Yörüngeler ve Dönen Evren Evrendeki
büyük dengenin en önemli nedenlerinden biri, kuşkusuz gök
cisimlerinin belirli bir yörünge izliyor olmasıdır. Bu yörüngelere,
yakın zamana kadar bilinmediği halde, Kuran'da da dikkat çekilmiştir:
"Geceyi,
gündüzü, güneşi ve ayı yaratan O’dur; her biri bir yörüngede yüzüp
gitmektedirler." (Enbiya Suresi, 33) Gerçekten
de yıldızlar, gezegenler ve uydular hem kendi etraflarında, hem de bağlı
bulundukları sistemle birlikte dönmekte, evren bir fabrikanın dişlileri
gibi düzenli çalışmaktadır.
Evrendeki
yörüngeler sadece bazı gök cisimlerinin hareketi değildir. Güneş
sistemimiz hatta diğer galaksiler, başka merkezler etrafında büyük
bir hareketlilik gösterirler. Dünya ve onunla birlikte Güneş Sistemi
her yıl, bir önceki yerinden 500 milyon kilometre uzakta bulunur.
Gök cisimlerinin yörüngelerinden en ufak bir sapmanın bile sistemi altüst edecek kadar önemli sonuçlar doğurabileceği hesaplanmıştır. Örneğin dünya yörüngesinde, normalden fazla veya eksik 3 milimetrelik bir sapma bakın nelere yol açabilirdi: "Dünya
güneş çevresinde dönerken öyle bir yörünge çizer ki her 18 milde
doğru bir çizgiden ancak 2.8 mm ayrılır. Dünyanın çizdiği bu yörünge
kıl payı şaşmaz, çünkü; yörüngeden 3mm'lik bir sapma bile büyük
felaketler doğururdu: sapma 2.8 yerine 2.5 mm olsaydı yörünge çok
geniş olurdu ve hepimiz donardık, sapma 3.1 mm olsaydı hepimiz
kavrularak ölürdük." (Bilim
ve Teknik, Temmuz 1983)
Gök
cisimlerinin bir başka özelliği de, yörüngelerinin dışında bir
de kendi etraflarında dönmeleridir. "Dönüşlü
olan göğe andolsun." (Tarık,
11) ise tam da bu gerçeğe işaret eder. GÜNEŞ
Dünyadan
150 milyon km. uzakta olmasına rağmen, güneş bizim için gerekli
olan enerjiyi kesintisiz olarak ulaştırır.
Bu
dev enerjili gök cisminde hidrojen atomları devamlı olarak helyuma çevrilmektedir.
Her saniye 616 milyar ton hidrojen, 612 milyon ton helyuma çevrilmektedir.
Bu esnada dışarı salınan enerji 500 milyon hidrojen bombasının
patlamasına denktir. Dünyada
hayat güneşten gelen enerjiyle sağlanır. Yeryüzündeki dengenin
devamı ve canlılık için gereken enerjinin % 99 'u güneşten sağlanır.
Söz konusu enerjinin yarısı gözle görünür ve ışık olarak alınır.
Geriye kalan enerjinin büyük bir kısmı gözle görülmeyen, ama sıcaklık
biçiminde ortaya çıkan kızılötesi ışınlardır.
Güneşin
bir özelliği de çan gibi genleşip salınmasıdır. Bu olay her beş
dakikada bir tekrarlanmakta güneşin yüzeyi bu sırada saatte 1080 km
hızla, 3 km. kadar bize doğru ilerleyip sonra geri dönmektedir.
Güneş,
Samanyolu'nu oluşturan 200 milyar yıldızdan biridir. Dünyadan
325.500 defa büyük olmasına rağmen, evrendeki küçük yıldızlardan
sayılmaktadır. Çapı 125 bin ışık yılı olan Samanyolu'nun
merkezine 30 bin ışık yılı uzaklıktadır. ( 1 ışık yılı=
9.460.800.000.000 km.) |
||