde akaryakıta zam yapılacak.
|
9 Ocak 1964
|
ATAŞ grevi 1 ay süreyle ertelendi. Bakanlar Kurulu
yaptığı toplantıda "Milli güvenliği bozucu" nitelikte gördüğü
grevin bir ay süreyle ertelenmesini kararlaştırdı.
|
12 Ocak 1964
|
Amerika Beş Yıllık Kalkınma Planı içinde,
karayolları için kullanılmak üzere 18.1 milyon dolarlık kredi verdi. 40
yıl vadeli kredi ile çeşitli araçlar alınacak.
|
15 Ocak 1964
|
Aksoylar Tekstil AŞ Nergis Holding'e bağlı olarak
kuruldu. Bursa'da iplik ve kumaş üretimi yapıyor.
|
20 Ocak 1964
|
Türk Siemens Kablo ve Elektronik Sanayii kuruldu.
Kuruluş enerji ve haberleşme kablosu üretiyor.
|
24 Ocak 1964
|
Türk ekonomisinde olumsuz etki yapan ATAŞ grevi
işveren ve sendikanın anlaşmasıyla sona erdi.
|
26 Ocak 1964
|
Amerika, Türkiye'ye yardım konsorsiyum toplantısında
70 milyon dolar yardım taahhüdünde bulundu. 40 yılda ödenecek bu kredi
Türkiye tarafından Amerikan malları ithal etmek için kullanılacak.
|
5 Şubat 1964
|
Dünyanın en büyük bankalarından biri olan "Bank
Of Amerika", Türkiye İş Bankası ile işbirliği yaparak ülkemizde
"Amerikan-Türk Dış Ticaret Bankası" adı altında bir banka
kurmak için girişimde bulundu. Merkezi İstanbul'da olacak olan bankanın
10 milyon liralık sermayesinin yüzde 25'ini Bank Of Amerika, yüzde
75'ini Türkiye İş Bankası karşılıyor. Bankanın iki ay içinde faaliyete
geçmesi planlandı.
|
12 Şubat 1964
|
Fransa ile geçen yıldan beri devam eden anlaşmazlık
çözüldü ve 25 milyon dolarlık yardım anlaşması imzalandı. 1963 yılından
kalan yardımın 8.3 milyon doları mali kredi, 16.7 milyon dolarlık kısmı
ise malzeme kredisi olarak kullanılacak.
|
13 Şubat 1964
|
Karabük Demir Çelik Fabrikaları Düo Profil
Haddehanesi hizmete girdi.
|
15 Şubat 1964
|
Kıbrıs sorununu çözümlemek üzere Londra'da bir araya
gelen Türkiye, Yunanistan ve İngiltere çözüm anlaşmasına varamayınca
konferans sonuçsuz dağıldı. İngiltere, sorunun çözümü için Birleşmiş
Milletler'e başvurdu. Bu arada Kıbrıs'da kanlı olaylar artarak sürüyor.
|
24 Şubat 1964
|
Koç Holding'in ilk genel kurul toplantısı
İstanbul'da yapıldı.
|
27 Şubat 1964
|
Coca-Cola, dünya üzerindeki 1109'uncu fabrikasını
İstanbul'da açıyor. Tamamen yerli yatırımla kurulan şirketin 5.5 milyon
lira olan sermayesi diğer yatırım giderleriyle birlikte 14 milyon
lirayı buluyor. Coca-Cola firması, Türkiye'deki şirketten patent hakkı almayacak,
buraya sadece hammadde ihraç edecek.
|
4 Mart 1964
|
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Kıbrıs'ta üç
ay süre ile görev yapacak Uluslararası Barış Gücü gönderilmesine karar
verdi.
|
12 Mart 1964
|
Devlet Yatırım Bankası Kanunu TBMM'de kabul edildi.
|
10 Nisan 1964
|
Karasularımız 12 mile çıkarıldı. Yunan uyruklu 300
Rumun memleketimizde kanunen yapmaları yasak olan işlerini 15 gün
içinde tasfiye etmeleri istendi. 30 Yunanlı işadamı da bir hafta içinde
sınırdışı edilecek.
|
27 Nisan 1964
|
İkinci Çubuk Barajı hizmete girdi. Ankara'nın içme
suyunda yüzde 40'lık artış sağlandı.
|
3 Mayıs 1964
|
Harşit Çayı üzerinde kurulacak olan hidroelektrik
santralının temeli atıldı. Türk-İsveç işbirliğiyle kurulacak olan
santral 65 milyon liraya malolacak.
|
5 Mayıs 1964
|
Türk Dış Ticaret Bankası kuruldu. 31 şubeli olan
kuruluş orta boy bir banka olarak faaliyetini sürdürüyor.
|
15 Mayıs 1964
|
50 bin Türk işçisinin çalıştığı Batı Almanya ile
ülkemiz arasında işçilerin sosyal güvenliğiyle ilgili yeni bir anlaşma
imzalandı. Anlaşmaya göre işçiler sigortalı olacak ve çocuk zammı
alacak. Aileleri de hastalık sigortasından yararlanacak.
|
25 Mayıs 1964
|
Gümrük tarifelerini değiştiren kanun yürürlüğe
girdi. Gümrük tarife cetvellerinde değişiklik yapılarak 1100 kalem
eşyanın vergisi yüzde 30-50 oranında artırıldı.
|
25 Haziran 1964
|
Türkiye'ye yardım konsorsiyumu bu yıl 149 milyon
dolar kredi vermeyi kabul etti. Millet Meclisi "Vergilerin
Açıklanmasını" öngören kanun tasarısını kabul etti. Kanun
yürürlüğe girdikten sonra mükelleflerin ödediği vergiler açıklanacak.
|
2 Temmuz 1964
|
Damga Vergisi ve Harçlar Kanunu TBMM'de kabul
edildi.
|
14 Temmuz 1964
|
Türkiye Uluslararası Kalkınma Birliği Kredi
Antlaşmasına katıldı.
|
17 Temmuz 1964
|
Sosyal Sigortalar ve Esnaf ve Sanatkârlar Kanunu
TBMM'de kabul edildi.
|
18 Temmuz 1964
|
10 gündür süren Batman Petrol Rafinerisi işçileri
grevi Bakanlar Kurulu ve Türk-İş'in aracılığıyla sona erdi. Türkiye ile
Belçika arasında işgücü anlaşması imzalandı. Türkiye ile Amerika
arasında "Pamuklu ihracatına ilişkin" anlaşma imzalandı.
|
22 Temmuz 1964
|
Türkiye, İran, Pakistan arasında kalkınma için
Bölgesel İşbirliği Örgütü (RCD) kuruldu.
|
26 Temmuz 1964
|
Montaj ve işletmesi tamamen Türk personel tarafİndan
yapılan ve günde 250, yılda 85 bin ton çimento üretecek olan
"Niğde Çimento Fabrikası" açıldı.
|
7 Ağustos 1964
|
Protestolu senetlerin bir defaya mahsus olarak
affedilerek reeskonta tabi tutulması kararlaştırıldı. Merkez Bankası
durumu ilgili bankalara duyurdu.
|
20 Ağustos 1964
|
Ankara'da Türkiye ile Fransa arasında "İnsan
gücünde işbirliği anlaşması" imzalandı. Anlaşma ile ilk etapta 10
bin Türk işçisi kuzeydeki kömür ocaklarında çalışmak üzere Fransa'ya
gidecek.
|
22 Ağustos 1964
|
İş ve İşçi Bulma Kurumu kanalıyla 1961 yılından 1964
yılı Temmuz sonuna kadar çeşitli dış ülkelere 5511'i kadın 80 bin 864
işçi gönderildiği açıklandı.
|
27 Ağustos 1964
|
Yurdumuzda ikamet etmekte olan Yunan uyruklulara
bazı özel ayrıcalıklar tanıyan ve 1930 yılında imzalanan "İkamet,
Ticaret ve Seyrüsefain Anlaşması"nın 16 Eylül tarihinde sona
ermesiyle 5000 Yunan uyruklu sınırdışı edilecek. 6800 kişi ise daha
önce gitmişti.
|
10 Eylül 1964
|
Ereğli Demir Çelik Fabrikaları ünitelerinden Kok
Fabrikası açıldı.
|
16 Eylül 1964
|
1 Ekim tarihinden itibaren 1959 modelden daha eski
model otomobillerin yurda ithali yasaklandı. Bedelsiz ithalat yoluyla
getirilecek araçlardan da yüzde 75 oranında gümrük vergisi alınacak.
|
3 Ekim 1964
|
Yıllık Kalkınma Planı'nın öngördüğü üç limandan biri
olan "Antalya Limanı"nın temeli atıldı. 38 milyon liraya
ihale edilen liman 5 yılda bitirilecek. Liman 9 gemi ile 45 motor
barındırabilecek kapasitede olacak.
|
15 Ekim 1964
|
"Banka Kredilerini Tanzim Komitesi"
bankaların 1965 yılında vereceği tasarruf ikramiyelerini yeni şartlara
bağladı. Bakanlar Kurulu'nda onaylanan kararnameye göre bankaların 1965
yılındaki ikramiye toplamı bankanın tasarruf mevduatının yüzde 5.75'ini
ve her banka için seyyanen kabul edilmiş olan 750 bin liralık sabit
platformu geçemeyecek.
|
20 Ekim 1964
|
Kurumahmutoğlu Şirketler Grubu kuruldu. Grup, Samsun
ve çevresinde sanayiden turizm ve havacılığa kadar birçok alanda
faaliyet gösteriyor.
|
21 Ekim 1964
|
Yurtdışında çalışan işçilerin, yurda döviz olarak
gönderecekleri dövizlere uygulanacak kurlar yeniden belirlendi. 1 Alman
Markı'na 285.75 kuruş, 1 Amerikan Doları'na 1143 kuruş, 1 İsviçre
Frangı'na 261.39 kuruş, 1 Fransız Frangı'na 231.51 kuruş, 1 Hollanda Florini'ne
315.75 kuruş ödenecek.
|
25 Ekim 1964
|
Türkiye'yi İran ve Pakistan'a bağlayacak olan
Muş-Tatvan demiryolu Başbakan İsmet İnönü tarafından törenle açıldı.
|
3 Kasım 1964
|
1964 yılının Ocak-Ekim ayları içinde Almanya'ya
giden 50 bininci işçi, gece Sirkeci Garı'ndan törenle uğurlandı. Son
kafilede 120'si kadın olmak üzere 780 işçi bulunuyor.
|
5 Kasım 1964
|
Çalışma Bakanı Bülent Ecevit, Bonn'da yaptığı basın
toplantısında önümüzdeki 3 yıl içinde 300 bin işçinin daha başta Batı
Almanya olmak üzere muhtelif Batı Avrupa ülkelerine çalışmaya
gideceğini açıkladı.
|
10 Kasım 1964
|
Trabzon Çimento Fabrikası'nın temeli atıldı.
|
14 Kasım 1964
|
Türkiye'de kamu sektörünün takip edeceği konut
politikası ve kamu kuruluşlarının hangi tip konutlara kredi
verebileceği konularını kapsayan kararname yayınlandı. Buna göre halk
tipi konutların yüzölçümü en fazla 63 metrekare olacak. 1 Ocak 1963 ile
13 Kasım 1964 tarihleri arasında konut almak için başvurmuş olanlara
asgari veya orta nitelikli halk konutları yapımı için kredi verilecek.
Orta nitelikteki konutların faydalanma olanı 100 metrekareyi buluyor.
|
17 Kasım 1964
|
Entil Endüstri Eskişehir'de kuruldu. Zeytinoğlu
Holding'e bağlı olarak faaliyetini sürdüren şirket otomotiv sektörüne
döküm parçaları imalatı yapıyor.
|
18 Kasım 1964
|
Yargıtay, aldığı bir içtihad kararı ile kiraları
serbest bıraktı. Kira tespiti için mahkemeye başvurulması halinde
mahkeme evin gerçek değerini tespit ettikten sonra ev sahipleri kiranın
artırılmasını isteyebilecek.
|
22 Kasım 1964
|
Çankaya'da Cumhurbaşkanı Gürsel'in başkanlığında
toplanan parti liderleri rejimin korunması hususunda anlaşmaya vardı.
|
29 Kasım 1964
|
Adalet Partisi Büyük Kongresi'nde Süleyman Demirel
ezici bir farkla genel başkanlığa seçildi.
|
8 Aralık 1964
|
Ortak Pazar ile 175 milyon dolarlık yeni bir kredi
anlaşması imzalandı.
|
29 Aralık 1964
|
Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü ile Türkiye
Demiryolları İşçi Sendikaları Federasyonu arasında beş yıldan beri
süregelen toplu sözleşme anlaşmazlığı 7 saat süren toplantı sonucu
çözümlendi. İşçilere yüzde 25 zam yapılması kararlaştırıldı.
|
7 Ocak 1965
|
Belçika Türkiye'ye 2.4 milyon dolar (21 milyon lira)
kredi vermeyi kabul etti. Ancak bu kredinin yarısının Belçika'dan yapılacak
ithalatla karşılanması şartını koşuyor.
|
8 Ocak 1965
|
DSİ, Keban Barajı Hidroelektrik Santralı inşaatını
ihaleye çıkardı. İlk ünite 1970 yılı sonbaharında tamamlanacak. Tesise
tümüyle 3 milyar 215 milyon liralık yatırım yapılacak.
|
9 Ocak 1965
|
Maliye Bakanlığı otomobil permisi satışını
yasakladı. Alınan karara göre permi kimin adına ise o kişi tarafından
gümrükten çekilecek.
|
14 Ocak 1965
|
1965 yılı ithalatının finansmanında kullanılmak
üzere Amerika'nın Türkiye'ye vermeyi kararlaştırdığı 70 milyon dolarlık
yardımla ilgili anlaşma Ankara'da imzalandı.
|
16 Ocak 1965
|
BEREC Pil Fabrikası'nda 42 gündür süren grev anlaşma
ile sonuçlandı. İşçi ücretlerine birinci yıl için yüzde 10, ikinci yıl
için yüzde 8 zam yapıldı. İşverenin grev nedeniyle zararı 3 milyon
lira.
|
21 Ocak 1965
|
1965 yılının ilk büyük devlet yatırımının ihalesi
SEKA Genel Müdürlüğü'ne yapıldı. Çaycuma'da 270 milyon liraya malolacak
kraft kağıdı fabrikasının yapını Alman Voith firmasına ihale edildi.
Yılda 65 bin ton kraft kağıdı üretecek olan fabrika 1967'de faaliyete
geçecek.
|
21 Ocak 1965
|
Arçelik şirketi kuruldu. Koç Holding'e bağlı olan
kuruluş beyaz eşya üretimi yapıyor.
|
2 Şubat 1965
|
Taşıma olanaklarının artması üzerine akaryakıt
fiyatlarında litre başına 2.5 kuruş indirim yapıldı. İstanbul indirim
dışı tutuldu. Uluslararası Para Fonu (IMF), Türkiye'ye 1 Şubat ile 31
Aralık 1965 tarihleri arasında kullanılmak üzere 21.5 milyon dolar (215
milyon lira) kredi açtı.
|
13 Şubat 1965
|
4 Ocak 1964'den beri işbaşında bulunan İnönü
hükümeti, 1965 bütçesinin TBMM'de reddedilmesi üzerine düştü.
|
20 Şubat 1965
|
Suat Hayri Ürgüplü'nün başkanlığında AP, CKMP, YTP
ve MP'nin katılımıyla oluşan dördüncü koalisyon hükümeti kuruldu. Yeni
hükümette AP Genel Başkanı Süleyman Demirel, başbakan yardımcısı olarak
görev aldı.
|
23 Şubat 1965
|
Eston Eskişehir Beton San. A.Ş. kuruldu.
Eskişehir'deki tesislerinde hazır beton ve prefabrik ünite üretimi
yapan kuruluş Zeytinoğlu Holding bünyesinde.
|
1 Mart 1965
|
Sosyal Sigortalar Kanunu yürürlüğe girdi. Kurumun
ilk şekli 1945 yılında kurulmuş olan işçi sigortaları kurumuydu.
|
3 Mart 1965
|
"Markalar Kanunu" yürürlüğe girdi.
|
12 Mart 1965
|
Kozlu, Karadon, Gelik, Kilimli üretim ocaklarında
işçilerin madene inmeyerek başlattıkları grev kana bulandı. İlgililerin
ocağa inmeleri yolundaki uyarılarını dinlemeyen işçilerle jandarmalar
arasında çıkan çatışmada 2 işçi öldü, 12 işçi ile 12 er çeşitli
yerlerinden yaralandı.
|
13 Mart 1965
|
Kömür üretim bölgesindeki işçiler saat 16:00'da
işbaşı yaptı. Ancak işçilerin çalışmadıkları süreler içinde pompalar
işletilmediğinden ocakları su bastı. Grev süresince Kozlu Kömür
İşletmeleri'ndeki zarar 20 milyon lirayı aştı.
|
17 Mart 1965
|
30 milyon dolarlık hacmi olan Türk-İsrail Ticaret
Antlaşması imzalandı. Karşılıklı olarak 14.5 milyon dolarlık ithalat ve
ihracatı öngören anlaşma ile ticaret geçen yıla göre artırılıyor.
İsrail, Türkiye'ye 1.5 milyon dolarlık yatırım yapacak.
|
18 Mart 1965
|
İzmir'de Durmuş Yaşaroğulları Boya Fabrikası (DYO)
üretime başladı.
|
19 Mart 1965
|
Çeltek Linyit Kömürü ocaklarında grizu patlaması
sonucu 69 işçi öldü.
|
30 Mart 1965
|
İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı Avrupa Para
Anlaşması Para Fonu aracılığıyla Türkiye'ye 70 milyon dolarlık (630
milyon lira) kredi açmaya karar verdi. Kredi önümüzdeki yıllarda
Türkiye'nin dış borçlarının ödenmesini kolaylaştırmakta kullanılacak.
|
1 Nisan 1965
|
"Nüfus Planlaması Kanunu" TBMM'de kabul
edildi. Kanunun uygulanmasına 6 aylık hazırlık döneminden sonra
başlanacak.
|
8 Nisan 1965
|
Milli Prodüktivite Merkezi Kuruluş Kanunu TBMM'de
kabul edildi.
|
22 Nisan 1965
|
Kazlıçeşme'deki 54 deri fabrikasından 49'u 5
işyerinde uygulanan grev nedeniyle lokavt yaptı. Lokavt kararı
nedeniyle 880 işçi işsiz kaldı.
|
2 Mayıs 1965
|
Keban Barajı'nın inşaatı için Türkiye'ye toplam 140
milyon dolar (1 milyar 400 milyon lira) kredi açılması konusunda kesin
antlaşmaya varıldı. Barajın ilk bölümü olan gövde inşaatı önümüzdeki ay
milletlerarası ihaleye çıkarılacak. İhale için şimdiden 38 yabancı
firma başvurdu.
|
4 Mayıs 1965
|
21 ülkeden oluşan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma
Teşkilatı (OECD) sözcüsü, Türkiye'nin bu yıl 5 yıllık kalkınma planının
uygulanmasında kullanması için Batı ülkelerinden 335 milyon dolar kredi
alacağını açıkladı.
|
11 Mayıs 1965
|
"Donanma Cemiyeti" kuruldu.
|
12 Mayıs 1965
|
Kazlıçeşme'de Deri İş Sanayii'nde 5 işyerinde 22
gündür süren grevle buna karşı 54 işyerinde ilan edilmiş olan lokavt
uygulaması sona erdi ve taraflar anlaşmaya vardı. 3 yıl süreli toplu iş
sözleşmesi 1200 işçiyi kapsıyor.
|
15 Mayıs 1965
|
Ereğli Demir Çelik AŞ kuruldu. Zonguldak'ın Ereğli
ilçesinde ERDEMİR adıyla Türkiye yassı çelik üretiminin büyük bir bölümünü
gerçekleştiren ve ihracatta da önemli bir paya sahip olan kuruluş, bu
yıl özelleştirme kapsamına alındı.
|
23 Mayıs 1965
|
CHP Milletvekili Reşit Ülker ve 122 arkadaşının
hazırladığı "Petrol Kanunu'nun bazı maddelerini değiştiren"
kanun teklifinin Meclis'te geçici komisyonda görüşülmesi kabul edildi.
|
24 Mayıs 1965
|
Batı Almanya ile 283 milyon marklık (Yaklaşık 849
milyon lira) yeni bir kredi anlaşması imzaladı. Kredinin 35 milyon
markı Ortak Pazar payı olacak, ilk planda 14 milyon mark ödenecek Keban
Projesi için de 80 milyon mark verilecek.
|
25 Mayıs 1965
|
Türk-İş, yayınladığı bildiri ile petrol ve
madenlerimizin milli menfaatlerimize en uygun şekilde işletilmesinin
temini için gerekli her türlü tedbirin alınmasını istedi.
|
6 Haziran 1965
|
6 Mart'da Meclis'te kabul edilen yeni "İcra ve
İflas Kanunu" bugün yürürlüğe girdi. Yeni yasayla alacaklının
alacağını daha çabuk ve emin bir şekilde almasını sağlayacak hükümler
getirildi, kötü niyetli konkordato tekliflerini önleyici tedbirler alındı.
Konkordato teklifi için azami yüzde 30 ödeme şartı yeni yasayla yüzde
50'ye çıkarıldı.
|
8 Haziran 1965
|
CHP, petrol konusundaki görüşlerini açıkladı: Bundan
böyle Siirt bölgesiyle boşaltılacak bölge ve alanlarda arama ve işletmelerin
devlet eliyle yapılmasını istedi. CHP- milli kuruluş olan TPAO'nun
sekiz arama ruhsatı kaydından kurtarılmasını, sınırsız arama ruhsatı
hakkına sahip olmasını öngörüyor
|
15 Haziran 1965
|
TPAO'nun Siirt'te "Çelikli-3" kuyusunda,
Türkiye'nin en kaliteli petrolünün bulunduğu açıklandı. 38-40 graviteli
petrol 352 metre derinlikte bulundu ve 40 metre yükseğe fışkırdı.
|
23 Haziran 1965
|
"Kat Mülkiyeti Kanunu" kabul edildi.
|
25 Haziran 1965
|
Devlet hastanelerinde hekimlerin bütün gün (Full
Time) çalışmalarını öngören yasa tasarısı kabul edildi.
|
28 Haziran 1965
|
Sümerbank Eskişehir Basma Fabrikası açıldı. 90
milyon liraya malolan fabrikada yılda 24 milyon metre çeşitli pamuklu
dokuma kumaş imal edilecek. Fabrikada 1200 işçi ve 97 idari personel
çalışıyor.
|
30 Haziran 1965
|
Zirai kazançlarda defter tutma mecburiyetini
kaldıran kanun tasarısı kabul edildi. Bundan sonra zirai kazançlardan
götürü vergi alınacak.
|
8 Temmuz 1965
|
Ankara'da "Türk Öğretmenler Sendikası"
(TÖS) kuruldu.
|
13 Temmuz 1965
|
Anayasa Mahkemesi Meclis üyelerinin ödeneklerini
artıran ve bu maksatla 1965 bütçesinin 11'inci bölümüne konulan 40
milyon liralık ödenekle ilgili Meclis kararını Anayasa'nın 82.
maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti. Böylece Meclis üyeleri
ek ödenek alamayacak. Ödenek iptali için AP, CHP ve MP Anayasa
Mahkemesi'nde dava açmışlardı.
|
15 Temmuz 1965
|
Cumhuriyet Senatosu, Mobil'in girişimlerine rağmen
akaryakıttan alınan Hazine hissesinin kaldırılmasına ilişkin kanun
tasarısını kabul etti. Kanunla benzin ve benzerlerinin beher tonundan
alınmakta olan 150 liralık Hazine hissesi kaldırıldı. Ve bu 450 liralık
istihsal vergisine eklenmek suretiyle bu vergi 600 liraya çıkarıldı.
|
21 Temmuz 1965
|
Karabük Demir Çelik Fabrikası "Kontinü çubuk
ince profil ve band haddehanesi" hizmete girdi.
|
27 Temmuz 1965
|
Beş Yıllık Planı çok mükemmel bulan "Türkiye'ye
Yardım Konsorsiyumu" 400 milyon dolarlık yardım yapılmasını
kararlaştırdı. Bu yardımın 200 milyon dolarını Amerika verecek.
|
4 Ağustos 1965
|
Maltepe Sigara Fabrikası için gerekli makineler
sipariş edildi. Amerikan "Machine and Foundry" firması,
Türkiye tütün tekelinden 3 milyon 800 bin dolarlık (38 milyon lira) bir
makine siparişi aldığını açıkladı. Firmanın İtalya'nın Bologna
şubesinde imal edilecek makineler, 1966 yılında teslim edilecek ve
Tekel'in Maltepe'de kurduğu yeni sigara fabrikasında kullanılacak.
|
19 Ağustos 1965
|
Vergi Usul Kanunu'nda yapılan değişiklikle,
Türkiye'de ödenen vergiler ilk kez açıklandı. İşadamı Vehbi Koç vergi
rekortmeni oldu. Koç, kişisel gelir vergisi olarak 15 milyon lira
ödeyecek. İkinci sırada 4 milyon 784 bin lira ile Tarık Koyutürk,
üçüncü sırada 3 milyon 142 bin 050 lira ile Lütfi Doruk yer alıyor.
Toplam 16 işadamı ve 32 şirket milyonun üzerinde vergi ödeyecek.
Şirketlerin Kurum Vergisi'nde ilk sırayı 7 milyon 859 bin lira ile
Arçelik alıyor. Onu 7 milyon 388 bin 661 lira ile Türkiye İş Bankası
izliyor. Meslek sahibi politikacılar arasında Süleyman Demirel
(Müteahhit) 133.265 -TİP Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar (Avukat) 567,
Eski Adalet Bakanı Sedat Çumralı (Avukat) 16 bin 393, CHP Genel Başkanı
İsmet İnönü ise kazanç ve gayrimenkullerin gelirinin karşılığı olarak
129 bin 665 lira vergi ödeyecek.
|
30 Eylül 1965
|
Türkiye ile Batı Almanya arasında 30 Nisan 1964'de
imzalanmış olan sosyal güvenlik antlaşmasının 1 Kasım 1965'de yürürlüğe
gireceği açıklandı. Sözleşmeye göre Almanya'da bulunan 100 binden fazla
Türk işçisi, Alman işçilerin faydalandığı hastalık, analık, ölüm, iş
kazası ve meslek hastalıkları, malulluk, yaşlılık sigortasından aynen
faydalanacak, çocuk zammına hak kazanacak.
|
10 Ekim 1965
|
Milletvekili genel seçimleri yapıldı. AP iktidarda.
|
21 Ekim 1965
|
Londra'da bastırılan ilk 20 liralık banknotlar ocak
ayında tedavüle çıkarılıyor. 60 milyon lira tutarındaki yeni
banknotların bir yüzünde Atatürk portresi, arka yüzünde ise
Anıtkabir'in sembolik bir resmi yeralıyor.
|
23 Ekim 1965
|
Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel Adalet Partisi Genel
Başkanı Süleyman Demirel'i yeni hükümeti kurmakla görevlendirdi.
|
24 Ekim 1965
|
Genel Nüfus Sayımı yapıldı. Ülkemizin nüfusu 31
milyon 391 bin 421 kişi olarak belirlendi. Yüzbini aşan şehirlerin
sayısı 9'dan 14'e çıkarken İstanbul'un nüfusu da ilk kez iki milyonu
aştı ve 1 milyon 852 binden 2 milyon 280 bine çıktı.
|
30 Ekim 1965
|
İzmit'teki İpraş Rafinerisi bugünden itibaren
Türkiye petrollerinin Batman Bölgesi'nde ürettiği Türk ham petrolünü
işlemeye başladı. TPAO Genel Müdürü İhsan Topaloğlu, tesisin iki yıl
içinde tamamen yerli ham petrol işler duruma geleceğini bildirdi.
Böylece yılda 2 milyon dolarlık döviz tasarrufu yapılacak.
|
4 Kasım 1965
|
Türkiye'nin ilk gökdeleni Ankara'da alıcı bekliyor.
Emekli Sandığı'na ait, tümüyle Türk mühendis ve işçileri tarafından
yapılan 23 katlı Kızılay İşhanı 50 milyon liraya maloldu. Handaki
işyerlerinin fiyatları 350 ile 1000 lira arasında değişiyor.
|
10 Kasım 1965
|
"İzocam Ticaret ve Sanayi AŞ" kuruldu.
Kuruluş sermayesi 1 milyon lira olan şirketin ortakları arasında Koç
Holding AŞ, Temel Ticaret AŞ. var.
|
11 Kasım 1965
|
Birinci Demirel Hükümeti TBMM'de 172 ret oyuna
karşılık 252 oyla güven oyu aldı. 10 üye çekimser kaldı.
|
13 Kasım 1965
|
Sovyetlerin ihracat mallarımız karşılığı Türkiye'de
kuracağı tesislerle ilgili ilk çalışmalar tamamlandı. Yedi proje ile
ilgili anlaşma Dışişleri Bakanlığı'nda imzalanan protokolle tespit
edildi. Sovyetlerin yapacağı tesisler arasında Petrol Rafinerisi, lif
levha, asit sülfürik, alüminyum tesisleri de bulunuyor.
|
15 Kasım 1965
|
Emekli Sandığı'nın başkentte 1959 yılından beri
yaptırmakta olduğu 22 katlı gökdelen Ankara Oteli'nin Nisan ayında
işletmeye açılacağı açıklandı. 80 milyon liraya malolan oteli bir
İsviçre firması işletecek.
|
20 Kasım 1965
|
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı İbrahim Deriner
"Ham petrol ithalat fiyatlarında sağlanan yüzde 18.5 indirim 1
Ekim'den beri yürürlüktedir. Bu indirim varil başına 35 sent
tutmaktadır. Fiyatların daha da indirilmesi için temaslara
başlanacaktır" dedi.
|
29 Kasım 1965
|
Türk Petrol Anonim Ortaklığı'nın kurduğu Petro-Kimya
Sanayii'ne Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK) da 50 milyon lira ile ortak
oldu.
|
7 Aralık 1965
|
SSCB ile 80 milyon dolarlık kredi anlaşması
imzalandı.
|
22 Aralık 1965
|
Keban Barajı inşaatı bir Fransız-İtalyan grubuna 697
milyon lira karşılığı ihale edildi. Baraj ve santral yapımına Nisan
ayında başlanacak.
|
2 Ocak 1966
|
"Kat Mülkiyeti Kanunu" bugün yürürlüğe
girdi.
|
4 Ocak 1966
|
Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları Genel Müdürlüğü, 2
mm kalınlığındaki pencere camı fiyatlarında yüzde 10 indirim yaptı.
İndirim kararı 1 Mart'tan itibaren uygulanacak.
|
7 Ocak 1966
|
Türkiye'de fiyatların bir yıl öncesine oranla yüzde
40 arttığı açıklandı.
|
17 Ocak 1966
|
Koç Holding Grubu'na dahil OTOSAN şirketi tarafından
imal edilecek olan ilk yerli otomobilin İngiltere'deki "Reliant
Motor Company" tarafından yapılan modelinin iki ay önce Türkiye'ye
getirildiği öğrenildi.
|
21 Ocak 1966
|
Almanya Keban Barajı'nın yapımı için 80 milyon mark
veriyor. Federal Almanya ile bu konudaki kredi anlaşması Bonn'da
imzalandı. Kredi 7 yılı ödemesiz 25 yılı vadeli olup, yüzde üç faiz
uygulanacak.
|
26 Ocak 1966
|
Dış ülkelere gitmek için sıra bekleyen işçilerin
sayısının 650 bini bulduğu açıklandı.
|
27 Ocak 1966
|
"En az (asgari) geçim indirimi"
uygulamasına başlandı. Uygulama ile memur ve işçiler sosyal durumlarına
göre ayda 2 ile 91 lira fazla alacaklar.
|
31 Ocak 1966
|
"Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası"nda
çalışan 2400 işçi bu sabah saat beşte greve başladı. Fabrikada yarıda
kalan önemli işleri tamamlamak için 104 işçi çalışıyor. Şişe ve Cam
Fabrikaları Genel Müdürü Şahap Kocatopçu grevin kanunsuz olduğunu öne
sürerek durdurulması için mahkemeye başvurduklarını açıkladı.
|
2 Şubat 1966
|
Tanınmış işadamı, Akbank'ın kurucularından Bossa
Fabrikası sahibi Hacı Ömer Sabancı dün gece (1 Şubat) İstanbul'da
kaldığı Hilton Oteli'nde ani olarak kalp durması sonucu vefat etti.
1906 yılında Kayseri'de doğan Hacı Ömer Sabancı Adana'da işçi olarak iş
hayatına başlamış, çevresinde hayırseverliğiyle tanınmıştı. Ölümü
nedeniyle Adana'da Bossa Fabrikası'nda yas ilan edildi, fabrika 36 saat
süreyle faaliyetini durdurdu. Hacı Ömer Sabancı, günümüzün ünlü işadamı
Sakıp Sabancı'nın babasıydı. Rahatsızlığı giderek artan Cumhurbaşkanı
Cemal Gürsel, ABD Başkanı Johnson'un "Mavi Kuş" adlı özel
uçağı ile tedavi için Amerika'nın Washington kentine gitti. Koç Holding
Grubu'na bağlı olan OTOSAN tarafından imal edilen kamyon yakında satışa
çıkarılıyor. Burunsuz ve Türkiye'nin yol şartları gözönünde tutularak
imal edilen 0-750 Ford marka kamyonun özelliği şoför mahallinin
fiberglastan yapılması. Kamyonda motor ve şasi aksamı dahil yüzde 40
oranında yerli malzeme kullanıldı.
|
2 Şubat 1966
|
Erciyas Biracılık ve Malt Sanayi kuruldu. Kuruluş
bira ve malt üretiyor. Tekel dışında özel sektör olarak Efes Pilsen
markasıyla bira üretiyor.
|
7 Şubat 1966
|
Günlük 225 kuruşluk zam taleplerinin kabul
edilmemesi üzerine 64 gün önce greve başlayan Kula Mensucat ve İzmir
Yün Mensucat Fabrikası'nın 2500 işçisi yürüyüş yapmalarına engel olan
polis ve jandarmayla çatıştı.
|
9 Şubat 1966
|
İstanbul'da taksilere konulan "Plaka
Kısıtlaması" kararı yürürlüğe girdi. Halen 15 bin 514 taksinin
çalıştığı İstanbul'da bu rakam artırılmayacak ve taksi plakası almak
için yapılacak başvurular da kabul edilmeyecek.
|
12 Şubat 1966
|
Boğaz Köprüsü'nün yapımı ikinci Beş Yıllık Plana
alındı.
|
19 Şubat 1966
|
Türk Sovyet Ticaret Antlaşması imzalandı. 30 milyon
dolarlık antlaşmaya göre Rusya'dan kimyasal gübre çimento, gazete
kağıdı hamuru için odun ve makine teçhizatı alınacak. Buna karşılık
kuru üzüm, iç fındık, narenciye, elma ve diğer mallardan satılacak.
|
24 Şubat 1966
|
Türk Pirelli Lastik Fabrikası'nda 46 gündür devam
eden grev tarafların anlaşmaya varmasıyla sona erdi.
|
1 Mart 1966
|
İstanbul'da korkunç facia: İki Rus tankerinin
Dolmabahçe önlerinde çarpışması sonucu denize dökülen akaryakıt
tutuştu.
|
2 Mart 1966
|
Kula Mensucat ve İzmir Yün Mensucat fabrikalarında ücret
anlaşmazlığı yüzünden 80 günden beri devam eden grev tarafların
anlaşmasıyla sona erdi.
|
6 Mart 1966
|
SEKA Genel Müdürü Aziz Gümüş Çaycuma Kraft Kağıdı
Fabrikası'nın kuruluşu ile ilgili olarak Avrupa Yatırım Bankası ile
anlaşıldığını ve dünyaca tanınmış bir firma ile antlaşma imzalandığını
açıkladı.
|
7 Mart 1966
|
Erzurum ve Muş'ta deprem oldu. 15 kişi öldü, 25 kişi
yaralandı, 2380 ev yıkıldı.
|
12 Mart 1966
|
Yapı ve Kredi Bankası, sermayesini 40 milyondan 80
milyon liraya çıkardı. Banka 1944 yılında, 1 milyon lira sermaye ile
kurulmuştu.
|
16 Mart 1966
|
Enerji Bakanlığı ile Yabancı Petrol şirketleri
arasında ithal malı ham petrol fiyatlarının indirimi konusundaki
görüşmelerde, yabancı şirketler BP ile Mobil yüzde 2 daha indirimi
kabul etti. Türkiye'nin bu fiyat indiriminden sağlayacağı döviz kazancı
20 milyon lira karşılığı.
|
24 Mart 1966
|
Yıllık mevduat artışını yüzde 52 ile rekor düzeye
getiren Akbank sermayesini 30 milyondan 50 milyona çıkardİ. Bankanın
yıllık bilançosu 6.5 milyon liradan fazla bir kârla kapandı ve mevduat
742 milyonu buldu.
|
28 Mart 1966
|
TBMM Genel Kurulu'nda, Sıhhi Kurulun Cumhurbaşkanı
Cemal Gürsel'in görevini yapmasına tıbben imkan olmadığı yolundaki
raporun okunup onaylanmasından sonra kontenjan senatörü Cevdet Sunay,
cumhurbaşkanlığa seçildi
|