13- Küfre sapanlar, peygamberlerine dediler ki: "Hiç tartışmasız sizi kendi toprağımızdan süreceğiz ya da dinimize geri döneceksiniz."(22) Böylelikle Rableri kendilerine vahyetti ki: "Hiç şüphesiz biz, zulmedenleri helak edeceğiz,"
14- "Ve onlardan sonra sizi o arza mutlaka yerleştireceğiz.(23) İşte bu, makamımdan korkana tehdidimden korkana ait (bir ayrıcalıktır) ."
15- (Peygamberler) Fetih istediler, (sonunda) her zorba inatçı bozguna uğrayıp -yok oldu- gitti.(24)
16- (Böylesinin) Önünde cehennem vardır ve (orada) irinli sudan içirilecektir.
17- Yutkunmaya çabalayacak ve boğazından geçirmeyi başaramıyacak, ona her yandan ölüm gelecek, oysa ölmeyecek de. Ardından daha katı bir azab olacak.
18- Rablerine küfredenlerin durumu şudur: Onların yaptıkları, fırtınalı bir günde rüzgârın şiddetle savurduğu bir kül gibidir. Kazandıklarından hiç bir şeye güç yetiremezler.(25) İşte uzak bir sapıklık (içinde olmak) budur.

AÇIKLAMA

22. Bu istekten, peygamberlerin kendilerine ilahi görev verilmeden önce kavimlerinin dinine uydukları sonucunu çıkarmak yanlıştır. Kavimlerinin böyle düşünmelerinin nedeni onların daha önceden sessiz bir hayat yaşamaları ve ne yeni bir dine uyduklarını ne de yürürlükteki dine karşı açıkça karşı çıktıklarını ilan etmemiş olmalarıdır. Bu nedenle kavimleri onların da atalarının dinine uyduklarını düşünmüşler ve onları dinden dönmekle suçlamışlardır. Gerçekte ise onlar hiçbir zaman müşrik atalarının dinine uymamışlardır.
23. Burada peygamberler, kavimlerinin onları vatanlarından sürüp çıkarma tehdidine karşı teselli edilmektedirler. Onlara şöyle deniyor: "Onları oradan çıkaracağız, sizi ve size uyanları oraya yerleştireceğiz."
24. Bu tarihi olayların öneminin kavranabilmesi için, bunların Mekke müşriklerinin peygambere (s.a) yönelttikleri itirazlara cevap olarak zikredildiği gözönünde bulundurulmalıdır. Bu surenin indirildiği dönemde Mekke'nin durumu, daha önceki peygamberlerin kavimlerinin durumunun aynısı olduğu için, bu olaylar Kureyşlileri ve diğer Arap müşriklerini uyarmak üzere anlatılmaktadır: "Daha önceki kafirler peygamberlerine karşı çıktılar, helak oldular ve yerlerine müminler geçti. Aynı şekilde sizin geleceğiniz de tamamen peygamberin (s.a) davetine karşı takınacağınız tavra dayanmaktadır. Eğer bu daveti kabul ederseniz, Arabistan topraklarında kalabilirsiniz, eğer reddederseniz oradan çıkarılırsınız." Bunu takip eden olaylar, bu uyarının onbeş yıl sonra gerçekleştiğini göstermektedir, çünkü onbeş yıl sonra tüm Arabistan'da bir tek müşrik kalmamıştı.
25. Yani,"İlahi davete karşı sadakatsız, inançsız ve isyankar olanlar ve peygamberlerin davet ettikleri yola uymayı kabul etmeyenler, sonunda hayatları boyunca kazandıklarının ve yaptıkları işlerin bir yığın kül kadar değersiz olduğunu göreceklerdir. Uzun yıllar boyunca biriken büyük bir kül tepeciği nasıl fırtınalı bir günde rüzgar tarafından darmadağın ediliyorsa, aynı şekilde onların bütün büyük işlerinin o fırtınalı kıyamet gününde bir yığın külden başka bir şey olmadığı görülecektir. Onların göz kamaştırıcı kültürleri, büyük medeniyetleri, muhteşem krallık ve devletleri, büyük üniversiteleri, bilimleri, edebiyatları ve ikiyüzlüce yapılan ibadetleri, fazilet dedikleri davranışları, dünya hayatında övündükleri yararlı ve ıslah edici hareketleri, o gün bir yığın kül kadar değersiz olacak ve kıyamet gününün "fırtınası" tarafından etrafa saçılacak. O denli ki o gün ilahi teraziye koymaya değecek en ufak bir yararlı iş bile bulamayacaklar."