Kınalı Kuzular
Yozgatlımız Türkiye'nin birçok ilinden daha fakirdir. Öyle Avrupa’nın yolu Yozgat’tan falan da geçmez! Yaz-kış, gece-gündüz toprağında çalışır sonrada Allah ne verdiyse kanaat edip yer, yoksa da yemeden yatar. Bendenizde bir yozgalı olarak mazlum toprakların gariban çocuklarıyız. Ve gönül insan...
Bizim insanımız merttir, en milliyetçidir, tam bir Anadolu çocuğudur…
Sokak lambasının ışığı ile ders çalışarak okuyan önemli siyasetçimiz Cemil ÇiÇEK, ekonominin Profesörü Osman ALTUĞ, Medyanın çok kıymetli editörlerinden Taha AKYOL gibi Yiğitler Harman olmuştur Bozok Yaylalarında..
Kurtuluş Savaşı'nda da en ön cephelerde savaşan bizim Yozgatlıların hikayeleri dolaşır hep. Varya hani Oi anlatılan "Kınalı Kuzular"!... İşte bir de bizim vardır Çanakkale'de şehit düşümüş kınalı kuzumuz!
Hikayesi şöyledir:
Yozgat’ımızın Sorgun ilçesinin Karayakup köyünden cepheye gelen Murat asker, bölükteki tıbbiye öğrencilerinden Şükrü Onbaşıya bir mektup yazdırır :
“Anacığım kardeşlerimi askere gönderirken başına kına yakma…
Zabit efendi bana sordu cevap veremedim.
Kardeşlerim de cevap veremeyip mahçup olmasınlar.”
Bir müddet sonra Asker Murat’ın anasından cevabi mektup yetişir :
“Ey oğul, gözümün nuru Murat’ım ! Zabit efendiye selam söyle…
Biz kurbanlık koçları kınalar öyle kurban ederiz. Sen dört kardeşin arasında kurbansın. Sen İsmail’sin(as).
Sen orada şehit olacaksın inşaallah.
Kurbanlık koçlar nasıl kınalanırsa, ben de onun için senin saçını kınalayıp gönderdim.”
Ve mektup Çanakkale’de Asker Murat’a ulaştığında, Asker Murat’ın kınalı başı çoktan Allahın a kurban gitmiştir bile…
…….
Üç şeye kına yakılırdı o zamanlar,
Gelinlik kıza. Gitsin ailesine, çocuklarına kurban olsun diye.
Kurbanlık koça. Allah‘a kurban olsun diye.
Askere giden yiğitlerimize. Vatana kurban olsun diye.
Ve hafızamı zorlayan kimi Çanakkale ile ilgili satırları şöyledir....
Mustafa Kemal, Orduya hücum emri veriyor,
Sonra komutanı çağırıyor ve ‘Anladın mı emri evladım’,
Diye soruyor..
’İyi anladım komutanım, bize ölmeyi emrediyorsunuz’ diyor…
Sonra devam ediyor,
‘Uzaklardan Çocuklarını gönderen anneler,
Onlar artık bizim evladımız olmuştur,
Bu topraklar için vuruşup, bu topraklar için ölmüşlerdir’…
……..
Çanakkale Mehmet Akif’in dediği gibidir,
‘Gökten ecdad inerek öpse o pak alnı değer.
Bedrin aslanları ancak, bu kadar sanlı idiler’..der..
……
İngilizler ki okadar inanmışlar,
Çanakkale için,
Adlarına para bile basmışlar,
…….
Çanakkale var yada yok olma gibiydi,
Son kaleydi,
Ya Düşseydi,
…..
Ne insan hikayeleri vardır bu Çanakkale de,
Kınalı Aliler, Seyit Onbaşılar..
….
Kurşun yok süngülerle çarpıştılar,
Elbise yok, Sivillerle savaştılar,
Ekmek yok, çarıklarını yiyip,
Yalınayak cepheye koştular…
….
Hey onbeşli onbeşli Ali,
Tokat yolları taşlı, dikenli,
Onbeşliler askere gidiyor,
Kızların bacıların gözü yaşlı,
Anaların bağrı ataşlı,
Babalar yaşlı..
….
Allah bizlere bir daha böyle Çanakkaleler yaşatmasın, Aziz şehitlerimizin ruhu şad olsun..
Mehmet BALLI / 2008
www.mehmetballi.com
__________________________________________________________________________________________
VE DİĞER ÇANAKKALE HİKAYELERİ
KINALI ALİ
Üsteğmen Faruk, cepheye yeni gelen askerleri denetlerken, bir yandan da onlarla sohbet ediyor, “Nerelisin?” gibi sorular soruyordu. Gözleri bir ara, saçının ortası sararmış bir delikanlıya takıldı. Yanına çağırdı ve merakla sordu: “Adın ne senin evladım?”
“Ali, komutanım.” “Nerelisin?” “Tokatlıyım, komutanım, Tokat’ın Zile kazasındanım…” “Peki evladım, bu kafanın hali ne? Saçlarının ortası neden kırmızı boyalı böyle?” “Cepheye gelmeden önce, anam saçıma kına yaktı komutanım. Neden yaktığını da bilmiyorum.”
“Peki” dedi üsteğmen. “Gidebilirisin Kınalı Ali.” O günden sonra Ali‘nin adı, Kınalı Ali oldu. Cephede tüm arkadaşları Kınalı Ali demekle yetinmiyor, saçındaki kınayı da alay konusu yapıyorlardı. Kınalı Ali, arkadaşlarına karşı sevecen ve dürüst tutumu sayesinde, kısa sürede hepsinin sevgisini kazandı. Bir gün memleketine mektup göndermek için arkadaşlarından yardım istedi. “Anama, babama burada iyi olduğumu bildirmek istiyorum. Ama okumam yazmam yok. Biriniz yardım edebilir misiniz?”
Biri değil, birçok arkadaşı yardıma geldi. “Sen söyle biz yazalım” dediler. Kınalı Ali söylüyor, bir arkadaşı yazıyor, diğeri de söylenenlerin doğru yazılıp yazılmadığını denetliyordu.
“Sevgili anacığım, babacığım hasretle ellerinizden öperim. Ben burada çok iyiyim, beni sakın merak etmeyin.” Kız kardeşini, kendinden küçük erkek kardeşinin sağlığını ve hatırını sorduktan sonra, köydeki herkesin burnunda tüttüğünü ve kimsenin kendisini merak etmemesini söyledikten sonra, “Biz burada var oldukça bilesiniz ki düşman bir adım bile ilerleyemeyecektir” cümlesi ile bitiriyordu.
Tam zarf kapatılırken, Ali, “İki üç satır daha ekleteceğini” söyleyerek, mektubun sonuna şunları yazdırdı: “Anacığım, beni buraya gönderirken kafama kına yaktın ama, burada komutanlarım da, arkadaşlarım da benle hep dalga geçiyorlar. Cepheye gitmek sırası yakında inşallah kardeşim Ahmet’e gelecek, Onu gönderirken sakın kına yakma saçına. Burda onunla da dalga geçmesinler. Tekrar ellerinden öperim anacığım.”
Gelibolu‘da savaş giderek şiddetleniyordu. İngilizler, kesin sonuç almak için tüm güçleriyle yükleniyorlardı. Cephede savaşan askerlerimiz önceleri birer, birer, sonraları beşer, beşer, onar, onar şehit oluyorlardı. Gelibolu düşmek üzereydi. Kınalı Ali‘nin komutanı, bu durum karşısında çaresizdi. Kendi bölüğü henüz sıcak temasa hazır değildi. Genç erlerine insan bedeninin süngü ve mermilerle orak gibi biçildiği bu cepheye göndermek zorunda kalmaması için Allah‘a dua ediyordu.
Komutanlarını düşünceli ve sıkıntılı gören Kınalı Ali ve arkadaşları, komutanlarına gidip, ondan kendilerini cepheye göndermesini istediler. Askerlerinin ısrarları üzerine komutanları daha fazla direnemedi ve ölüme gönderdiğini bile, bile bu isteklerini kabul etmek zorunda kaldı. Kınalı Ali ve arkadaşları, sevinç çığlıkları atarak cepheye, bile bile ölüme gidiyorlardı. O gün güle oynaya Gelibolu cephesinde ölümle buluşacakları yere koşan Kınalı Ali‘nin bölüğünden tek kişi geri dönmedi. Gidenlerin tümü şehit olmuştu.
Bu olaydan kısa bir süre sonra Kınalı Ali‘ye anne, babasından mektup geldi. Onun yerine komutanı aldı mektubu ve buruk bir ifade ile okumaya başladı. Cepheye gitmeden önce arkadaşlarına yazdırdığı mektubuna aile adına babası yanıt veriyordu.
“Oğlum Ali, nasılsın, iyi misin? Gözlerinden öperim, selam ederim. Öküzü sattık, parasının yarısını sana gönderiyoruz, yarısını da yakında cepheye gidecek küçük kardeşine veriyoruz. Şimdi öküzün yerine tarlayı ben sürüyorum. Fazla yorulmuyorum da. Sen sakın bizi düşünme.” Babası mektupta köydeki herkesten akrabalarından haberler verdikten sonra “şimdi ananın sana diyeceği var” diyerek sözü ona bırakıyordu.
Mektubun bundan sonraki bölümü Kınalı Ali‘nin anasının ağzından yazılmıştı, şöyle diyordu anası:
“Oğlum Ali, yazmışsın ki, kafamdaki kınayla dalga geçtiler. Kardeşime de yakma demişsin. Kardeşine de yaktım. Komutanlarına ve arkadaşlarına söyle senle dalga geçmesinler. Bizde üç işe kına yakarlar;
1- Gelinlik kıza. Gitsin ailesine, çocuklarına kurban olsun diye.
2- Kurbanlık koça. Allah‘a kurban olsun diye.
3- Askere giden yiğitlerimize. Vatana kurban olsun diye. Gözlerinden öper, selam ederim. Allah’a emanet olun.”
___________________________________________
SEYİT ALİ ONBAŞI:
Çanakkale Savaşları'nda Deniz Savaşları sırasında Seddü'l- bahir açıklarında bulunan düşman gemileri Morto Koyu ile Seddü' l- bahir tepesini sürekli bombardıman altına almışlardı. Türk mukavemeti gittikçe azalıyordu. Kendilerini Allah' ın koruyuculuğuna bırakan Türk birlikleri şehitlik mertebesine ulaşmayı arzu edercesine, kaçmak yerine son gayretleriyle mücadele ediyorlardı.
Bu sırada bir İngiliz gemisinden atılan büyük bir bomba Morto Koyu sırtlarındaki bir topçu birliğimizi toptan imha etti. İçlerinden yalnızca Seyid Ali Çavuş kurtulmuştu. Çavuş etrafındaki manzara karşısında duyduğu ızdırap ile dünyada eşine az rastlanacak bir olay gerçekleştirdi.
Duyduğu acı ile normalde üç kişinin zor taşıdığı 257 kiloluk bombayı yerinden tek başına kaldırdı, taşıdı, topun namlusuna sürdü ve ateşledi. Bu mermi gideceği yeri de biliyordu. Queen Elizabeth gemisinin bacasından içeri girdi ve gemi ortadan ikiye ayrılarak battı.
Burada, 257 okkalık bir mermiyi kaldırarak olağanüstülük gösteren Seyit Ali Onbaşı ile ilgili menkıbeyi Mehmet İhsan GENİŞÇAN, eserinde şöyle anlatıyor:
" Ne hikmetse bataryada tek top ayakta kalabilmiş, fakat onun da vinci kırılmış olduğundan mermileri namluya sürülemiyordu. Yüzbaşı Hilmi Bey , etrafından birilerinden yardım alabilmek düşüncesiyle bataryadan uzaklaştığı sırada Niğdeli Ali ile Koca Seyit ümitsiz ve perişan ne yapacaklarını düşünüyorlardı.
" Ulu ve yüce Allah' tan başka hiçbir güç ve kuvvet yoktur. " duası Seyit' in ağzından nûr tanesi gibi dökülmeye başladı.
Seyit Ali, bu duayı defalarca okudu. Bu yakarış şüphesiz hiç kimseninkine benzemiyordu. Aşk ile kendinden geçmesi ve 257 okkalık top mermisini kucaklayıp omzuna alması bir oldu.
Demir basamakları tam üç kez inip çıktı. Yanında bulunan Niğdeli Ali, Seyit ' in göğüs ve omuz kemiklerinin çatırtısını duyuyor, hayret ve dehşet içinde kalıyordu.
Topun namlusuna sürülen üçüncü mermi savaşın kaderini böylece değiştiren olayı yaratmış ve İngilizler' e ait "Ocean" isimli zırhlı, bu merminin isabetiyle korkunç yara almıştır.
Aynı gün geç saatlerde Çanakkale Boğazı Müstahkem Mevki Kumandanı Cevat Paşa, ödül olarak Seyit' e onbaşılık rütbesini verdi. Merminin bir defada kendi huzurunda kaldırılmasını istedi. Bunun üzerine Seyit Onbaşı, Cevat Paşa' ya şu cevabı verdi:
" Ben bu mermileri kaldırırken gönlüm, Allah'ın feyziyle doldu. Ancak bu kuvvetin sırrı o anda bana Allah' ın ihsan ettiği bir vergi idi.
Bu ağırlığı kaldıracak kadar bir makam varmışsam bu dua ve rıza ile olmuştur. Ancak şimdi kaldırmam mümkün değildir kumandanım"
Umarım beğenirsiniz ben çok beğenmiştim....Gerçi bu öyküyü bilmeyen çok az kişi vardır.
TEK KOLLU BİR ASKERİN RESMİNİN ÖYKÜSÜ
20 yaşındaki Teğmen Hasan Tursun Bey, Birinci Kitre Savaşı'na katılır. Burada sol kolunu kaybeder.
İyileştikten sonra yine görev ister ve bir denizaltıda görev verilir. Bu görevi İstiklâl Harbi'ne kadar devam eder.
Tek kollu resmi zamanın Harp Mecmuası'nda 1916 yılında yayımlanır.
Altında da ünlü şair Mithat Cemal Kuntay'ın buna atfen yazdığı şiir vardır. Bu mecmuayı okuyan İstanbullu Afife Hanım, şiirden ve genç teğmenin halinden etkilenir.
Yıllar sonra tek kollu bu asker emekli olur ve kendisini bu haliyle kabul edecek bir hanımla evlenmek ister. Bunu da kendisi gibi savaşta gazi olan ve tek kolunu kaybeden Cemal Bey'e anlatır.
Cemal Bey de Afife Hanım'a… Afife Hanım kabul eder. Nişanlanırlar. Hasan Bey'in nişanlandığı Afife Hanım, konuyu açtığı Cemal Bey'in kız kardeşidir. İşte bunu nişanlandığı gece öğrenir.
O gece Afife Hanım da bir gerçeği daha öğrenir: Nişanlandığı erkek de yıllar önce sakladığı dergideki o tek kollu Teğmen Hasan Bey'dir.
İşte bu olayı Hasan ve Afife Hanımlar 1962 yılında Hayat mecmuasına anlatırlar. Böylece bu mecmuadaki resmin öyküsü ortaya çıkmış olur. Harp Mecmuası'nın tıpkıbasımı çevirili haliyle 2004 yılında yayımlandı.
Balıkesirli Mustafa'nın öyküsü.
Adaşının yerine Çanakkale Savaşı'na giden Balıkesirli Mustafa'nın öyküsü.
O da evin tek oğlu olan adaşı Mustafa'nın yerine savaşa gider ve Çanakkale cehenneminden sağ salim evine döner.
Eve geldiğinde ise adaşı Mustafa'nın veremden öldüğünü; buna dayanamayan annesinin de vefat ettiğini görür. Konuştuğu babası ise : "Keşke askere gönderseydim de orada şehit olsaydı!" der. |
