Ailevi
Görevler
Aile hayatı, toplumsal varlığın başlangıcıdır.
İslâmda aile teşkilâtı pek önemlidir. Aile ferdleri, başta
zevc ile zevceden ve bunların çocuklarından ibarettir. Bunların
karşılıklı görevleri vardır.
1)
Kocasının
başlıca görevleri: Zevcesi ile güzel geçinmek, onu korumak, onun
nafakasını (geçim ihtiyaçlarını) karşılamak,
kendisine doğruluktan ayrılmamaktır. Bir
hadis-i şerifde buyurulmuştur:
"Sizin hayırlılarınız, kadınları için
hayırlı olanlarınızdır."
Diğer bir hadis-i şerif de, şöyle:
"Kadınlara ancak kerim olanlar ikram
eder, kötü olanlar da ihanet eder."
2) Kadınların başlıca görevleri: Kocasının
dine uygun olan emirlerini tutmak, onun namus ve şerefini korumak, bulunduğu
hale kanaat etmek, israftan kaçınmak, ev hanımı olacak bir
şekilde bulunmaktır. Mutlu bir şekilde yaşamanın yolu
budur.
3) Çocukların ana-babalarına karşı başlıca
görevleri: Onlara saygı gösterip itaat etmektir. Kendilerinin hayatına
sebeb olan, kendilerini yıllarca sevgi ve şefkatla kucaklarında
beslemiş bulunan ana-babalarına karşı "öf bile
demeleri caiz değildir. Ana-babasına bakmayan, onların dine uygun
emirlerini dinlemeyen, onların ihtiyaç zamanlarında yardımlarına
koşmayan bir çocuk, hayırlı evlâd olma şerefınden
yoksun kalır, toplum içinde yararlı olmaktan çıkar, hem de Yüce
Allah'ın azabını hak etmiş olur.
Babalar saygı bakımından, analar da yardım bakımından
önde gelirler. Bununla beraber ananın hakkı babadan iki kat fazladır.
Bir hadis-i şerifde buyurulmuştur:
"Cennet anaların ayakları altındadır."
Hayırlı çocuklar, yalnız babalarına ve analarına
değil, onların ölümünden sonra onların dostlarına da saygı
gösterir ve mezarlarını ziyaret ederler. Çünkü bu saygı da,
ana-babaya hürmet kısmındandır.
4) Ana-babanın çocuklarına karşı görevleri:
Dünyaya gelmelerine sebeb oldukları bu yavrularını güçleri
yettiği kadar beslemek, terbiye etmek ve okutup bir kazanç yoluna koymaktır.
Baba ile ana, çocuklarına karşı eşit hareket etmeli,
onları okşamak ve gözetmek hususunda eşit tutmalıdır
İki, bir kırgınlık ve bir çekememezlik duygusu meydana
gelmesin.
Ana ile baba, çocuklarına yumuşak davranmalı, kendilerini
isyana götürmeyecek şekilde onları terbiye etmeye çalışmalı
ve onlara karşı güzel bir fazilet örneği olmalıdır.
Dokuz yaşına giren çocuklarını yataklarından ayırmalı,
on üç yaşına girdikleri zaman namaz kılmayan çocuklarını
hafifçe döğmeli, on altı yaşına giren çocuklarını
da bir engel yoksa evlendirmeye çalışmalıdır. İyi çocuklar,
Allah'ın birer kıymetli ihsanı demektir.
5) Kardeşlerin başlıca görevleri: Birbirini sevmek,
birbirine yardım edip saygı ve merhamet göstermektir. Kardeşler
arasında pek kuvvetli bir bağ vardır; bunu daima korumalıdır.
Hele büyük kardeşler, baba ve ana yerindedirler. Bunlara karşı
büyük bir saygı göstermelidir.
Maddî bir yarar yüzünden birbirine düşman kesilen kardeşler,
iyi ruhlu kimseler sayılamazlar. Birbirine tutkun olan kardeşler,
hayatta daima başarı sağlarlar.
Şunu da ekleyelim ki, hizmetçiler de aile ferdlerinden sayılırlar.
Bunlara karşı da, iyilik ve tatlılıkla hareket edip okşamalı,
güçleri yetmeyecek olan işleri onlara yüklememelidir.
Hizmetçiler de, insanlık bakımından efendilerine eşittirler.
Bunlarında mümkün olduğu kadar terbiyelerine ve güzelce yaşamalarına
bakmalıdır. Kusurlarını bağışlayarak onların
hallerini güzellikle düzeltmeye çalışmalıdır.