CUMHURİYET TARİHİ EKONOMİ KRONOLOJİSİ

27 Mayıs 1960 - 28 Mart 1966

27 Mayıs 1960

27 Mayıs İhtilali. Türk Silahlı Kuvvetleri kansız bir şekilde yönetime elkoydu.

12 Haziran 1960

TBMM feshedildi. Milli Birlik Komitesi, TBMM'nin tüm hak, yetki ve görevlerini üzerine aldı.

14 Haziran 1960

Yurttaki tüm Sanayi ve Ticaret Odaları feshedildi.

1 Temmuz 1960

Nizip-Kargamış demiryolu ulaşıma açıldı.

12 Temmuz 1960

Eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın "Vatana İhanet" suçu işlediği iddiasıyla Yüce Divan'a verilmesi kararlaştırıldı.

15 Ağustos 1960

Bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu.

27 Eylül 1960

Türkiye ile Amerika arasında kredi antlaşması imzalandı.

30 Eylül 1960

Devlet Planlama Teşkilatı'nın kurulmasına ilişkin 91 Sayılı Kanun kabul edildi.

23 Ekim 1960

Türkiye'de yedinci genel nüfus sayımı yapıldı. 27 milyon 754 bin 820 kişiyiz.

22 Kasım 1960

Türk Standartları Enstitüsü'nün kuruluşuna ilişkin kanun kabul edildi.

13 Aralık 1960

Devlet Personel Dairesi'nin kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.

14 Aralık 1960

Türkiye 18 Batılı ülke ile "İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Antlaşması" imzaladı.

3 Ocak 1961

"Ordu Yardımlaşma Kurumu" (OYAK) Kuruluş Kanunu kabul edildi.

4 Ocak 1961

Milli Birlik Komitesi, zirai kazançlardan vergi alınmasını kabul etti. Gelir vergisinde yapılan değişiklikle vergiden muaf olan esnaf sayısı azaltıldı, az kazançlardan alınan vergi oranı indirildi. Yıllık kazançları 100 bin liradan aşağı olan çiftçilerin kazançları götürü gider esasına, 100 bin veya daha fazla olan çiftçilerin vergileri kazanç nispetine bağlandı. Yeni kota ile yerli sanayi korunuyor. İlan edilen ilk altı aylık kotaya göre Türkiye'de imal edilen mallar liberasyon yolu ile getirilmeyecek. İlk 6 aylık programa göre 270 milyon dolarlık ithalat yapılacak. Kahve için de 800 bin dolar konuldu.

5 Ocak 1961

"Tasarruf Bonoları" çıkarılmasına ilişkin yasa kabul edildi.

6 Ocak 1961

"Kurucu Meclis" Ankara'da açıldı. Diyarbakır'ın 43 kilometre kuzeydoğusunda açılan petrol araştırma kuyusunda 1757'nci metrede 38.9 gravitide petrol bulundu. Bulunan petrolün Amerikan petrolleri kalitesinde olduğu, yüzde birden az oranda kükürt ihtiva ettiği saptandı. Sümerbank çeşitli mamüllerinde yüzde 3 ile 18 oranında indirim yaptı.

9 Ocak 1961

Amerika Ereğli Demir Çelik Tesisleri'ne 130 milyon dolar kredi için anlaşma imzaladı."Basın İlân Kurumu" Kuruluş Kanunu kabul edildi.

10 Ocak 1961

Milli Birlik Komitesi'nin kabul ettiği yasa ile arazi ve bina vergileri artırıldı. Bina vergisinde zam oranı 2.6 katını, arazilerde ise 10 katını buluyor.

14 Ocak 1961

Ticaret Bakanlığı yayınladığı tebliğle kamyon, motosiklet, bisiklet, piyano, fotoğraf ve sinema makinelerine ait kotaları iptal etti. 6 ton ve daha yukarı yük taşıyan kamyon ithali serbest bırakıldı.

15 Ocak 1961

Yerli otomobil yapmak için 9 şirket birleşti. Kurulacak fabrika nakil vasıtası ve motordan başka buzdolabı da imal edecek. Memleketimizin 9 tanınmış makine imal müessesi birleşerek "Halk tipi otomobil, Türk malı kamyon, traktör ve her türlü makine imali" için harekete geçtiler. "Türkiye Makina motorlu vasıta ve yardımcı birliği" adı altında faaliyete geçen şirket 102 milyon lira sermayeli.

16 Ocak 1961

Amerika Türkiye'ye 43 milyon dolar yardımda bulundu. Bu para 1961 yılı ithalat programı içinde kullanılacak. 27 Mayıs'tan beri yapılan yardım tutarı ise 279 milyon doları buldu.

17 Ocak 1961

1 Mart tarihinden itibaren 500 lirayı aşan ödemelerde "Yatırım Finansman Fonu" için yüzde 3'ü geçmeyen bir kesinti yapılacak. Kesinti karşılığı mükellefe tasarruf bonosu verilecek.

18 Ocak 1961

Sağlık Bakanlığı, ithal ilaçların fiyatlarında yüzde 23, yerli ilaçlarda yüzde 5 oranında indirim yaptı.

23 Ocak 1961

1961 yılı bütçesi 8 milyar 665 milyon lira olarak bağlandı. Yatırımlara geçen yıldan yüzde 20 fazlası ile 2 milyar 700 milyon lira tahsis edildi.

11 Şubat 1961

Adalet Partisi kuruldu.

17 Şubat 1961

Türk ve Alman İş ve İşçi Bulma Kurumları arasında her yıl Almanya'ya çeşitli iş kollarında çalıştırılmak üzere 2-3 bin Türk işçisi gönderilmesi konusunda anlaşmaya varıldı. 105 kişilik ilk Türk işçi kafilesi Almanya'da bir inşaat firması tarafından angaje edildi.

28 Şubat 1961

Milletlerararası İşbirliği Antlaşması (ICA), Türkiye için 90 milyon lirayı daha serbest bıraktı. Bu para ile Kütahya'da inşa halinde bulunan yeni suni gübre fabrikası tamamlanacak, demiryollarının bakım ve onarımı yapılacak. ICA tarafından serbest bırakılan paranın miktarı bir yıl içinde 217 milyar lirayı buldu.

3 Mart 1961

1960 yılı dış ticaret açığı 146 milyon 500 bin dolar olarak açıklandı. Geçen yıl içinde 468 milyon dolarlık ithalata karşılık 321 milyon 500 bin dolarlık ihracat yapıldı.

5 Mart 1961

Sağlık Bakanlığı yerli ilaç fiyatlarında yüzde 10 oranında ikinci bir indirim yaptı.

21 Mart 1961

Gümrük ve Tekel Bakanlığı yolcu beraberinde getirilecek bir pikap, gramofon ve kürkten vergi alınmayacağını açıkladı.

28 Mart 1961

Hazırlanan yeni Anayasa halkoyuna (Referandum) sunulacak. Buna ilişkin yasa kabul edildi.

31 Mart 1961

(1 Nisan 1961) itibaren ülkemize gelen uçak yolcularından onar lira "Ayakbastı parası" alınacak. Resmi görevliler bu ücretten muaf tutulacak.

3 Nisan 1961

10 bin TEKEL işçisi ücret baremlerinin yapılan zamlar oranında ayarlanmaması nedeniyle "İş İhtilafı" çıkardı.

13 Nisan 1961

TEKEL Türkiye'nin ilk naneli sigarasını üretme hazırlıklarına başladı. "Çamlıca" adı verilen sigara 150 kuruştan satılacak. Kurtalan ilçesinin Magrip köyünde petrol bulundu. 1350 metre derinlikte bulunan petrolün Raman petrolüne eşdeğer olduğu bildirildi.

17 Nisan 1961

İşçiye "Şartlı grev hakkı" veren Anayasa'nın 46. maddesi Temsilciler Meclisi'nde kabul edildi. İşverenlere lokavt hakkı verilmesi hususunda anayasaya bir madde eklenmesini isteyen temsilcilerin önerisi ise reddedildi.

18 Nisan 1961

Amerika 1 milyar liralık yeni bir yardımda bulundu. 1 milyarın 500 milyonu savunma, 200 milyonu iktisadi teşekküller, kalan kısmı da ihracatçı, ziraatçı ve hususi teşebbüs kullanacak.

27 Nisan 1961

Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında demiryolu nakliyatına ilişkin anlaşma imzalandı.

16 Mayıs 1961

Banka kredi faizleri yüzde 1.5 oranında indirildi. Şimdiye kadar yüzde 12 olan kredi faizleri bugünden itibaren yüzde 10.5 olacak. Banka kredileri üzerindeki sınırlandırmalar da kaldırıldı ve Merkez Bankası reeskont faizlerinde önemli ölçüde indirim yapıldı.

19 Mayıs 1961

Samsun Liman ve Tesisleri işletmeye açıldı.

25 Mayıs 1961

Kurucu Meclis yeni Anayasa'yı kabul etti.

30 Mayıs 1961

DP iktidarı döneminde yabancı bankalara rehin edilen altınlarımızdan kurtarılan ilk parti yurda getirildi. THY'nin Seç Uçağı ile Londra'dan getirilen altının 4 ton olduğu öğrenildi. Merkez Bankası altınlar için Bank Of England'a 40 milyon lira ödedi. Altınların 1955-56 yılları arasında rehin edildiği öğrenildi.

2 Haziran 1961

Almanya'nın Türkiye'ye vereceği 200 milyon mark tutarındaki kredi ile ilgili anlaşma imzalandı. 4 taksitte verilecek kredi 20 yıl vadeli ve yüzde 2-6.5 faizli. Kredi yatırımlarda kullanılmak üzere nakdi olarak Merkez Bankası'na verilecek.

15 Haziran 1961

Yurtdışına çıkışlar Bakanlar Kurulu kararıyla bugünden itibaren serbest bırakıldı.

20 Haziran 1961

Türkiye'nin ilk naneli (Mentollü) sigarası "Çamlıca" piyasaya çıkarıldı.

21 Haziran 1961

Bina ve arazi vergilerine zam kanunu kabul edildi. Arazi vergisi 4 kat, arsa vergisi 9 kat artırıldı.

22 Haziran 1961

Tütün işçilerinin üreticilerine yüzde 10 oranında zam yapıldı. İşçiler ücretlerine zam yapılmadığı için bir süre önce iş ihtilafı çıkarmışlardı.

23 Haziran 1961

Ankara'dan Almanya'ya ilk işçi kafilesi gönderildi. Özel bir uçakla 93 maden işçisi gitti. Bugün de 60 işçi sevk edilecek.

5 Temmuz 1961

Rehinden kurtarılan 4.5 ton altın daha uçakla İngiltere'den Ankara'ya getirildi. İngiltere'nin elinde halen 2 ton altınımız bulunuyor. Rehindeki toplam 85 ton altının büyük bölümünün Amerika ve Fransa'da olduğu öğrenildi.

9 Temmuz 1961

Cumhuriyet tarihinin ilk halk oylamasında Türk halkı yeni Anayasa'ya yüzde 65 çoğunlukla "Evet" dedi.

12 Temmuz 1961

Demir ve Çelik Endüstrisi için Türkiye ile Amerika arasında yapılan 129 milyon dolarlık anlaşmanın onayı ile ilgili kanun tasarısı Kurucu Meclis'te 158 oyla kabul edildi.

22 Temmuz 1961

Barzani aşiretlerinin baskılarına dayanamayan 800 Türk, Irak sınırını aşarak Türkiye'ye iltica etti. Gelenler Hakkari'nin Benekli yaylasına yerleştirildi ve kendilerine uçakla yiyecek maddesi atıldı. Göç daha sonraki günlerde de sürecek.

12 Ağustos 1961

İstanbul'da 1871 yılından bu yana atlı, sonra elektrikli (1914) olarak hizmet veren tramvaylar yavaş gidip trafiği aksattıkları gerekçesiyle ulaşımdan kaldırıldı. Anadolu yakasındaki tramvaylar ise 1966 yılına kadar çalışmaya devam edecektir.

24 Ağustos 1961

"İPRAŞ" (İstanbul Petrol Rafinerisi AŞ) törenle üretime başladı. Şirketin yüzde 51 hissesi Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na yüzde 49'u ise ABD Şirketi Caltex'e ait.

1 Eylül 1961

Goodyear kuruldu. İzmit'teki fabrikasında oto lastiği üreten dünyaca ünlü firma önemli miktarda ihracat gerçekleştiriyor. Kuruluş dış ve iç lastik üretiyor.

3 Eylül 1961

Türkiye'nin 3 milyar 731 milyon liralık dış borcunun 12 taksitte ve yüzde 3 faizle ödenmesi konusunda yapılan anlaşma ile ilgili kanun tasarısı dün Kurucu Meclis'te kabul edildi.

4 Eylül 1961

"Kurucu Meclis" görevini tamamlayarak dağıldı.

15 Eylül 1961

Yassıada'da DP'lileri yargılamakta olan Yüksek Adalet Divanı'nın aldığı kararlar açıklandı. Sanıklardan 15'i idam cezasına, 31'i müebbet hapse, 408'i de çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı.

16 Eylül 1961

Yüksek Adalet Divanı tarafından ölüme mahkum edilen hükümlülerden Fatin Rüştü Zorlu ile Hasan Polatkan haklarındaki karar İmralı Adası'nda yerine getirildi. Üçüncü idam mahkûmu devrik Başbakan Adnan Menderes, Yassıada'da intihar girişiminde bulunduysa da kurtarıldı. Hükmün infazı için iyileşmesi bekleniyor.

17 Eylül 1961

Eski Başbakan Adnan Menderes İmralı Adası'nda idam edildi.

21 Eylül 1961

Tek tip ekmek 90 kuruş olacak. Ticaret Bakanı Mehmet Baydur, 1 Ekim 1961 tarihinden itibaren Türkiye'nin her yerinde 80 randımanlı tek tip ekmeğin kilosunun 90 kuruşa satılacağını bildirdi.

28 Eylül 1961

Özel Komisyon maden işçilerinin asgari ücretlerini yeniden belirledi. Komisyon kararına göre yer üstünde çalışan işçilerin günlük asgari ücretleri 6 liradan 9 liraya, yeraltında çalışanların ücretleri ise 6.75 liradan 10 liraya çıkarıldı. Zamdan 37 bin 257 maden işçisi yararlanıyor.

8 Ekim 1961

11 sayılı kanun gereğince çıkarılan "Yüzde 6 faizli Hürriyet istikrazı geçici tahvilleri"nin ilk kupon ve itfa ödemelerine 15 Ekim'de başlanacağı açıklandı.

15 Ekim 1961

"İstanbul İşveren Sendikaları Birliği" kuruldu. Bir yıl sonra (1962) adı "Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu" (TİSK) olarak değiştirilecek. 27 Mayıs ihtilalinden sonra ilk milletvekili seçimleri yapıldı.

26 Ekim 1961

Türkiye'nin dördüncü Cumhurbaşkanlığı'na, ihtilal lideri Cemal Gürsel seçildi.

27 Ekim 1961

Tügsaş kuruldu. Kütahya'da faaliyet gösteren bir kamu kuruluşu olarak Türkiye gübre ihtiyacının büyük bölümünü karşılıyor.

2 Kasım 1961

Türk-Alman işçi antlaşması imzalandı. İhracatı geliştirme etüd merkezi kuruldu.

10 Kasım 1961

Odalardan partilere çağrı Trakya ve Marmara Bölgesi Ticaret ve Sanayi Odaları ve Borsaları İdare Heyetleri 4. ortak toplantısından sonra yayınlanan bildiride piyasanın durgunluğa tahammülü kalmadığı belirtilerek siyasi partiler iktisadi işbirliğine çağrıldı. Yeni hükümeti kurma görevi İsmet İnönü'ye verildi.

13 Kasım 1961

Marmarabirlik Bursa'da kuruldu. Marmara bölgesindeki zeytin üreticilerinin ürünlerini alarak işleyen birlik kooperatif olarak faaliyet gösteriyor. Zeytinyağı ve türevlerini üretiyor.

20 Kasım 1961

Cumhuriyet tarihinin ilk koalisyon hükümeti, İnönü'nün deyimiyle "Karma Hükümet", CHP ile AP tarafından kuruldu.

3 Aralık 1961

Mersin Petrol Rafinerisi'nde (ATAŞ) üretime başlandı.

4 Aralık 1961

Sönmez Pamuklu Sanayi kuruldu. Kuruluş pamuk ipliği, suni sentetik iplik, örgü kumaş üretiyor.

19 Ocak 1962

Türk-Amerikan sermayesi ile Adapazarı ve İzmit yakınlarında iki lastik fabrikası kurulacağı açıklandı. Adapazarı'ndaki fabrikayı Türk bankaları ve işadamlarıyla "U.S. Rubber Company" kuracak. "U.S. Royal Lastik A.Ş." adını taşıyacak fabrikanın yüzde 60 hissesi (4.5 milyon dolar) Amerikan firmasınca, 4 milyon doları da Türk firmaları tarafından karşılanacak. Fabrika yılda 250 bin lastik üretecek. İkinci fabrikayı yine bir Türk Bankası ile Goodyear adlı Amerikan firması kuracak. "Goodyear Lastikleri AŞ" adını alacak olan fabrikanın üçte iki hissesi Amerikalılar'a, üçte biri Türkler'e ait. Fabrikanın yapımına Mart ayında başlanacağı bildirildi.

24 Ocak 1962

OECD Beşyıllık planların gerektirdiği finansmanın sağlanması için bir konsorsiyum kurdu. Milletlerarası Para Fonu ile İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı, Türkiye'nin dış ödemeler açığı için 83.5 milyon dolar tutarında kredi vermeyi kabul etti. Bu kredinin 50 milyonunu İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı, kalanını ise Milletlerarası Para Fonu verecek.

28 Ocak 1962

Çalışma Bakanı Bülent Ecevit'in başkanlığında toplanan III. Çalışma Meclisi toplantılarının 13. gününde işçiye grev, işverene de lokavt hakkının verilmesini oybirliğiyle kabul etti. Kabul edilen raporda grev yapılamayacak işyerleri de belirlendi.

4 Şubat 1962

Amerikan Hükümeti, Türkiye'deki karşılık paralarından 1 milyar 200 milyon lirayı önümüzdeki ay serbest bırakacak. Paranın 700 milyonu bütçeye verilecek, 400 milyonu da İktisadi Devlet Teşekkülleri ile özel sektörün ihtiyaçlarında kullanılacak. Bütçeye tahsis edilecek 700 milyon liranın 550 milyon lirasının Milli Savunma ihtiyaçlarının karşılanması için kullanılacağı bildirildi.

8 Şubat 1962

Turizm Bankası AŞ çalışmalarına başladı.

13 Şubat 1962

Tukaş Turgutlu Konservecilik kuruldu. Kuruluş salça, konserve ve turşu üretiyor.

22 Şubat 1962

Ankara'da Harp Okulu Komutanı Albay Talat Aydemir'in başlattığı ayaklanma girişimi kısa sürede bastırıldı.

24 Şubat 1962

Avrupa Para Fonu direktörler meclisi, Türkiye'ye 45 milyon dolarlık kredi açılmasını kabul etti. Bu yardım 1962 yılı dış ödemeler açığının kapatılması için kullanılacak.

20 Mart 1962

Türkiye'ye 45 milyon dolarlık yeni kredi açıldı. Milletlerararası İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı Türkiye'nin 1962 yılı tediye muvazenesi açığını karşılamak üzere Avrupa Para Sandığı'ndan 45 milyon dolarlık kredi açılmasına karar verdi. Kredinin ödeme süresi 3 yıl, faizi ise yüzde 3, 3/4.

23 Mart 1962

Çelik Halat Tel Sanayii kuruldu. Muhtelif çaplarda tek ve çok demetli halat ve galvaniz tel, lastik tel ve beton teli üretiminde faaliyet gösteriyor.

27 Mart 1962

"Goodyear Lastikleri TAŞ" Fabrikası'nın temeli İzmit'de atıldı.

26 Mayıs 1962

Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi (ÇNAEM) açıldı.

20 Haziran 1962

Türkiye ile Almanya arasında sermaye yatırımlarının karşılıklı olarak teşvik ve himayesini öngören antlaşma imzalandı.

16 Temmuz 1962

"Yüksek Planlama Kurulu" kuruldu.

17 Temmuz 1962

Başbakanlıkta "İktisadi İşbirliği Komisyonu" kuruldu.

23 Temmuz 1962

Ticaret Bakanlığı 30 ilde akaryakıt fiyatlarında 35 kuruşla 5 kuruş arasında değişen oranlarda indirim yaptı.

31 Temmuz 1962

"Türkiye'ye Yardım Konsorsiyumu" kuruldu. Konsorsiyuma ABD, F. Almanya, Kanada, Fransa, İngiltere, Belçika, Hollanda, Lüksemburg ve İtalya katıldı.

4 Ağustos 1962

Başkan Gıda AŞ kuruldu. Fındık üretim ve pazarlamasını gerçekleştiren Ahmet Başkan'ın sahibi olduğu kuruluş Giresun'dan tüm dünyaya ihracat yapıyor.

23 Ağustos 1962

Almanya'ya çalışmaya gitmek için 78 bininci işçi başvurdu. 1 Ekim 1961'den bu yana Amanya'ya gönderilen işçi sayısı 7565'i buldu.

1 Eylül 1962

Tasarruf bonolarının Mart-Eylül 1961 dönemine ait ilk altı aylık faizlerinin ödenmesine bugün bankalarca başlandı.

8 Eylül 1962

Devlet Planlama Teşkilatı'nın hazırladığı ve Yüksek Planlama Kurulu'nun kabul ettiği "Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı" açıklandı.

8 Eylül 1962

Sifaş Sentetik İplik AŞ Bursa'da kuruldu. Nergis Holding bünyesinde faaliyet gösteren şirket, sentetik iplik üretimi gerçekleştiriyor.

11 Eylül 1962

Bakanlar Kurulu banka ikramiyelerini ve hediyelerini sınırladı. Karara göre kur'a başına düşen ikramiye miktarı 100 bin lirayı aşmayacak. Şube açılışlarında hediye verilemeyecek. Dağıtılacak ikramiye ve eşyalar "Bankacılığın vekar ve itibarını zedelemeyecek nitelikte" olacak. Bankaların yılbaşı dışında takvim dağıtmaları da yasaklandı.

22 Eylül 1962

Türkiye'nin yıllık kok üretimini yüzde 50 oranında artıracak olan "Karabük Kok Fabrikası" Sanayi Bakanı Fethi Çelikbaş tarafından törenle açıldı.

25 Eylül 1962

Avrupa Ortak Pazarı memleketlerinin Bakanlar Kurulu, Türkiye'ye Avrupa İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) çerçevesi içinde 300 milyon dolar yardım edilmesine karar verdi. Yardımın altı devlet arasında taksim şekli Ekim'de belli olacak.

19 Ekim 1962

Ankara ve civarında yetiştirilecek pancarı işleyecek olan "Ankara Şeker Fabrikası" törenle açıldı. "Türk Traktör Fabrikası" dökümhane tesislerinin temeli atıldı. "Milli Güvenlik Kurulu"nun kuruluşuna ilişkin yasa kabul edildi.

25 Ekim 1962

Amerika Milletlerarası Kalkındırma Teşkilatı (AID) ülkemizin elektrik kapasitesini artırmak için 40 yıl vade ile 31 milyon 399 bin dolar kredi vermeyi kararlaştırdı. İlk on yıl içinde ödeme yapılmayacak, ancak yüzde 0.75 masraf tahakkuk ettirilecek. Kredi ile elektrik santralleri takviye edilecek.

10 Kasım 1962

Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları kırma, eleme ve sinter tesisi hizmete girdi.

21 Kasım 1962

TBMM Kalkınma Planını 219 oyla kabul etti.

6 Aralık 1962

Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları 3. Kok Fabrikası hizmete girdi.

10 Aralık 1962

Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları 3. Yüksek Fırını hizmete girdi.

19 Aralık 1962

"Milli Güvenlik Kurulu" ilk toplantısını yaptı.

2 Ocak 1963

İzmit'teki Goodyear Lastik Fabrikası'nda ilk otomobil lastiği üretildi.

28 Ocak 1963

KAVEL Kablo Fabrikası'nda 173 işçi greve başladı.

15 Şubat 1963

Türkiye'ye yardım konsorsiyumu ile yapılan görüşmelerde 1963 yılı programında yapılacak yardım miktarı tespit edildi 221.5 milyon dolar.

18 Şubat 1962

Yeni "Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu" yürürlüğe girdi. Sanayi mallarına "Türk Malı" işaretinin konulması için 15 Şubat'a kadar tanınan süre 15 Mayıs'a kadar uzatıldı.

19 Şubat 1963

Ordu mensuplarının tüketim malları ihtiyacını kaliteli ve uygun fiyatla karşılamak amacıyla ilk kurulan "Ordu Pazarı" Ankara'da açıldı.

22 Şubat 1963

Amerika, bugün imzalanan anlaşma ile Türkiye'ye 203 milyon lira hibe etti. Bunun 150 milyon lirası 1962 bütçe açığı, 53 milyon lirası da İktisadi Devlet Teşekkülleri 1962 yılı için kullanılacak. Yardım Amerika'nın Türkiye'ye sattığı zirai maddeler bedeli olan "Karşılık Paralar Fonu"ndan temin edildi.

28 Şubat 1963

193 sayılı Gelir Vergisi Yasası'nın bazı maddelerini değiştiren 202 sayılı yasa yürürlüğe girdi. Buna göre 20 bin zirai işletme vergiye tabi olurken gelir vergisi dilimleri ilk 2500 lira için yüzde 10, 285 bin lira için yüzde 68 olarak kademeli şekilde belirlendi. Yılda bin lirayı aşmayan gayrimenkul iradları vergi dışı bırakıldı.

1 Mart 1963

Sigara, içki ve akaryakıta yapılan zamlar yürürlüğe girdi.

3 Mart 1963

İstanbul'da "Kavel Kablo Fabrikası"nda 34 gündür devam eden grev sabah saat 6.30'da imzalanan anlaşma ile sona erdi.

5 Mart 1963

Akbank "Elektronik Hesap Merkezi" (EHM) faaliyete geçti.

11 Nisan 1963

TZDK Adapazarı Traktör Fabrikası kuruldu. Türk çiftçisine destek olmak amacıyla Türkiye Zirai Donatım Kurumu tarafından traktör üretimi için kuruldu.

26 Nisan 1963

Millet Meclisi'nin birleşiminde 3.5 saat süren görüşmelerden sonra "Toplu Sözleşme, Grev ve Lokavt Kanunu" tasarısı 5 çekimser, 1 red oyuna karşılık kabul edildi.

30 Nisan 1963

"Türkiye Süt Endüstrisi" kuruluş kanunu kabul edildi. Kuruluş sermayesi 75 milyon lira.

3 Mayıs 1963

Almanya 1963 programı uygulaması için Türkiye'ye 30 milyon dolar yardımda bulunacağını açıkladı. Yardım yüzde 3.5 faizli olacak.

21 Mayıs 1963

Emekli Albay Talat Aydemir ve arkadaşları ikinci kez ihtilal girişimlerinde bulundu. Ankara Radyosu'nu elegeçiren isyancı subaylar, bulundukları yerin tanklarla sarılması sonucu teslim oldular.

19 Haziran 1963

Türkiye hayat pahalılığında dünya ikincisi

 

 

25 Haziran 1963

Ortak Pazar'la ortaklık antlaşması parafedildi.

2 Temmuz 1963

Turizm ve Tanıtma Bakanlığı Kanunu TBMM'de kabul edildi.

15 Temmuz 1963

"Sendikalar, Toplu İş Sözleşmesi, grev ve lokavt" tasarısı kanunlaştı.

17 Temmuz 1963

Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun (TÜBİTAK) kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.

24 Temmuz 1963

Toplu Sözleşme Grev ve Lokavt Kanunu yürürlüğe girdi. İlk İşçi Bayramı kutlandı. Devlet İstatistik Enstitüsü'nün 16 ülkeyi baz alarak hazırladığı uluslararası geçinme indeksinde Türkiye ikinci sırada yeralıyor. 1958 yılı fiyatları 100 olarak hazırlanan indekste Brezilya 426 puanla ilk sırada. Türkiye 144 puanla ikinci. Türkiye'yi 133 puanla Yugoslavya izliyor. Bu rakamlar ABD'de 105, İsviçre'de 108.

23 Ağustos 1963

Almanya Türkiye'ye 18 yılda ödenmek üzere 40 milyon dolar kredi açtı. Yüzde 3 faizli kredi ile ilgili anlaşma Bonn'da imzalandı.

5 Eylül 1963

Mamak Askeri Mahkemesi'nde yargılanan 20/21 Mayıs ihtilal girişimi sanıklarından aralarında Talat Aydemir'in de bulunduğu 7'si ölüm cezasına 29'u da müebbet hapis cezasına çarptırıldı.

12 Eylül 1963

"Ortak Pazar Antlaşması" imzalandı.

17 Eylül 1963

Kastamonu Şeker Fabrikası kuruldu. Şeker üretiminde önemli bir paya sahip olan Kastamonu Şeker, pancar işleyerek şeker üretiyor.

31 Ekim 1963

21 Mayıs ihtilal girişimcilerinden 7'sine verilen ölüm cezalarından dördü onaylandı.

7 Kasım 1963

"Toplu sözleşme, grev ve lokavt" yasasının yürürlüğe girmesinden sonra Türkiye'de ilk grev Bursa otobüs işçileri tarafından başlatıldı.

14 Kasım 1963

İstanbul'da her türlü grev ve lokavt, Sıkıyönetim Komutanlığı'nın iznine bağlandı.

17 Kasım 1963

Kayseri Şeker Fabrikası'nın temeli atıldı.

20 Kasım 1963

Koç Holding kuruldu. Kuruluş Türkiye'nin ilk sanayi holdingi olma özelliğini taşıyor. 40 kuruluşta yüzde 1.45 ile yüzde 61.48 arasında değişen hisseleri bulunuyor.

30 Kasım 1963

Mali Polis Teşkilatı kuruldu.

2 Aralık 1963

Alarko Sanayi ve Ticaret Şirketi kuruldu. İshak Alaton ve Üzeyir Garih tarafından kurulan şirket ısıtma soğutma, klima cihazları, dalgıç pompa, hidrofor, blorür üretmektedir.

24 Aralık 1963

Ankara'da Büyük Ankara Oteli açıldı.

24 Aralık 1963

Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) kuruluş yasası kabul edildi. Kıbrıs'da Enoisçi Rumlar "Kanlı Noel" olarak tarihe geçen olayları başlattı.

25 Aralık 1963

Türk savaş uçakları Kıbrıs üzerinde ihtar uçuşu yaptı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Köyişleri Bakanlığı kuruldu.

8 Ocak 1964

Dış ülkelerde çalışmak için başvuranların sayısı 100 bini geçti. Almanya ve Fransa'dan sonra Hollanda da işçi isteğinde bulundu. Hollanda'ya ilk elde 7 bin işçi gönderilecek. ATAŞ Rafinerisi'nde 16 günden beri devam eden grev işverenin "Grevden önceki şartları kabul ederseniz çalışın" şeklindeki sözleri üzerine gergin bir havaya girdi. Grev uzadığı takdirde Mersin Bölgesi'nde akaryakıta zam yapılacak.

9 Ocak 1964

ATAŞ grevi 1 ay süreyle ertelendi. Bakanlar Kurulu yaptığı toplantıda "Milli güvenliği bozucu" nitelikte gördüğü grevin bir ay süreyle ertelenmesini kararlaştırdı.

12 Ocak 1964

Amerika Beş Yıllık Kalkınma Planı içinde, karayolları için kullanılmak üzere 18.1 milyon dolarlık kredi verdi. 40 yıl vadeli kredi ile çeşitli araçlar alınacak.

15 Ocak 1964

Aksoylar Tekstil AŞ Nergis Holding'e bağlı olarak kuruldu. Bursa'da iplik ve kumaş üretimi yapıyor.

20 Ocak 1964

Türk Siemens Kablo ve Elektronik Sanayii kuruldu. Kuruluş enerji ve haberleşme kablosu üretiyor.

24 Ocak 1964

Türk ekonomisinde olumsuz etki yapan ATAŞ grevi işveren ve sendikanın anlaşmasıyla sona erdi.

26 Ocak 1964

Amerika, Türkiye'ye yardım konsorsiyum toplantısında 70 milyon dolar yardım taahhüdünde bulundu. 40 yılda ödenecek bu kredi Türkiye tarafından Amerikan malları ithal etmek için kullanılacak.

5 Şubat 1964

Dünyanın en büyük bankalarından biri olan "Bank Of Amerika", Türkiye İş Bankası ile işbirliği yaparak ülkemizde "Amerikan-Türk Dış Ticaret Bankası" adı altında bir banka kurmak için girişimde bulundu. Merkezi İstanbul'da olacak olan bankanın 10 milyon liralık sermayesinin yüzde 25'ini Bank Of Amerika, yüzde 75'ini Türkiye İş Bankası karşılıyor. Bankanın iki ay içinde faaliyete geçmesi planlandı.

12 Şubat 1964

Fransa ile geçen yıldan beri devam eden anlaşmazlık çözüldü ve 25 milyon dolarlık yardım anlaşması imzalandı. 1963 yılından kalan yardımın 8.3 milyon doları mali kredi, 16.7 milyon dolarlık kısmı ise malzeme kredisi olarak kullanılacak.

13 Şubat 1964

Karabük Demir Çelik Fabrikaları Düo Profil Haddehanesi hizmete girdi.

15 Şubat 1964

Kıbrıs sorununu çözümlemek üzere Londra'da bir araya gelen Türkiye, Yunanistan ve İngiltere çözüm anlaşmasına varamayınca konferans sonuçsuz dağıldı. İngiltere, sorunun çözümü için Birleşmiş Milletler'e başvurdu. Bu arada Kıbrıs'da kanlı olaylar artarak sürüyor.

24 Şubat 1964

Koç Holding'in ilk genel kurul toplantısı İstanbul'da yapıldı.

27 Şubat 1964

Coca-Cola, dünya üzerindeki 1109'uncu fabrikasını İstanbul'da açıyor. Tamamen yerli yatırımla kurulan şirketin 5.5 milyon lira olan sermayesi diğer yatırım giderleriyle birlikte 14 milyon lirayı buluyor. Coca-Cola firması, Türkiye'deki şirketten patent hakkı almayacak, buraya sadece hammadde ihraç edecek.

4 Mart 1964

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Kıbrıs'ta üç ay süre ile görev yapacak Uluslararası Barış Gücü gönderilmesine karar verdi.

12 Mart 1964

Devlet Yatırım Bankası Kanunu TBMM'de kabul edildi.

10 Nisan 1964

Karasularımız 12 mile çıkarıldı. Yunan uyruklu 300 Rumun memleketimizde kanunen yapmaları yasak olan işlerini 15 gün içinde tasfiye etmeleri istendi. 30 Yunanlı işadamı da bir hafta içinde sınırdışı edilecek.

27 Nisan 1964

İkinci Çubuk Barajı hizmete girdi. Ankara'nın içme suyunda yüzde 40'lık artış sağlandı.

3 Mayıs 1964

Harşit Çayı üzerinde kurulacak olan hidroelektrik santralının temeli atıldı. Türk-İsveç işbirliğiyle kurulacak olan santral 65 milyon liraya malolacak.

5 Mayıs 1964

Türk Dış Ticaret Bankası kuruldu. 31 şubeli olan kuruluş orta boy bir banka olarak faaliyetini sürdürüyor.

15 Mayıs 1964

50 bin Türk işçisinin çalıştığı Batı Almanya ile ülkemiz arasında işçilerin sosyal güvenliğiyle ilgili yeni bir anlaşma imzalandı. Anlaşmaya göre işçiler sigortalı olacak ve çocuk zammı alacak. Aileleri de hastalık sigortasından yararlanacak.

25 Mayıs 1964

Gümrük tarifelerini değiştiren kanun yürürlüğe girdi. Gümrük tarife cetvellerinde değişiklik yapılarak 1100 kalem eşyanın vergisi yüzde 30-50 oranında artırıldı.

25 Haziran 1964

Türkiye'ye yardım konsorsiyumu bu yıl 149 milyon dolar kredi vermeyi kabul etti. Millet Meclisi "Vergilerin Açıklanmasını" öngören kanun tasarısını kabul etti. Kanun yürürlüğe girdikten sonra mükelleflerin ödediği vergiler açıklanacak.

2 Temmuz 1964

Damga Vergisi ve Harçlar Kanunu TBMM'de kabul edildi.

14 Temmuz 1964

Türkiye Uluslararası Kalkınma Birliği Kredi Antlaşmasına katıldı.

17 Temmuz 1964

Sosyal Sigortalar ve Esnaf ve Sanatkârlar Kanunu TBMM'de kabul edildi.

18 Temmuz 1964

10 gündür süren Batman Petrol Rafinerisi işçileri grevi Bakanlar Kurulu ve Türk-İş'in aracılığıyla sona erdi. Türkiye ile Belçika arasında işgücü anlaşması imzalandı. Türkiye ile Amerika arasında "Pamuklu ihracatına ilişkin" anlaşma imzalandı.

22 Temmuz 1964

Türkiye, İran, Pakistan arasında kalkınma için Bölgesel İşbirliği Örgütü (RCD) kuruldu.

26 Temmuz 1964

Montaj ve işletmesi tamamen Türk personel tarafİndan yapılan ve günde 250, yılda 85 bin ton çimento üretecek olan "Niğde Çimento Fabrikası" açıldı.

7 Ağustos 1964

Protestolu senetlerin bir defaya mahsus olarak affedilerek reeskonta tabi tutulması kararlaştırıldı. Merkez Bankası durumu ilgili bankalara duyurdu.

20 Ağustos 1964

Ankara'da Türkiye ile Fransa arasında "İnsan gücünde işbirliği anlaşması" imzalandı. Anlaşma ile ilk etapta 10 bin Türk işçisi kuzeydeki kömür ocaklarında çalışmak üzere Fransa'ya gidecek.

22 Ağustos 1964

İş ve İşçi Bulma Kurumu kanalıyla 1961 yılından 1964 yılı Temmuz sonuna kadar çeşitli dış ülkelere 5511'i kadın 80 bin 864 işçi gönderildiği açıklandı.

27 Ağustos 1964

Yurdumuzda ikamet etmekte olan Yunan uyruklulara bazı özel ayrıcalıklar tanıyan ve 1930 yılında imzalanan "İkamet, Ticaret ve Seyrüsefain Anlaşması"nın 16 Eylül tarihinde sona ermesiyle 5000 Yunan uyruklu sınırdışı edilecek. 6800 kişi ise daha önce gitmişti.

10 Eylül 1964

Ereğli Demir Çelik Fabrikaları ünitelerinden Kok Fabrikası açıldı.

16 Eylül 1964

1 Ekim tarihinden itibaren 1959 modelden daha eski model otomobillerin yurda ithali yasaklandı. Bedelsiz ithalat yoluyla getirilecek araçlardan da yüzde 75 oranında gümrük vergisi alınacak.

3 Ekim 1964

Yıllık Kalkınma Planı'nın öngördüğü üç limandan biri olan "Antalya Limanı"nın temeli atıldı. 38 milyon liraya ihale edilen liman 5 yılda bitirilecek. Liman 9 gemi ile 45 motor barındırabilecek kapasitede olacak.

15 Ekim 1964

"Banka Kredilerini Tanzim Komitesi" bankaların 1965 yılında vereceği tasarruf ikramiyelerini yeni şartlara bağladı. Bakanlar Kurulu'nda onaylanan kararnameye göre bankaların 1965 yılındaki ikramiye toplamı bankanın tasarruf mevduatının yüzde 5.75'ini ve her banka için seyyanen kabul edilmiş olan 750 bin liralık sabit platformu geçemeyecek.

20 Ekim 1964

Kurumahmutoğlu Şirketler Grubu kuruldu. Grup, Samsun ve çevresinde sanayiden turizm ve havacılığa kadar birçok alanda faaliyet gösteriyor.

21 Ekim 1964

Yurtdışında çalışan işçilerin, yurda döviz olarak gönderecekleri dövizlere uygulanacak kurlar yeniden belirlendi. 1 Alman Markı'na 285.75 kuruş, 1 Amerikan Doları'na 1143 kuruş, 1 İsviçre Frangı'na 261.39 kuruş, 1 Fransız Frangı'na 231.51 kuruş, 1 Hollanda Florini'ne 315.75 kuruş ödenecek.

25 Ekim 1964

Türkiye'yi İran ve Pakistan'a bağlayacak olan Muş-Tatvan demiryolu Başbakan İsmet İnönü tarafından törenle açıldı.

3 Kasım 1964

1964 yılının Ocak-Ekim ayları içinde Almanya'ya giden 50 bininci işçi, gece Sirkeci Garı'ndan törenle uğurlandı. Son kafilede 120'si kadın olmak üzere 780 işçi bulunuyor.

5 Kasım 1964

Çalışma Bakanı Bülent Ecevit, Bonn'da yaptığı basın toplantısında önümüzdeki 3 yıl içinde 300 bin işçinin daha başta Batı Almanya olmak üzere muhtelif Batı Avrupa ülkelerine çalışmaya gideceğini açıkladı.

10 Kasım 1964

Trabzon Çimento Fabrikası'nın temeli atıldı.

14 Kasım 1964

Türkiye'de kamu sektörünün takip edeceği konut politikası ve kamu kuruluşlarının hangi tip konutlara kredi verebileceği konularını kapsayan kararname yayınlandı. Buna göre halk tipi konutların yüzölçümü en fazla 63 metrekare olacak. 1 Ocak 1963 ile 13 Kasım 1964 tarihleri arasında konut almak için başvurmuş olanlara asgari veya orta nitelikli halk konutları yapımı için kredi verilecek. Orta nitelikteki konutların faydalanma olanı 100 metrekareyi buluyor.

17 Kasım 1964

Entil Endüstri Eskişehir'de kuruldu. Zeytinoğlu Holding'e bağlı olarak faaliyetini sürdüren şirket otomotiv sektörüne döküm parçaları imalatı yapıyor.

18 Kasım 1964

Yargıtay, aldığı bir içtihad kararı ile kiraları serbest bıraktı. Kira tespiti için mahkemeye başvurulması halinde mahkeme evin gerçek değerini tespit ettikten sonra ev sahipleri kiranın artırılmasını isteyebilecek.

22 Kasım 1964

Çankaya'da Cumhurbaşkanı Gürsel'in başkanlığında toplanan parti liderleri rejimin korunması hususunda anlaşmaya vardı.

29 Kasım 1964

Adalet Partisi Büyük Kongresi'nde Süleyman Demirel ezici bir farkla genel başkanlığa seçildi.

8 Aralık 1964

Ortak Pazar ile 175 milyon dolarlık yeni bir kredi anlaşması imzalandı.

29 Aralık 1964

Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü ile Türkiye Demiryolları İşçi Sendikaları Federasyonu arasında beş yıldan beri süregelen toplu sözleşme anlaşmazlığı 7 saat süren toplantı sonucu çözümlendi. İşçilere yüzde 25 zam yapılması kararlaştırıldı.

7 Ocak 1965

Belçika Türkiye'ye 2.4 milyon dolar (21 milyon lira) kredi vermeyi kabul etti. Ancak bu kredinin yarısının Belçika'dan yapılacak ithalatla karşılanması şartını koşuyor.

8 Ocak 1965

DSİ, Keban Barajı Hidroelektrik Santralı inşaatını ihaleye çıkardı. İlk ünite 1970 yılı sonbaharında tamamlanacak. Tesise tümüyle 3 milyar 215 milyon liralık yatırım yapılacak.

9 Ocak 1965

Maliye Bakanlığı otomobil permisi satışını yasakladı. Alınan karara göre permi kimin adına ise o kişi tarafından gümrükten çekilecek.

14 Ocak 1965

1965 yılı ithalatının finansmanında kullanılmak üzere Amerika'nın Türkiye'ye vermeyi kararlaştırdığı 70 milyon dolarlık yardımla ilgili anlaşma Ankara'da imzalandı.

16 Ocak 1965

BEREC Pil Fabrikası'nda 42 gündür süren grev anlaşma ile sonuçlandı. İşçi ücretlerine birinci yıl için yüzde 10, ikinci yıl için yüzde 8 zam yapıldı. İşverenin grev nedeniyle zararı 3 milyon lira.

21 Ocak 1965

1965 yılının ilk büyük devlet yatırımının ihalesi SEKA Genel Müdürlüğü'ne yapıldı. Çaycuma'da 270 milyon liraya malolacak kraft kağıdı fabrikasının yapını Alman Voith firmasına ihale edildi. Yılda 65 bin ton kraft kağıdı üretecek olan fabrika 1967'de faaliyete geçecek.

21 Ocak 1965

Arçelik şirketi kuruldu. Koç Holding'e bağlı olan kuruluş beyaz eşya üretimi yapıyor.

2 Şubat 1965

Taşıma olanaklarının artması üzerine akaryakıt fiyatlarında litre başına 2.5 kuruş indirim yapıldı. İstanbul indirim dışı tutuldu. Uluslararası Para Fonu (IMF), Türkiye'ye 1 Şubat ile 31 Aralık 1965 tarihleri arasında kullanılmak üzere 21.5 milyon dolar (215 milyon lira) kredi açtı.

13 Şubat 1965

4 Ocak 1964'den beri işbaşında bulunan İnönü hükümeti, 1965 bütçesinin TBMM'de reddedilmesi üzerine düştü.

20 Şubat 1965

Suat Hayri Ürgüplü'nün başkanlığında AP, CKMP, YTP ve MP'nin katılımıyla oluşan dördüncü koalisyon hükümeti kuruldu. Yeni hükümette AP Genel Başkanı Süleyman Demirel, başbakan yardımcısı olarak görev aldı.

23 Şubat 1965

Eston Eskişehir Beton San. A.Ş. kuruldu. Eskişehir'deki tesislerinde hazır beton ve prefabrik ünite üretimi yapan kuruluş Zeytinoğlu Holding bünyesinde.

1 Mart 1965

Sosyal Sigortalar Kanunu yürürlüğe girdi. Kurumun ilk şekli 1945 yılında kurulmuş olan işçi sigortaları kurumuydu.

3 Mart 1965

"Markalar Kanunu" yürürlüğe girdi.

12 Mart 1965

Kozlu, Karadon, Gelik, Kilimli üretim ocaklarında işçilerin madene inmeyerek başlattıkları grev kana bulandı. İlgililerin ocağa inmeleri yolundaki uyarılarını dinlemeyen işçilerle jandarmalar arasında çıkan çatışmada 2 işçi öldü, 12 işçi ile 12 er çeşitli yerlerinden yaralandı.

13 Mart 1965

Kömür üretim bölgesindeki işçiler saat 16:00'da işbaşı yaptı. Ancak işçilerin çalışmadıkları süreler içinde pompalar işletilmediğinden ocakları su bastı. Grev süresince Kozlu Kömür İşletmeleri'ndeki zarar 20 milyon lirayı aştı.

17 Mart 1965

30 milyon dolarlık hacmi olan Türk-İsrail Ticaret Antlaşması imzalandı. Karşılıklı olarak 14.5 milyon dolarlık ithalat ve ihracatı öngören anlaşma ile ticaret geçen yıla göre artırılıyor. İsrail, Türkiye'ye 1.5 milyon dolarlık yatırım yapacak.

18 Mart 1965

İzmir'de Durmuş Yaşaroğulları Boya Fabrikası (DYO) üretime başladı.

19 Mart 1965

Çeltek Linyit Kömürü ocaklarında grizu patlaması sonucu 69 işçi öldü.

30 Mart 1965

İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı Avrupa Para Anlaşması Para Fonu aracılığıyla Türkiye'ye 70 milyon dolarlık (630 milyon lira) kredi açmaya karar verdi. Kredi önümüzdeki yıllarda Türkiye'nin dış borçlarının ödenmesini kolaylaştırmakta kullanılacak.

1 Nisan 1965

"Nüfus Planlaması Kanunu" TBMM'de kabul edildi. Kanunun uygulanmasına 6 aylık hazırlık döneminden sonra başlanacak.

8 Nisan 1965

Milli Prodüktivite Merkezi Kuruluş Kanunu TBMM'de kabul edildi.

22 Nisan 1965

Kazlıçeşme'deki 54 deri fabrikasından 49'u 5 işyerinde uygulanan grev nedeniyle lokavt yaptı. Lokavt kararı nedeniyle 880 işçi işsiz kaldı.

2 Mayıs 1965

Keban Barajı'nın inşaatı için Türkiye'ye toplam 140 milyon dolar (1 milyar 400 milyon lira) kredi açılması konusunda kesin antlaşmaya varıldı. Barajın ilk bölümü olan gövde inşaatı önümüzdeki ay milletlerarası ihaleye çıkarılacak. İhale için şimdiden 38 yabancı firma başvurdu.

4 Mayıs 1965

21 ülkeden oluşan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) sözcüsü, Türkiye'nin bu yıl 5 yıllık kalkınma planının uygulanmasında kullanması için Batı ülkelerinden 335 milyon dolar kredi alacağını açıkladı.

11 Mayıs 1965

"Donanma Cemiyeti" kuruldu.

12 Mayıs 1965

Kazlıçeşme'de Deri İş Sanayii'nde 5 işyerinde 22 gündür süren grevle buna karşı 54 işyerinde ilan edilmiş olan lokavt uygulaması sona erdi ve taraflar anlaşmaya vardı. 3 yıl süreli toplu iş sözleşmesi 1200 işçiyi kapsıyor.

15 Mayıs 1965

Ereğli Demir Çelik AŞ kuruldu. Zonguldak'ın Ereğli ilçesinde ERDEMİR adıyla Türkiye yassı çelik üretiminin büyük bir bölümünü gerçekleştiren ve ihracatta da önemli bir paya sahip olan kuruluş, bu yıl özelleştirme kapsamına alındı.

23 Mayıs 1965

CHP Milletvekili Reşit Ülker ve 122 arkadaşının hazırladığı "Petrol Kanunu'nun bazı maddelerini değiştiren" kanun teklifinin Meclis'te geçici komisyonda görüşülmesi kabul edildi.

24 Mayıs 1965

Batı Almanya ile 283 milyon marklık (Yaklaşık 849 milyon lira) yeni bir kredi anlaşması imzaladı. Kredinin 35 milyon markı Ortak Pazar payı olacak, ilk planda 14 milyon mark ödenecek Keban Projesi için de 80 milyon mark verilecek.

25 Mayıs 1965

Türk-İş, yayınladığı bildiri ile petrol ve madenlerimizin milli menfaatlerimize en uygun şekilde işletilmesinin temini için gerekli her türlü tedbirin alınmasını istedi.

6 Haziran 1965

6 Mart'da Meclis'te kabul edilen yeni "İcra ve İflas Kanunu" bugün yürürlüğe girdi. Yeni yasayla alacaklının alacağını daha çabuk ve emin bir şekilde almasını sağlayacak hükümler getirildi, kötü niyetli konkordato tekliflerini önleyici tedbirler alındı. Konkordato teklifi için azami yüzde 30 ödeme şartı yeni yasayla yüzde 50'ye çıkarıldı.

8 Haziran 1965

CHP, petrol konusundaki görüşlerini açıkladı: Bundan böyle Siirt bölgesiyle boşaltılacak bölge ve alanlarda arama ve işletmelerin devlet eliyle yapılmasını istedi. CHP- milli kuruluş olan TPAO'nun sekiz arama ruhsatı kaydından kurtarılmasını, sınırsız arama ruhsatı hakkına sahip olmasını öngörüyor

15 Haziran 1965

TPAO'nun Siirt'te "Çelikli-3" kuyusunda, Türkiye'nin en kaliteli petrolünün bulunduğu açıklandı. 38-40 graviteli petrol 352 metre derinlikte bulundu ve 40 metre yükseğe fışkırdı.

23 Haziran 1965

"Kat Mülkiyeti Kanunu" kabul edildi.

25 Haziran 1965

Devlet hastanelerinde hekimlerin bütün gün (Full Time) çalışmalarını öngören yasa tasarısı kabul edildi.

28 Haziran 1965

Sümerbank Eskişehir Basma Fabrikası açıldı. 90 milyon liraya malolan fabrikada yılda 24 milyon metre çeşitli pamuklu dokuma kumaş imal edilecek. Fabrikada 1200 işçi ve 97 idari personel çalışıyor.

30 Haziran 1965

Zirai kazançlarda defter tutma mecburiyetini kaldıran kanun tasarısı kabul edildi. Bundan sonra zirai kazançlardan götürü vergi alınacak.

8 Temmuz 1965

Ankara'da "Türk Öğretmenler Sendikası" (TÖS) kuruldu.

13 Temmuz 1965

Anayasa Mahkemesi Meclis üyelerinin ödeneklerini artıran ve bu maksatla 1965 bütçesinin 11'inci bölümüne konulan 40 milyon liralık ödenekle ilgili Meclis kararını Anayasa'nın 82. maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti. Böylece Meclis üyeleri ek ödenek alamayacak. Ödenek iptali için AP, CHP ve MP Anayasa Mahkemesi'nde dava açmışlardı.

15 Temmuz 1965

Cumhuriyet Senatosu, Mobil'in girişimlerine rağmen akaryakıttan alınan Hazine hissesinin kaldırılmasına ilişkin kanun tasarısını kabul etti. Kanunla benzin ve benzerlerinin beher tonundan alınmakta olan 150 liralık Hazine hissesi kaldırıldı. Ve bu 450 liralık istihsal vergisine eklenmek suretiyle bu vergi 600 liraya çıkarıldı.

21 Temmuz 1965

Karabük Demir Çelik Fabrikası "Kontinü çubuk ince profil ve band haddehanesi" hizmete girdi.

27 Temmuz 1965

Beş Yıllık Planı çok mükemmel bulan "Türkiye'ye Yardım Konsorsiyumu" 400 milyon dolarlık yardım yapılmasını kararlaştırdı. Bu yardımın 200 milyon dolarını Amerika verecek.

4 Ağustos 1965

Maltepe Sigara Fabrikası için gerekli makineler sipariş edildi. Amerikan "Machine and Foundry" firması, Türkiye tütün tekelinden 3 milyon 800 bin dolarlık (38 milyon lira) bir makine siparişi aldığını açıkladı. Firmanın İtalya'nın Bologna şubesinde imal edilecek makineler, 1966 yılında teslim edilecek ve Tekel'in Maltepe'de kurduğu yeni sigara fabrikasında kullanılacak.

19 Ağustos 1965

Vergi Usul Kanunu'nda yapılan değişiklikle, Türkiye'de ödenen vergiler ilk kez açıklandı. İşadamı Vehbi Koç vergi rekortmeni oldu. Koç, kişisel gelir vergisi olarak 15 milyon lira ödeyecek. İkinci sırada 4 milyon 784 bin lira ile Tarık Koyutürk, üçüncü sırada 3 milyon 142 bin 050 lira ile Lütfi Doruk yer alıyor. Toplam 16 işadamı ve 32 şirket milyonun üzerinde vergi ödeyecek. Şirketlerin Kurum Vergisi'nde ilk sırayı 7 milyon 859 bin lira ile Arçelik alıyor. Onu 7 milyon 388 bin 661 lira ile Türkiye İş Bankası izliyor. Meslek sahibi politikacılar arasında Süleyman Demirel (Müteahhit) 133.265 -TİP Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar (Avukat) 567, Eski Adalet Bakanı Sedat Çumralı (Avukat) 16 bin 393, CHP Genel Başkanı İsmet İnönü ise kazanç ve gayrimenkullerin gelirinin karşılığı olarak 129 bin 665 lira vergi ödeyecek.

30 Eylül 1965

Türkiye ile Batı Almanya arasında 30 Nisan 1964'de imzalanmış olan sosyal güvenlik antlaşmasının 1 Kasım 1965'de yürürlüğe gireceği açıklandı. Sözleşmeye göre Almanya'da bulunan 100 binden fazla Türk işçisi, Alman işçilerin faydalandığı hastalık, analık, ölüm, iş kazası ve meslek hastalıkları, malulluk, yaşlılık sigortasından aynen faydalanacak, çocuk zammına hak kazanacak.

10 Ekim 1965

Milletvekili genel seçimleri yapıldı. AP iktidarda.

21 Ekim 1965

Londra'da bastırılan ilk 20 liralık banknotlar ocak ayında tedavüle çıkarılıyor. 60 milyon lira tutarındaki yeni banknotların bir yüzünde Atatürk portresi, arka yüzünde ise Anıtkabir'in sembolik bir resmi yeralıyor.

23 Ekim 1965

Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel'i yeni hükümeti kurmakla görevlendirdi.

24 Ekim 1965

Genel Nüfus Sayımı yapıldı. Ülkemizin nüfusu 31 milyon 391 bin 421 kişi olarak belirlendi. Yüzbini aşan şehirlerin sayısı 9'dan 14'e çıkarken İstanbul'un nüfusu da ilk kez iki milyonu aştı ve 1 milyon 852 binden 2 milyon 280 bine çıktı.

30 Ekim 1965

İzmit'teki İpraş Rafinerisi bugünden itibaren Türkiye petrollerinin Batman Bölgesi'nde ürettiği Türk ham petrolünü işlemeye başladı. TPAO Genel Müdürü İhsan Topaloğlu, tesisin iki yıl içinde tamamen yerli ham petrol işler duruma geleceğini bildirdi. Böylece yılda 2 milyon dolarlık döviz tasarrufu yapılacak.

4 Kasım 1965

Türkiye'nin ilk gökdeleni Ankara'da alıcı bekliyor. Emekli Sandığı'na ait, tümüyle Türk mühendis ve işçileri tarafından yapılan 23 katlı Kızılay İşhanı 50 milyon liraya maloldu. Handaki işyerlerinin fiyatları 350 ile 1000 lira arasında değişiyor.

10 Kasım 1965

"İzocam Ticaret ve Sanayi AŞ" kuruldu. Kuruluş sermayesi 1 milyon lira olan şirketin ortakları arasında Koç Holding AŞ, Temel Ticaret AŞ. var.

11 Kasım 1965

Birinci Demirel Hükümeti TBMM'de 172 ret oyuna karşılık 252 oyla güven oyu aldı. 10 üye çekimser kaldı.

13 Kasım 1965

Sovyetlerin ihracat mallarımız karşılığı Türkiye'de kuracağı tesislerle ilgili ilk çalışmalar tamamlandı. Yedi proje ile ilgili anlaşma Dışişleri Bakanlığı'nda imzalanan protokolle tespit edildi. Sovyetlerin yapacağı tesisler arasında Petrol Rafinerisi, lif levha, asit sülfürik, alüminyum tesisleri de bulunuyor.

15 Kasım 1965

Emekli Sandığı'nın başkentte 1959 yılından beri yaptırmakta olduğu 22 katlı gökdelen Ankara Oteli'nin Nisan ayında işletmeye açılacağı açıklandı. 80 milyon liraya malolan oteli bir İsviçre firması işletecek.

20 Kasım 1965

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı İbrahim Deriner "Ham petrol ithalat fiyatlarında sağlanan yüzde 18.5 indirim 1 Ekim'den beri yürürlüktedir. Bu indirim varil başına 35 sent tutmaktadır. Fiyatların daha da indirilmesi için temaslara başlanacaktır" dedi.

29 Kasım 1965

Türk Petrol Anonim Ortaklığı'nın kurduğu Petro-Kimya Sanayii'ne Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK) da 50 milyon lira ile ortak oldu.

7 Aralık 1965

SSCB ile 80 milyon dolarlık kredi anlaşması imzalandı.

22 Aralık 1965

Keban Barajı inşaatı bir Fransız-İtalyan grubuna 697 milyon lira karşılığı ihale edildi. Baraj ve santral yapımına Nisan ayında başlanacak.

2 Ocak 1966

"Kat Mülkiyeti Kanunu" bugün yürürlüğe girdi.

4 Ocak 1966

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları Genel Müdürlüğü, 2 mm kalınlığındaki pencere camı fiyatlarında yüzde 10 indirim yaptı. İndirim kararı 1 Mart'tan itibaren uygulanacak.

7 Ocak 1966

Türkiye'de fiyatların bir yıl öncesine oranla yüzde 40 arttığı açıklandı.

17 Ocak 1966

Koç Holding Grubu'na dahil OTOSAN şirketi tarafından imal edilecek olan ilk yerli otomobilin İngiltere'deki "Reliant Motor Company" tarafından yapılan modelinin iki ay önce Türkiye'ye getirildiği öğrenildi.

21 Ocak 1966

Almanya Keban Barajı'nın yapımı için 80 milyon mark veriyor. Federal Almanya ile bu konudaki kredi anlaşması Bonn'da imzalandı. Kredi 7 yılı ödemesiz 25 yılı vadeli olup, yüzde üç faiz uygulanacak.

26 Ocak 1966

Dış ülkelere gitmek için sıra bekleyen işçilerin sayısının 650 bini bulduğu açıklandı.

27 Ocak 1966

"En az (asgari) geçim indirimi" uygulamasına başlandı. Uygulama ile memur ve işçiler sosyal durumlarına göre ayda 2 ile 91 lira fazla alacaklar.

31 Ocak 1966

"Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası"nda çalışan 2400 işçi bu sabah saat beşte greve başladı. Fabrikada yarıda kalan önemli işleri tamamlamak için 104 işçi çalışıyor. Şişe ve Cam Fabrikaları Genel Müdürü Şahap Kocatopçu grevin kanunsuz olduğunu öne sürerek durdurulması için mahkemeye başvurduklarını açıkladı.

2 Şubat 1966

Tanınmış işadamı, Akbank'ın kurucularından Bossa Fabrikası sahibi Hacı Ömer Sabancı dün gece (1 Şubat) İstanbul'da kaldığı Hilton Oteli'nde ani olarak kalp durması sonucu vefat etti. 1906 yılında Kayseri'de doğan Hacı Ömer Sabancı Adana'da işçi olarak iş hayatına başlamış, çevresinde hayırseverliğiyle tanınmıştı. Ölümü nedeniyle Adana'da Bossa Fabrikası'nda yas ilan edildi, fabrika 36 saat süreyle faaliyetini durdurdu. Hacı Ömer Sabancı, günümüzün ünlü işadamı Sakıp Sabancı'nın babasıydı. Rahatsızlığı giderek artan Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, ABD Başkanı Johnson'un "Mavi Kuş" adlı özel uçağı ile tedavi için Amerika'nın Washington kentine gitti. Koç Holding Grubu'na bağlı olan OTOSAN tarafından imal edilen kamyon yakında satışa çıkarılıyor. Burunsuz ve Türkiye'nin yol şartları gözönünde tutularak imal edilen 0-750 Ford marka kamyonun özelliği şoför mahallinin fiberglastan yapılması. Kamyonda motor ve şasi aksamı dahil yüzde 40 oranında yerli malzeme kullanıldı.

2 Şubat 1966

Erciyas Biracılık ve Malt Sanayi kuruldu. Kuruluş bira ve malt üretiyor. Tekel dışında özel sektör olarak Efes Pilsen markasıyla bira üretiyor.

7 Şubat 1966

Günlük 225 kuruşluk zam taleplerinin kabul edilmemesi üzerine 64 gün önce greve başlayan Kula Mensucat ve İzmir Yün Mensucat Fabrikası'nın 2500 işçisi yürüyüş yapmalarına engel olan polis ve jandarmayla çatıştı.

9 Şubat 1966

İstanbul'da taksilere konulan "Plaka Kısıtlaması" kararı yürürlüğe girdi. Halen 15 bin 514 taksinin çalıştığı İstanbul'da bu rakam artırılmayacak ve taksi plakası almak için yapılacak başvurular da kabul edilmeyecek.

12 Şubat 1966

Boğaz Köprüsü'nün yapımı ikinci Beş Yıllık Plana alındı.

19 Şubat 1966

Türk Sovyet Ticaret Antlaşması imzalandı. 30 milyon dolarlık antlaşmaya göre Rusya'dan kimyasal gübre çimento, gazete kağıdı hamuru için odun ve makine teçhizatı alınacak. Buna karşılık kuru üzüm, iç fındık, narenciye, elma ve diğer mallardan satılacak.

24 Şubat 1966

Türk Pirelli Lastik Fabrikası'nda 46 gündür devam eden grev tarafların anlaşmaya varmasıyla sona erdi.

1 Mart 1966

İstanbul'da korkunç facia: İki Rus tankerinin Dolmabahçe önlerinde çarpışması sonucu denize dökülen akaryakıt tutuştu.

2 Mart 1966

Kula Mensucat ve İzmir Yün Mensucat fabrikalarında ücret anlaşmazlığı yüzünden 80 günden beri devam eden grev tarafların anlaşmasıyla sona erdi.

6 Mart 1966

SEKA Genel Müdürü Aziz Gümüş Çaycuma Kraft Kağıdı Fabrikası'nın kuruluşu ile ilgili olarak Avrupa Yatırım Bankası ile anlaşıldığını ve dünyaca tanınmış bir firma ile antlaşma imzalandığını açıkladı.

7 Mart 1966

Erzurum ve Muş'ta deprem oldu. 15 kişi öldü, 25 kişi yaralandı, 2380 ev yıkıldı.

12 Mart 1966

Yapı ve Kredi Bankası, sermayesini 40 milyondan 80 milyon liraya çıkardı. Banka 1944 yılında, 1 milyon lira sermaye ile kurulmuştu.

16 Mart 1966

Enerji Bakanlığı ile Yabancı Petrol şirketleri arasında ithal malı ham petrol fiyatlarının indirimi konusundaki görüşmelerde, yabancı şirketler BP ile Mobil yüzde 2 daha indirimi kabul etti. Türkiye'nin bu fiyat indiriminden sağlayacağı döviz kazancı 20 milyon lira karşılığı.

24 Mart 1966

Yıllık mevduat artışını yüzde 52 ile rekor düzeye getiren Akbank sermayesini 30 milyondan 50 milyona çıkardİ. Bankanın yıllık bilançosu 6.5 milyon liradan fazla bir kârla kapandı ve mevduat 742 milyonu buldu.

28 Mart 1966

TBMM Genel Kurulu'nda, Sıhhi Kurulun Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'in görevini yapmasına tıbben imkan olmadığı yolundaki raporun okunup onaylanmasından sonra kontenjan senatörü Cevdet Sunay, cumhurbaşkanlığa seçildi

[Geri]      [İleri]