|
|
|
3000
|
Kimmerlerin (Çerkeslerin ilk atalari) tarih
sahnesinde görünmeleri
|
|
VII. yy.
|
Klasik eski çagda adi Pagry olan bugünkü Gagra kentinin Grekler
tarafindan kurulmasi.
|
|
V. yy.
|
Adigelerin atalari olan Sind'lerin Gorgippa kenti baskent olmak
üzere Cite Devleti kurmalari.
|
|
IV - XIV yy.
|
Adigelerde feodalizmin tedricen olusmasi süreci.
|
|
IV yy.
|
Hristiyan dininin Kafkasya'da yayilmaya baslamasi.
|
|
|
374 Çerkeslerin barbar Hun saldirilarina
ugramalari ve K. Kafkasya'nin yakilip yikilmasi.
|
|
V yy.
|
"ADIGE" adinin ilk defa ortaya çikmasi ve kullanilmaya
baslanmasi.
|
|
VI. yy.
|
Abhazya'nin Bizans'a baglanmasi.
|
|
746
|
II. Ansabadze Lewan'in Abhaz-Gürcü kralligini kurmasi.
|
|
780
|
Abhaz lideri II. Tatas'in Bizans'dan ayrilarak Abhaz kralligini
yeniden kumasi.
|
|
IX. yy.
|
Abhaz kralliginin Laz kralligini içine alacak sekilde genislemesi.
|
|
X. yy.
|
Tek dil konusan Adige halkinin olusmasi.
|
|
XIII-VV yy.
|
Katolik mezhebinin Kafkasya'ya yayilmasi.
|
|
25 Mart 1382
|
Misir'da Çerkes Kölemen devletinin kurulusu.
|
|
1396
|
Timur'un Kafkasya'yi tamamen yakip yikmasi.
|
|
31 Ağustos 1561
|
Kaberdey prensi Temiyruko'nun kizi Gosenay'in Çar IV. Ivan ile
politik evlilik yapmasi.
|
|
XVIII. yy.
|
Abhazya'nin üçe bölünmesi. Abhazya'da iç savasin baslamasi.
|
|
1725 - 1728
|
Abhazlarin Osmanli egemenligine karsi ayaklanmari
|
|
1732
|
Rus birlikleri Çeçen topraklarına girdi.
|
|
1778
|
Osmanli imp. kiyi Adigelerine ilgi duymaya baslamasi
|
|
1785
|
Uşurma liderliğinde 6 yıl sürecek Çeçenistan isyanı başladı
|
|
1791
|
Osmanlı Devleti'nin desteklediği başkaldırı sonunda lider Uşurma,
Anapa'da Ruslar tarafından tutsak edildi. Binlerce Çeçen, Çerkez ve
Türkler'e sığındı.
|
|
1801
|
Doğu Türkistan'ın Rusya'ya katılmasıyla Kafkasya büyük önem
taşımaya başladı. Çeçenler'in Rus yayılmacılığını önlediği ve tehlike
arzettiği telaffuz edilmeye başlandı.
|
|
1810
|
İnguşlar Rus egemenliğine alındı.
|
|
1818
|
Ruslar Çeçen topraklarında askeri anlamda yerleşim birimleri
kurmaya başlayıp, Groznaya Kalesi'ni inşa ettiler.
|
|
1830
|
Gazi Muhammed yani Gazi Molla Müslümanlar'ın imamı ilan edildi.
İmam bütün kafkasya uluslarına "cihad" çağrısı yaptı.
|
|
1832
|
Cihad sırasında Gazi Molla öldürüldü.
|
|
1834
|
Gazi Molla'nın yerine geçen Hamza Bey Hunzak'ta vuruldu. Şeyh
Şamil dini ilkelere dayalı bir düzen kurdu.
|
|
1835
|
Ruslar köleleik rejimini resmen kaldırdı. Fakat Dağistan'da hiç
bir yenilik yapmadı, Kuzey Kafkasya'da derebeylerinin desteğini almak
çabasını güçlendirdi.
|
|
Eylül 1839
|
Üç vatan haininin ölüm cezasi ile cezalandirilmalari.
|
|
1840
|
Dağlılar kuvvetlerini yeniden birleştirip Ruslara karşı harekete
geçtiler.
|
|
1842
|
Seyh Samil'in ilk kez naibi Haci Mehmet'i Abedzech'lere
göndermesi.
|
|
1843
|
Şeyh Şamil Ruslar'a karşı büyük başarı kazandı ve Ruslar'a
yenilgiyi kabul ettirdi.
|
|
1849
|
Şeyh Şamil'in ordusu dağlık bölgenin batısında sıkıştırıldı.
|
|
1850
|
Dağistanlı Kunta Hacı'nın mezhebi Çeçenler arasında bölünmeye
sebep oldu.
|
|
1 Ocak 1851
|
Nalçik'de ilk kez Çerkes okulunun açilmasi.
|
|
1859
|
Şamil Kafkasya genel valisi General Baryatinski tarafından teslim
alındı ve Çeçenistan, Ruslar'ın eline geçti.
|
|
1860 - 1861
|
Kaberdey nüfüsunun 1/8'inin Osmanli topraklarina gitmesi.
|
|
Şubat 1864
|
Trabzon'a giden Çerkes göçmenlerin sayisi 10.000'i bulur.Bunlarin
3000'i ölür.
|
|
Mart 1864
|
Subes nehrinde 100'e yakin savasci teslim olmalarina ragmen
öldürülür.
|
|
Mayıs 1864
|
Çerkeslerden bosalan yerlere Azof'dan getirilen Kazaklarin
yerlestirilmesi.
|
|
Haziran 1864
|
35.000 Çerkes'in Avrupa'ya getirilmesi. Agustos Osmanli
topraklarina göç eden Adigelerin sayisi 400.000 'e ulasmasi Eylül
Samsun'a çikan Adigelerden yasayanlarin sayisi 60.000 ölüler ise 70.000
|
|
31 Temmuz 1864
|
Köle alim satiminin Çar tarafindan yasaklanmasi.
|
|
8 Ağustos 1864
|
Adige feodal beylerinin köleleri serbest birakmalari
|
|
1870
|
Abhazya'da çarin emri ile köleligin resmen kalkmasi
|
|
27 Şubat 1917
|
Rus çarliginin çöküsü ve Çar II. Nikola'nin tahtdan indirilmesi.
|
|
Mayıs 1917
|
Dagli Halklari Birligi Merkez Yürütme Kurulunun seçilmesi
|
|
1918
|
İstanbul'da "Çerkes Kadinlari Teavun Cemiyeti" nin
kurulmasi.
|
|
11 Mayıs 1918
|
Kuzey Kafkasya Cumhiriyetinin kurulmasi.
|
|
1 Nisan 1923
|
İlk Adigey Özerk Bölgesi Anayasasinin hazirlanmasi.
|
|
1936
|
Çeçen İnguş Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu.
|
|
1944
|
Cumhuriyet dağıtıldı ve toprakları Sovyetler Birliği'nin Grozni
Bölgesi'ne bağlandı.
|
|
1957
|
Çeçen İnguş Özerk Cumhuriyeti yeniden kuruldu ve sürgündeki
Çeçenler'in yurtlarına dönmelerine müsaade edildi.
|
|
5 . 11 . 1977
|
Türkiye'de Kuzey Kafkas Kültür Derneklerinin federsyonlasma
düsüncesine ve çalismalarina darbe vurmak için, Ankara Kuzey Kafkas
Kültür Dernegi'ne silahli saldiri yapilmasi. Tsey Mahmut Özden'in
öldürülüsü.
|
|
14 Ağustos 1992
|
Abhazyanin Gürcistan tarafindan isgali
|
|
11 Aralık 1994
|
Çeçenistan'in Ruslarca isgali
|
|
[Ana Sayfa]
|
